بررسی تأثیر شبکه‌های مجازی بر اوقات فراغت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران

مطالعات رفتاری در مدیریت

دوره 5، شماره 9، اردیبهشت 1393، صفحه 1-14   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

زهرا فیض اله زاده¹؛ لیلا حامدی^{* 2}؛ فاطمه اردهائی³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت امور فرهنگی. گروه مدیریت واحد تهران شمال دانشگاه آزاد اسلامی. تهران. ایران.

²دکتری مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال ، تهران، ایران

³دکتری مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی. گروه مدیریت واحد تهران شمال دانشگاه آزاد اسلامی. تهران. ایران.

چکیده

هدف کلی پژوهش بررسی تأثیر شبکه‌های مجازی بر رضایتمندی از اوقات فراغت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و مبتنی بر مدل‌سازی معادلات ساختاری بود که داده‌ها به‌صورت میدانی و از طریق پرسشنامه گردآوری شد. جامعۀ آماری آن تمام دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران که حداقل در یکی از شبکه‌های مجازی به مدت 3 ماه عضو بوده باشند را تشکیل داد که تعداد آن‌ها 2000 نفر و نمونۀ آماری براساس فرمول کوکران به تعداد 323 نفر و به‌صورت دردسترس انتخاب شد. در این تحقیق از پرسشنامه رضایت از اوقات فراغت بیرد و راغب (1983) و پرسشنامه شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی مجردی (1393) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از شاخص‌های آمار توصیفی، آزمون کولموگروف اسمیرنف و مدل‌سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده شد. از نرم افزار SPSS نسخۀ 26 و نرم افزار Smart Pls نسخۀ 3 نیز برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد که شبکه‌های مجازی در ابعاد اجتماعی، آموزشی، جسمانی، آرامش‌سازی و جذابیت رضایتمندی از اوقات فراغت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران تأثیر معنادار دارند اما شبکه‌های مجازی بر بُعد روانشناختی، رضایت‌مندی از اوقات فراغت دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران تأثیر معنادار ندارد.

کلیدواژه‌ها

شبکه‌های مجازی؛ رضایتمندی از اوقات فراغت؛ دانشجویان؛ دانشگاه علوم پزشکی ایران

مراجع

چیت ساز، محمدعلی؛ و سالک، ساناز. (۱۳۹۴). بررسی جامعه شناختی اثرات شبکه های مجازی جدید بر زندگی فردی و اجتماعی مطالعه موردی: شهروندان شهرضا. در اولین کنفرانس بین المللی اقتصاد مدیریت حسابداری علوم اجتماعی (ص 15).

‏‫خلقتی، مرضیه. (۱۳۹۹). ارزیابی گذران اوقات فراغت در رسانه‌های اجتماعی. مطالعات فرهنگ - ارتباطات، 81(21)، 123-146.

‏‫درتاج، فریبا؛ رجبیان ده زیره، مریم؛ فتح اللهی، فیروزه؛ و درتاج، فتانه. (۱۳۹۷). رابطه میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی با احساس تنهایی و خیانت زناشویی در دانشجویان. روانشناسی تربیتی، 47(14)، 119-140.

‏‫رضاپور، رؤیا؛ ذاکری، محمدمهدی؛ و انتصار فومنی، غلامحسین. (۱۳۹۷). رابطه استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی با ادراک تعاملات اجتماعی، شخصیت خودشیفته و احساس مثبت نسبت به همسر در زوجین استفاده کننده از شبکه‌های اجتماعی. خانواده و پژوهش، 38(15)، 57-77.

‏‫شریفی، سیدمهدی؛ یار راشد، مهدی؛ و سابقی، هادی. (۱۳۹۶). طراحی مدل حفظ کارکنان دانشی سازمان‌های رسانه‌ای آینده. رسانه، 108(28)، 103-120.

‏‫شعبان، داریوش؛ و حسنوند، محسن. (۱۳۹۸). نقش شبکه اجتماعی تلگرام بر نحوه گذران اوقات فراغت (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی لرستان). آفاق علوم انسانی، 25(3)، 1-18.

‏‫شیرافکن، امیر حسین؛ نصراللهی، اکبر؛ و حسن زاده، رمضان. (۱۳۹۹). رابطه اعتیاد به فضای مجازی با قلدری سایبری و بی موبایل هراسی در دانشجویان. فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 39(10)، 105-124.

‏‫صدیق بنایی، هلن. (۱۳۸۷). آشنایی با شبکه‌های اجتماعی اینترنتی. ‪https://www.hamshahrionline.ir/news/7761/آشنایی-با-شبکه-های-اجتماعی-اینترنتی‎

‏‫غمامی، سید محمد مهدی. (۱۳۸۴). خطر سایبر برای کودکان. اصلاح و تربیت، 37(4)، 45-46.

‏‫کاروانی، عبدالطیف؛ و آتش افروز، سمیرا. (۱۳۹۴). بررسی و شناخت رابطه شبکه‌های اجتماعی مجازی و نحوه اوقات فراغت (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه کاشان). مدیریت فرهنگی، 29(0)، 61-82.

‏‫کیا، علی اصغر؛ و نوری مرادآبادی، یونس. (۱۳۹۱). عوامل مرتبط با گرایش دانشجویان به شبکه اجتماعی فیس بوک (بررسی تطبیقی دانشجویان ایران و آمریکا). مطالعات فرهنگ - ارتباطات، 49(13)، 181-212.

‏‫گنجی، محمد؛ نیازی، محسن؛ و نویسنده مسئول: مهربان، زهرا. (۱۳۹۸). گونه‌شناسی سبک زندگی با تأکید بر نقش رسانه در میان زنان شهر شیراز. پژوهش‌های جامعه شناسی معاصر، 14(8)، 155-189.

Avunduk, Yesim. (2021). The Relationship between Leisure Satisfaction and Social Media Addictions of Individuals at University. Journal of Educational Issues, 7(1), 507. https://doi.org/10.5296/jei.v7i1.18592

Boyd, D. M; & Ellison, N. B. (2013). Social Network: Definition, History, and Scholarship. El Manual de Oxford de Estudios de Internet.

boyd, danah m.; & Ellison, Nicole B. (2007). Social Network Sites: Definition, History, and Scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1), 210-230. https://doi.org/10.1111/j.1083-6101.2007.00393.x

Bum, Chul-Ho; Mahoney, Tara; & Choi, Chulhwan. (2018). A Comparative Analysis of Satisfaction and Sustainable Participation in Actual Leisure Sports and Virtual Reality Leisure Sports. Sustainability, 10(10), 3475. https://doi.org/10.3390/su10103475

Heidemann, Julia; Klier, Mathias; & Probst, Florian. (2012). Online social networks: A survey of a global phenomenon. Computer Networks, 56(18), 3866-3878. https://doi.org/10.1016/j.comnet.2012.08.009

Jeng, Mei-Yuan; Pai, Fan-Yun; & Yeh, Tsu-Ming. (2017). The Virtual Reality Leisure Activities Experience on Elderly People. Applied Research in Quality of Life, 12(1), 49-65. https://doi.org/10.1007/s11482-016-9452-0

Kraut, Robert; Kiesler, Sara; Boneva, Bonka; Cummings, Jonathon; Helgeson, Vicki; & Crawford, Anne. (2002). Internet Paradox Revisited. Journal of Social Issues, 58(1), 49-74. https://doi.org/10.1111/1540-4560.00248

Liu, Huimei; & Yu, Bin. (2015). Serious Leisure, Leisure Satisfaction and Subjective Well-Being of Chinese University Students. Social Indicators Research, 122(1), 159-174. https://doi.org/10.1007/s11205-014-0687-6

Mouratidis, Kostas. (2019). Built environment and leisure satisfaction: The role of commute time, social interaction, and active travel. Journal of Transport Geography, 80, 102491. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2019.102491

Mouratidis, Kostas. (2020). Commute satisfaction, neighborhood satisfaction, and housing satisfaction as predictors of subjective well-being and indicators of urban livability. Travel Behaviour and Society, 21, 265-278. https://doi.org/10.1016/j.tbs.2020.07.006

Savci, Mustafa; Akat, Muhammed; Ercengiz, Mustafa; Griffiths, Mark D.; & Aysan, Ferda. (2020). Problematic Social Media Use and Social Connectedness in Adolescence: The Mediating and Moderating Role of Family Life Satisfaction. International Journal of Mental Health and Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00410-0

Sharaievska, Iryna; & Stodolska, Monika. (2017). Family satisfaction and social networking leisure. Leisure Studies, 36(2), 231-243. https://doi.org/10.1080/02614367.2016.1141974