سنجش و ارزیابی زیست پذیری شهری (مطالعه موردی: محلات شهر قائن)

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

دوره 18، شماره 40، آبان 1401، صفحه 174-198   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (نظری و تحلیلی)

شناسه دیجیتال (DOI): 2011-1320

نویسندگان

محمد اجزاء شکوهی¹؛ مرضیه امینی²؛ علی یحیی پور²؛ مهدی خداداد^{* 3}

¹دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری،دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

²دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری،دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

³کارشناس ارشد برنامه ریزی روستایی ،دانشگاه گلستان،گرگان،ایران

چکیده

    رشد شهرنشینی و تمایل به محیط­های شهری، اهمیت مفهوم کیفیت زندگی و زیست­پذیری شهری را افزایش داده است، همچنین جایگزینی رویکردهای کیفی به جای توجه به استانداردهای کلی باعث طرح موضوعاتی نظیر کیفیت زندگی شهری و زیست­پذیری شهری شده است. شهر زیست­پذیر فقط شامل براورده کردن نیازهای فیزیکی نیست  بلکه هدف ان احساس رضایت عموم شهروندان از شهر است. هدف این پژوهش بررسی زیست­پذیری شهری در محلات شهر قائن می‌باشد. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که برای جمعیت 42323 نفری  قائن 381 پرسشنامه محاسبه سپس به هر یک از محلات شهری بر اساس تعداد جمعیت، سهمیه متناسب تشخیص داده شد نتایج داده­ها با استفاده از نرم­افزارهای, ARCGIS, SPSS مدل­های تحلیلی GWR و WASPAS مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در میان محلات  از لحاظ شاخص وزن­دهی کلی­، محله آزادگان با دارا بودن  بالاترین وزن (0.419) دارای رتبه اول از لحاظ برخورداری از شاخص­های زیست­پذیری  و سطح  رضایتمندی شهروندان بوده  که نشان دهنده وضعیت مطلوب این محله  می­باشد از طرفی محله کوی بهشتی با دارا بودن وزن0.216 پایین رتبه را در سطح محلات از لحاظ دارا بودن شاخص­های زیست­پذیری و رضایتمندی شهروندان دارا ­می­باشد که گویای وضعیت نامطلوب محله در سطح شهر قائن است. به­عبارتی می‌توان چنین تحلیل کرد که در بین محلات شهر قائن استانداردهای زندگی که نشان از قابلیت زندگی بهتر و با کیفیت‌تری می‌باشد در محله آزادگان وضعیت مطلوب‌تری دارند. در مقابل در محله کوی بهشتی که استانداردهای زندگی در آن حداقل می‌باشد؛ قابلیت زندگی غیر قابل قبولی را برای ساکنانش به همراه دارد.

کلیدواژه‌ها

زیست پذیری؛ محلات شهر قائن؛ مدل GWR؛ مدل WASPAS