ارزیابی پتانسیل ضدمیکروبی عصاره گونه‌های Capsicum annuum و Capsicum frutescens (فلفل قرمز)، علیه سویه‌های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم

فیزیولوژی محیطی گیاهی

دوره 5، شماره 17، خرداد 1389، صفحه 76-83   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

امیر شریعتی^{* 1}؛ حمیدرضا پردلی²؛ آی ناز خادمیان¹؛ مرجانه آیدانی³

¹باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان

²گروه میکروبیولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان

³گروه زیست شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان

چکیده

 عفونت‌های ناشی از سویه‌های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم در پوست و بافت‌های سطحی عمدتاً منشأ بیمارستانی داشته که شیوع آن در بسیاری از کشورهای جهان درحال افزایش است و با ایجاد کورک، دمل و آبسه‌های پوستی، آسیب‌های جدی را سبب می‌شوند. از این رو تلاش‌ زیادی جهت یافتن ترکیبات جدید و مؤثر در مقابله با این پاتوژن صورت گرفته است. گونه‌های مختلف گیاه دارویی فلفل علاوه بر استفاده در غذاها به عنوان طعم دهنده، در طب سنتی نیز مصارف دارویی بسیار داشته اند. در این تحقیق اثر ضد باکتریال عصاره الکلی دو گونه از فلفل قرمز (Capsicum annuum و Capsicum frutescens)، علیه سویه‌های بالینی استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم، مورد بررسی قرار گرفت. طی این بررسی 56 سویه استافیلوکوکوس اورئوس از نمونه‌های بالینی جدا و پس از انجام تست آنتی‌بیوگرام به روش کربی- بائر و بررسی مقاومت آنتی بیوتیکی سویه ها، 14 سویه مقاوم چند دارویی جهت تعیین حساسیت آنها به عصاره‌های تهیه شده، گزینش شدند. ارزیابی عملکرد عصاره‌ها بر اساس اندازه‌گیری قطر هاله‌های عدم رشد به روش دیسک ـ دیفیوژن صورت گرفت. یافته‌ها نشان داد که عصاره هر دو گونه علیه رشد میکروارگانیسم‌های مورد بررسی تأثیر چندانی ندارند. همچنین عصاره‌ها نسبت تقریباً یکسانی در قدرت بازدارندگی از خود نشان دادند. این در حالی است که بالاترین قطر ممانعت از رشد مربوط به عصاره فلفل قرمز تند (C. frutescens) با قطر هاله عدم رشد 12 میلی‌متر علیه سویه S. aureus دارای مقاومت چندگانه نسبت به آنتی بیوتیک‌های متی سیلین، اگزاسیلین، تتراسایکلین و سفیکسیم بود. نتایج بدست آمده از این بررسی حاکی از آن است که اکثر باکتری‌های مورد مطالعه نسبت به عصاره‌ها در روش دیسک مقاومت نسبی، نشان دادند که این مسئله با توجه به مقاومت شدید سویه‌ها نسبت به آنتی بیوتیک‌ها قابل درک است. علی رغم مقاومت شدید سویه‌ها نتایج حاصل از این مطالعه می‌تواند جالب توجه باشد اما پیشنهاد می‌گردد در تحقیقات بعدی نسبت به تهیه غلظت‌های مختلف عصاره در بررسی اثر ضد باکتریال و نیز به کارگیری متد‌های استاندارد دیگر از جمله روش چاهک و نیز تعیین MIC و از همه مهمتر بررسی اثرات آنها در شرایط in vivo اقداماتی صورت گیرد.

کلیدواژه‌ها

اثر ضدباکتریایی؛ استافیلوکوکوس اورئوس؛ فلفل قرمز؛ مقاومت چند دارویی

مراجع

حاجی آخوندی، ع. و بلیغ، ن. (1381). راهنمای کاربردی گیاهان دارویی. مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی تهران، چاپ اول، صفحه 40.

میرحیدر، ح. (1374). معارف گیاهی (کاربرد گیاهان در پیشگیری و درمان بیماری ها). دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ دوم، صفحات 177-187.