ارزیابی اثرات گردشگری روستایی بر توسعه منطقه ای (مطالعه موردی: قدمگاه آذرشهر)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 55، شهریور 1401، صفحه 97-123   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

ابوالفضل قنبری^{* 1}؛ فریبا کرمی²؛ بهاره بخشعلی پور³

¹دانشیار گروه پژوهش های جغرافیای دانشگاه تبریز

²استاد گروه پژوهش های جغرافیای دانشگاه تبریز

³دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری دانشگاه تبریز

چکیده

گردشگری تأثیرات خاصی در نواحی روستایی دارد و با توجه به ماهیت فعالیت گردشگری و ارتباط و تعامل تنگاتنگ آن با فعالیت های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، بالطبع اثرات آن می‌تواند بسیار متنوع و گسترده باشد و به‌ویژه بر محیط جوامع میزبان اثرات عمیقی برجای می‌گذارد. لذا، هدف کلی این مطالعه، ارزیابی اثرات گردشگری روستایی بر توسعهی منطقهای (مطالعه موردی: قدمگاه شهرستان آذرشهر) می‌باشد. تحقیق حاضر، از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق، شامل کلیه گردشگران، اهالی منطقه و کارشناسان مشغول در سایت قدمگاه می‌باشد. بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه برابر 384 نفر به دست آمد و روش نمونه‌گیری به صورت نمونه‌گیری تصادفی در دسترس انتخاب شد. برای بررسی‌های تک متغیری از آزمون t تک نمونه‌ای، برای بررسی‌های دومتغیری از آزمون همبستگی پیرسون و جهت آزمون فرضیه‌ها از مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار Smart-PLS استفاده شد. نتایج نشان می دهد که توریسم روستایی بر توسعه منطقه‌ای (اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، زیست‌محیطی) در منطقه قدمگاه آذرشهر تأثیر مثبت و معناداری دارد و موجب توسعه روستایی در محدوده مورد بررسی شده است. همچنین، نگرش مذهبی، آگاهی و دانش نسبت به توریسم، انگیزه ذاتی ساکنان وابستگی ساکنان به اجتماع محلی بر توسعه و گسترش توریسم روستایی منطقه مورد مطالعه تأثیر مثبت معناداری داشته است.

کلیدواژه‌ها

گردشگری روستایی؛ توسعهی منطقهای؛ مدل‌سازی معادلات ساختاری؛ قدمگاه آذرشهر

مراجع

          Ahmadian, M Ali., Alizadeh, K., Bukani, R. 2016. The role of tourism in rural development of Marivan city, Geography, Winter , Volume  14 (New Period) , No.  51; pp. 325-350. (In Persian).

         Akbarian Ronizi S. R.,  Rezvani M. R. 2015. Analysis and explanation of the sustainability of tourism development in rural areas (Case study: Central part of Damavand city), Human Geography Research Quarterly,  Volume 47, Number 1, Consecutive Issue 1
Spring, pp. 81-95. (In Persian).

          Azkia, M., Ghaffari, G. 2004.  Rural development with emphasis on rural society in Iran, Tehran: Ney. (In Persian).

          Ebrahimi Kuhbaneh., M Sadegh., Izad, I.  2014. Analysis of the Implications of Tourism Development on Rural Development (Case Study: Kaslian County, Mazandaran Province), Journal of Rural Development Strategies, Volume 1, Number 1 - Consecutive Issue 1, spring, pp. 71-83. (In Persian). 

        Babakhanzadeh, E., Lotfi, Sedigheh. 2011. An Investigation of Tourism Impact on Qouri Qaleh Village, Tourism Management Studies, Volume 7, Issue 20 Spring, pp. 81-116. (In Persian).
         Seifoldini, F., Panahandehkhah, M., Ghadami, M. 2010. Survey and Analysis of Limits & Challenges of Regional Development Planning in Iran, Human Geography Research Quarterly, 42(73), Issue 3 - Serial Number, Autumn, 2010, Pages 83-98. (In Persian).

-          Ghanbari, A. 2001. Determining the degree of development and forecasting the priority of planning and development of urban areas of Iranian provinces. Geography, Volume 9, Number 29, pp. 165-179. (In Persian).

         Ghanbari, H., Nobakht Haghighi, S., Musikhani, M. 2013. Assessing the regional development situation among the cities of East Azerbaijan province. Social and Cultural Strategies Quarterly, Volume 2, Number 6, pp. 83-97. (In Persian).

         Gunn, C. A. 2002. Tourism Plannig: Concepts, Basic, Cases. New York and London: Routledge.

         Hwang, J. H., Lee, S. W. 2015. The Effect of the Rural Tourism Policy on Non-farm Income in South Korea. Tourism Management, 46, 501- 513.

-          Karami, M., Modiri, M. 2010. Identifying potential tourism areas is a step towards achieving regional development (Case study of Kalpurgan). Applied Research in Geographical Sciences, Volume 14, Number 17. (In Persian).

          Kazemi, M. 2012. Tourism Management. Tehran : Samt. (In Persian).

          Liu, A. 2006. Tourism in rural areas: Kedah, Malaysia. Tourism Manage, 27, 878-889.

         Lorio, M., corsale, A. 2010. Rural tourism and livelihood strategies in Romania. Journal of Rural Studies, 26, 152-162.

          Jomeh poor, M. 2011. Effect of Tourism on Sustainable Rural Livelihoods (Case Study: Baraghan Village - Savojbolagh County), Journal of Rural Research, Volume 2, Issue 5 - Serial Number 522466 Summer, Pages 33-62. (In Persian).

         Masoumi, M .2009. An Introduction to Approaches in Local, Urban, and Regional Tourism Development Planning. Tehran: Samira. (In Persian).

         Mathison, A., Wall, G. 1982. Tourism: Econoc, Physical and Social Impacts, London: Longman.

          Saebi, M. H. 2012. Comparative comparison of Region's development Case study: region of Razavi Khorasan, Biannual Journal of Urban Ecology Researches Volume 3, Issue 5 - Serial Number 5, Winter and Spring, Pages 35-50. (In Persian).

         Farzin, M.R., Abbaspoor, N., Ashrafi, Y., Zargham Boroujeni, H. 2019. The Impact of Inbound Tourism Development on the Production and Employment of Economic Sectors: A Structural Path Analysis Approach, Journal of Tourism & Development, Volume 8, Issue4-SerialNumber21 Autumn, pp. 38-58. (In Persian).

          Movahed, Ali. 2007. Urban Tourism, Ahvaz: Shahid Chamran University of Ahvaz. (In Persian).
          Nepal, S. K. (2007). Tourism and Rural Settlements Nepal’s Annapurna Region. Annals of Tourism Research, 34 (4), 855–875.

          Oliviera Roca, M. D., Oliviera Roca, Z., Costa, L. (2012). Second Home Tourism in the OESTE Region, PORTUGAL: Features and Impacts, Europian. Journal of Tourism, Hospitality and Recreation, 3(2), 35- 55.

         Rezvani, A. A .2006. Geography & Tourism Industrial, Tehran: Peyamenoor.

          Roknaddin Eftekhari A, Mahdavi D. 2006. The solutions of the rural tourism development with SWOT Methods (Case study: Lavasan-E-Koochak. Planning and arranging space.10 (2), pp.1-31(In Persian).

          Zahedi, Shams -o- sadat . 2003. Tourism and Sustainable Development An Environmental Perspective, Volume 4, Issue 11.12, Tourism Management Studies, Spring, Pages 1-22. (In Persian).

         Sharpley, R., Sharpley, J. 2002. Rural Tourism: An Introduction.  London:  I. T. P. 

         Taghdisi Zanjanj, S., Daneshvar Anbaran, F. 2007. Rural tourism: a virtual image or a real pattern in rural planning, Geograph & Regional Development, Volume & Issue: Volume 5, Issue 8, Autumn, pp. 179-192. (In Persian).

          Soja, E. W. 2009. Regional Planning and Development Theories. In. Kitchin, R. and Thrift, N. (Eds), International Encyclopedia of Human Geography.

         Szabo, B. 2005. Rural tourism as alternative income source for rural areas along the Hortobagy. Journal of Agricultural Economics, 20 (11). 

          Yulitrisna Dewi, L. K. 2014. Modeling the Relationships between Tourism Sustainable Factor in the Traditional Village of Pancasari. Procedia (Social and Behavioral Sciences), 135, 57- 63.

         Yurudur, E., Dice, M. 2011. Settlement- Natural environment relationships and tourism potential in Camici (Tokat-Turkey). Procardia Social and behavioral sciences, 19, 208-215.

        Zardan, M., Mansour Bahmani, M. 2015. Rural tourism and the principles of sustainable tourism development. National Conference on Civil Engineering and Architecture with an Approach to Sustainable Development. (In Persian).