واکاوی تحلیلی اندیشه های آیت الله لاری و شیخ هادی نجم آبادی در انقلاب مشروطه

فصلنامه تاریخ

مقاله 11، دوره 18، شماره 70، آذر 1402

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

محمد بیدگلی^{* 1}؛ اصغر رجبی ده برزوئی²

¹گروه حقوق ، واحد ورامین- پیشوا ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

²استادیار گروه معارف، واحد تهران شمال ،دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

چکیده

انقلاب مشروطه ایران سرآغاز یک نظام معنایی و تحول مهم فکری، مفهومی، سیاسی و اجتماعی درتاریخ معاصر ایران بود که در گذر زمان منجر به تحولات و خلق گفتمان های مختلف شد. آیت الله سید عبدالحسین لاری از گفتمان شریعت محور و شیخ هادی نجم آبادی از گفتمان نوگرایی دینی هر دو به گفتمان مشروطه خواهی تعلق دارند. سئوال پژوهش حاضر، واکاوی تحلیلی اندیشه های آیت الله سید عبد الحسین لاری و شیخ هادی نجم آبادی در باب مشروطه است. روش بکار رفته در این مقاله روش گفتمانی تضاد محور میشل پشو است و با اتخاذ رویکرد تاریخی- تحلیلی به بررسی آراء و اندیشه های دو تن از روحانیون عظیم الشان شیعه در انقلاب مشروطه می پردازد.یافته های مقاله حاکی از آن است که مواجهه آیت الله سید عبد الحسین لاری و شیخ هادی نجم آبادی با الزامات دنیای جدید و مسائل آن هر چند با تکیه بر عنصر عقلانیت و بهره گیری از استدلال منطقی و معقول صورت گرفته ولی برداشت آن دو از این مقوله مشروطه خواهی متفاوت و البته دارای پیامدهای مختلفی بوده است.

کلیدواژه‌ها

آیت الله لاری؛ انقلاب مشروطه؛ شیخ هادی نجم آبادی؛ گفتمان شریعت محور؛ گفتمان نوگرایی دینی

مراجع