ارائه مدل کارآفرینی سازمانی درکسب و کارهای درون سازمانی مبتنی بر حاکمیت شرکتی در ایران

فصلنامه مدیریت توسعه و تحول

مقاله 2، دوره 14، شماره 49، شهریور 1401، صفحه 11-20   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد حسن ترابی¹؛ کمال سخدری^{* 2}؛ محمد عزیزی³؛ مرتضی موسی خانی⁴

¹دانش آموخته دکتری، گروه کارآفرینی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

²استادیار، گروه کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران (عهده‌دار مکاتبات)

³استادیار، گروه کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

⁴استاد، گروه مدیریت دولتی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

کسب و کارهای درون سازمانی (زایشی) در سالهای اخیر با رشد چشمگیری همراه بوده و به استراتژی رشد کسب و کارها تبدیل شده‌است و نقش موثری در سود آوری شرکتها دارد. با این وجود، پژوهش ها در این زمینه، بخصوص در بستر نهادی ایران، پراکنده است. از آنجا که رفتارهای کارآفرینانه اساساً بر محور فرصت های کارآفرینانه شکل می گیرد، این پژوهش با رویکردی کیفی و تمرکز بر صنایع غذایی منتخب، درصدد ارائه مدل کارآفرینی سازمانی در کسب و کارهای درون سازمانی (زایشی) مبتنی بر حاکمیت شرکتی در ایران بوده که در سطح سازمان مادر و شرکت زایشی مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج این پژوهش در زمینه و بافت نهادی ایران نشان می دهد که حرفه ای گرایی (استخدام مدیران متخصص و حرفه ای)، تنوع در اعضای هیات مدیره (عدم محدود سازی آنها به اعضای خانواده و غیره)، کنترل غیر فعال یا اخذ بازخورد از فعالیت ها (تعیین اهداف چالشی ونظارت دوره ای اقدامات) و همچنین اجرایی نمودن سیاست های جبران خدمت کارآفرینانه مثل واگذاری سهام مدیریتی و پاداش های نقدی و غیر نقدی می تواند نقش موثری در اخذ راهبردها و نظارت و کنترل بر اجرایی شدن برنامه ها در سطح شرکت مادر از طریق اجرای مکانیزم های حاکمیت شرکتی شود. این نتایج می تواند علاوه بر ارائه بینش های ارزشمندی جهت شناسایی رفتارهای مورد نیاز برای توسعه کارآفرینی سازمانی در شرکت مادر و کسب و کار درون سازمانی، مدل مناسبی نیز جهت پیاده سازی در شرکت های ایرانی ارائه نماید.

کلیدواژه‌ها

"کارآفرینی سازمانی"؛ " کسب و کار درون سازمانی"؛ "شرکت مادر (چند کسب و کاره)"؛ "حاکمیت شرکتی"

مراجع