بررسی تطبیقی الگوی جامعه‌پذیری سیاسی در کتب درسی متوسطه دوم دولت عدالت محور

پژوهش‌های برنامه‌ریزی درسی و آموزشی

دوره 12، شماره 1، مرداد 1401، صفحه 271-284

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مجید جامعی نسب¹؛ احمد علی حسابی^{* 2}؛ یوسف امینی³؛ نبی اله ایدر⁴

¹دانشجوی دکتری گروه جامعه شناسی سیاسی، واحدشوشتر، دانشگاه آزاداسلامی، شوشتر، ایران.

²استادیار گروه جامعه شناسی سیاسی، واحدشوشتر، دانشگاه آزاداسلامی، شوشتر، ایران. (نویسنده مسئول)

³استادیار گروه جامعه شناسی سیاسی، واحدشوشتر، دانشگاه آزاداسلامی، شوشتر، ایران.

⁴استادیار گروه جامعه شناسی سیاسی، واحدشوشتر، دانشگاه آزاداسلامی، شوشتر، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی الگوی جامعه­پذیری سیاسی درکتب درسی متوسطه دوم دولت عدالت محور است. به همین منظور کتاب­های درسی دورة دوم متوسطه علوم انسانی، هنر، معارف اسلامی، علوم تجربی، ریاضی فیزیک، فنی­حرفه­ای و کار و دانش به­عنوان جامعه آماری و بر اساس روش نمونه­گیری مبتنی بر هدف، کتب خوشه مطالعات اجتماعی به­عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند. برای سنجش مؤلفه­ها از روش ویلیام اسکات استفاده شد که بر پایه آن ضریب توافق 20 /93  به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی و از نرم افزار اس پی اس اس استفاده گردید. در چارچوب این پژوهش، الگوی جامعه­پذیری سیاسی از منظر آموزش مقوله­های جمهوریت، تساهل و مدارا، مشروعیت سیاسی، هویت سیاسی، پداگوژی انتقادی، عدالت اجتماعی، ارزش­های سیاسی انقلاب اسلامی، اقتصاد، حکمرانی خوب ، نگرش سیاسی، مشارکت سیاسی و آگاهی سیاسی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته­ها حاکی از آن است که در کتاب­های مورد مطالعه رویکرد غالب، ترویج مؤلفه­های سیاسی و ایدئولوژیک انقلاب اسلامی است که در فرایند آن مؤلفه­های جمهوریت و حکمرانی خوب مورد کم­توجهی قرار گرفته است. مؤلفه­های هویت سیاسی دینی و ارزش­های سیاسی انقلاب اسلامی مهم­ترین مقولات مربوط به جامعه­پذیری سیاسی در این کتاب­ها می­باشند که از طریق غیریت­سازی یا معرفی و نقد ایدئولویک هویت­های سیاسی غربی مورد توجه قرار گرفته­اند. همچنین ارزش­های سیاسی انقلاب اسلامی بیشتر از ارزش­های اجتماعی و اقتصادی آن مورد تأکید است.

کلیدواژه‌ها

عدالت محور؛ آموزش و پرورش؛ جامعه‌پذیری سیاسی؛ کتاب‌های درسی متوسطه دوم

مراجع