تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,997 |
تعداد مقالات | 83,560 |
تعداد مشاهده مقاله | 77,800,537 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,357 |
بررسی مقایسه ای موضوعات عرفانی در نهجالبلاغه و تذکرةالاولیای عطّار | ||
فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 8، دوره 16، شماره 62، شهریور 1401، صفحه 121-142 اصل مقاله (598.94 K) | ||
نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/clq.2022.1951666.2375 | ||
نویسندگان | ||
طاهره مراد زاده مقدم1؛ سید محمود رضا غیبی* 2؛ ایوب کوشان3؛ ژیلا صراطی4 | ||
1دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر، ایران | ||
2استادیار ،گروه زبان وادبیات فارسی،دانشگاه آزاد اسلامی ،مرند،ایران(نویسنده مسئول) | ||
3استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، ایران. | ||
4استادیار ،زبان ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی ،واحد شبستر،ایران | ||
چکیده | ||
بدون شک بعد از قرآن کریم، نهجالبلاغه، مهمترین کتاب دینی شیعیان است که تجلیگاه عشق، انسانیت، حکومت، عدالت، تربیت، عبادت و... است. تذکره الاولیاء نیز سرگذشتها، کرامتها و اندیشههای نودوشش تن از اولیا و مشایخ با ذکر مقامات و مناقب و مکارم اخلاقی و مواعظ و سخنان حکمتآمیز آنان است و تمام بخشهای آن آکنده از حکمت و معرفت و یک اثر بینظیر عرفانی است. این دو اثر گرانقدر، همواره در طول تاریخ، منابع مهمی برای دریافت و درک معانی عرفانی مسلمانان هستند و بررسی مقایسهای این دو اثر، بیشک زوایای مهمی از تفاوتها و شباهتها آنها را برای پژوهشگران روشن میسازد. در این پژوهش، ابتدا نکات مهم عرفانی، دو اثر استخراج گردید و سپس با بررسی مضامین، موارد مشترک و متفاوت آنها مشخص شد و بعدازآن با معیار قرار دادن بعضی از آیات قرآن و احادیث نبوی به تحلیل آنها پرداخته شد. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیل مضمون انجامشده است و سعی شده است به پرسش اصلی پژوهش، یعنی موارد تشابه و تفاوت اندیشههای نهجالبلاغه و تذکره الاولیاء پرداخته شود. نتایج پژوهش نشان میدهد که هر دو اثر از منابع قرآن و سنّت سرچشمه گرفتند؛ ولی دلیل بعضی تفاوتها، نوع نگرش و تفسیر آنهاست. پس از بررسی و تحلیل نمونههای مستخرج، مهمترین نتایج بهدستآمده عبارتاند از: برتری جنبة ادبی تذکره بر جنبة تعلیمی آن، نگاه دینی و مذهبی و تعلیمی نهجالبلاغه، دیدگاههای افراطی بعضی اقوال تذکره، استفاده از آرایههای ادبی در تذکره، تناقض در اقوال و اغراقهای داستانی و... باعث تفاوتهایی در این دو اثر گشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
مقایسه تطبیقی؛ ادبیات عرفانی؛ عطار؛ نهجالبلاغه؛ تذکره الاولیاء | ||
مراجع | ||
قرآن مجید
اوسط خانجانی، علی، (1381)، گلگشتی در نهجالبلاغه. ناشر: دانشگاه آزاد اسلامی نوشهر و چالوس.
جرداق، جرج سمعان، (1376)، صدای عدالت انسانی ترجمه سید هادی خسروشاهی. جلد 1-2، قم: نشر خرّم.
جعفری تبریزی، محمدتقی، (1392)، تفسیر نهجالبلاغه. جلد 1، موسسه تدوین و نشر آثار استاد. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 178 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 100 |