مروری بر مدل های تداخل علف های هرز

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 27، شهریور 1400، صفحه 105-121   

نوع مقاله: مروری

نویسندگان

رحمان خاکزاد^{* 1}؛ مصطفی اویسی²؛ رضا دیهیم فرد³

¹دانشکده کشاورزی ساری، سازمان فنی و حرفه ای استان مازندران

²گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

³گروه کشاورزی اکولوژیک، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

علف­های هرز به دلیل ماهیت پویا و انعطاف­پذیرشان، معضلی همیشگی در تولید محصولات کشاورزی هستند. مدل­های ریاضی ابزاری قابل توجه برای درک و پیش­بینی تلفات عملکرد محصول ناشی از تداخل علف هرز-گیاه زراعی ارائه می­دهند. مدل­های رقابت علف هرز-گیاه زراعی به آگاهاندن تصمیمات مدیریتی علف­های هرز هم به صورت کوتاه مدت برای مقابله با جمعیت علف­های هرز موجود و هم در دراز مدت برای برنامه­ریزی استراتژیهای مدیریت پایدار علف­های هرز کمک می­کنند. بیشتر مطالعات مربوط به رقابت مبتنی بر مدل­های تجربی هستند. توابع تجربی متداول­ترین مدل­هایی هستند که اطلاعاتی را برای مقادیر آستانه علف­های هرز ارائه می­دهند. محدودیت چنین مدل­هایی این است که آنها بر مبنای توابع آماری هستند و معمولا بینش­های بیولوژیکی را برای تداخل گیاه زراعی-علف هرز در نظر نمی­گیرند. رقابت علف هرز-گیاه زراعی یک پدیده پیچیده است و برای درک این (پدیده)، یک مدل مکانیستیکی دقیق بینش بهتری نسبت به یک مدل تجربی ارائه می­دهد. مدل­های مکانیستیکی یا توضیحی تمام فرایندها یا مکانیسم­های اساسی و وابستگی آنها به یکدیگر را با توجه به زمان و محرک­های خارجی در نظر می گیرند. مدل­های رقابت را می­توان در چارچوبی از یک سیستم پشتیبانی تصمیم­گیری ادغام کرد. در این بررسی، ما مدل­های تجربی و مکانیستیکی را که در حال حاضر برای مطالعه تداخل گیاه زراعی-علف هرز  استفاده می­شوند، ارائه می دهیم. 

کلیدواژه‌ها

پیش بینی؛ تلفات عملکرد؛ رقابت؛ مدل های تجربی؛ مدل های مکانیستیک

مراجع