اثرات متقابل مقادیر مختلف روی(Zn) و بور(B) در محلول‌غذایی بر رشد و فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیداتیو در گیاه کاهو (Lactuca sativa L.)رقم Paris Island

دانش زیستی ایران

دوره 17، شماره 1، خرداد 1401، صفحه 31-47   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/zisti.2022.1963256.1128

نویسندگان

فرهاد بهتاش^{* 1}؛ سید هادی فخر قاضی²؛ معصومه حسن بارانی^{* 3}

¹.استادیار گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه، آذربایجان شرقی، ایران

²دانشجو آموزشکده کشاورزی مراغه، آذربایجان شرقی، ایران.

³دکتری تخصصی سیستماتیک گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران.

چکیده

یکی از عوامل موثر بر افزایش عملکرد به ویژه در محیط‌های کنترل شده، تغذیه گیاهان با عناصر کم‌ مصرف می‌باشد. بور (B) و روی (Zn) از عناصر مهم در واکنش‌های بیوشیمیایی گیاه هستند که می‌توانند به طور مستقیم و غیر‌مستقیم سبب افزایش عملکرد محصولات شوند. در این پژوهش به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف عناصر روی (Zn) و بور (B) بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه کاهو (Lactuca sativa L.)، آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مراغه به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکتور روی (Zn) در سه سطح صفر، 5 و 10 میلی‌گرم بر لیتر از منبع سولفات روی (ZnSO4,7H2O) و بور (B) در سه سطح صفر، 2 و 4 میلی‌گرم بر لیتر از منبع اسیدبوریک (H3BO3) در سه تکرار، به روش هیدروپونیک انجام گردید. نتایج نشان داد با افزایش غلظت روی در محلول غذائی، صفات رشدی از جمله وزن تر، وزن خشک، شاخص کلروفیل، کلروفیل a و b، کلروفیل کل میزان کاروتنوئید، غلظت پروتئین محلول کل و غلظت عنصر روی در برگ کاهو به صورت معنی‌دار در سطح احتمال 1 درصد افزایش یافتند. همچنین با افزایش مقدار بور (B) در محلول غذائی، مقادیر پرولین، مالون دی آلدئید (MDA)، فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیداتیو اعم از گایاکول پراکسیداز (GPX)، کاتالاز (CAT) و آسکوربات پراکسیداز (APX) و همچنین غلظت عنصر بور (B) در برگ کاهو به صورت معنی‌دار افزایش یافتند که افزودن روی در غلظت‌های بالای بور (B)، با اثر متقابل خود باعث کاهش این مقادیر گردید.

کلیدواژه‌ها

عملکرد؛ عناصر کم مصرف؛ فعالیت‌های آنزیمی؛ هوگلند؛ هیدروپونیک

مراجع