مقایسه انگیزش تحصیلی، شایستگی اجتماعی و هویت تحصیلی فرزندان خانواده‌های تک والدی و خانواده‏های هسته‌ای

پژوهش‌های برنامه‌ریزی درسی و آموزشی

دوره 12، شماره 1، مرداد 1401، صفحه 232-346   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

راحله شکوهی^{* 1}؛ لیلا بیژنی کشکک²؛ فاطمه خزائی پول³

¹گروه علوم تربیتی، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران

²دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چالوس، چالوس، ایران

³کارشناس آموزش ابتدایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چالوس، چالوس، ایران

چکیده

هدف مطالعه‌ی حاضر، بررسی مقایسه انگیزش تحصیلی، شایستگی اجتماعی و هویت تحصیلی فرزندان خانواده­های تک والدی و خانواده‏های هسته­ای بود. این مطالعه به­­صورت مقطعی- مقایسه­ا­ی با روش نمونه­گیری هدفمند روی 50 دانش­آموز دختر دارای خانواده هسته­ای و 50 دانش­آموز تک والد همتا شده به لحاظ سن انتخاب شدند. ابزارهای­ به کار گرفته شده پرسشنامه انگیزش تحصیلی مدرسه(ISM) مک اینرنی و سینکلایر(1992)، پرسشنامه چندبعدی شایستگی اجتماعی (AMSC-Q) گومز-اورتیز و همکاران(2017) و پرسشنامه منزلت­های هویت تحصیلی(AISQ) واز و ایزاکسون(2008) بوده است. در مطالعه حاضر، از تحلیل واریانس چندمتغیره(مانووا) برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شده است. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که بین انگیزش تحصیلی، شایستگی اجتماعی و هویت تحصیلی در بین فرزندان خانواده­های تک والدی و خانواده‏های هسته­ای تفاوت وجود دارد؛ به این صورت که فرزندان خانواده­های تک والدی دارای نمرات کمتری در انگیزش تحصیلی، شایستگی اجتماعی و هویت تحصیلی(موفق) نسبت فرزندان خانواده‏های هسته­ای هستند. همچنین نتایج نشان دهنده آن است که فرزندان خانواده­های تک والدی دارای نمرات بیشتری در هویت تحصیلی (دیررس، سردرگم و دنباله­رو) نسبت فرزندان خانواده‏های هسته­ای هستند. این نتایج تلویحات مهمی از ساختار خانواده برای کارکردهای تحصیلی فرزندان­شان دارد. بر این اساس، روانشناسان تربیتی و مشاوران تحصیلی می‌توانند از نتایج پژوهش حاضر، برای بهبود مشکلات تحصیلی فرزندان تک والد بهره­مند شوند.

کلیدواژه‌ها

انگیزش تحصیلی؛ شایستگی اجتماعی؛ هویت تحصیلی خانواده‌تک والد؛ خانواده‌هسته‌ای

مراجع