بررسی ریخت شناسی گرده برخی از گونه‌های جنس Vicia L. در ایران

فیزیولوژی محیطی گیاهی

دوره 5، شماره 17، خرداد 1389، صفحه 55-64   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

فهیمه سلیم پور^{* 1}؛ فریبا شریف نیا¹؛ الناز کار آفرین²

¹عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی, واحد تهران شمال

²کارشناس ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی, واحد تهران شمال

چکیده

جنس ماشک Vicia L. یکی از گیاهان علو فه‌ای متعلق به تیره Fabaceae می‌باشد. بین برخی گونه‌های این جنس مانند V. sativa، V. cordata، V. angustifolia و V. michauxii، V. aintabensis, V. peregrine و V. ciceroidea،
V. sojakii تشابه ریخت‌شناسی بالایی از نظر خصوصیات بخش زایشی و برگها دیده می‌شود که شناسایی آنها را با مشکل مواجه می‌سازد. به منظور بررسی کارایی صفات ریخت‌شناسی دانه گرده، در تعیین روابط تاکسونومیکی گونه‌های جنس Vicia تعداد 21 گونه از این جنس جمع‌آوری شده از استان‌های تهران، سمنان، قزوین و مازندران با استفاده از میکروسکوپ الکترونی SEM مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان می‌دهد که شکل دانه گرده در کلیه گونه‌ها استوانه ای از نوع سه شیار منفذی بوده و تزئینات سطح اگزین از نوع مشبک منظم یا نامنظم تا چروکیده می‌باشد. طول محور قطبی،تزئینات شیار،ضخامت دیواره شبکه (موری) و تزئینات سطح قطبی مهمترین نقش را در تفکیک گو نه‌ها داشته‌اند. بر این اساس کلید شناسایی گونه‌ها با استفاده از کلیه صفات دانه گرده تنظیم گشت.

کلیدواژه‌ها

دانه گرده؛ SEM؛ Vicia؛ ایران

مراجع

پاکروان، م.، جلیلیان، ن.، و نعمتی، م. (1379). تیره پروانه آسا (Papilionaceae): قبیله ماش (Vicieae). موسسه تحقیقات جنگل‌ها ومراتع. شماره 33.