آسیب شناسی مدیریت منابع انسانی در تبادلات دانشی ( مطالعه کیفی: شرکت توزیع برق استان یزد)

مجله توانمندسازی سرمایه انسانی

دوره 5، شماره 3 - شماره پیاپی 18، آذر 1401، صفحه 257-275   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

فاطمه شاکری^*

گروه مدیریت، دانشکده اقتصاد مدیریت و حسابداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف این پژوهش، آسیب شناسی مدیریت منابع انسانی با هدف بهبود تبادلات دانشی است. در این تحقیق روش پژوهش آمیخته اکتشافی استفاده شد. در ابتدا داده ها از طریق مصاحبه های عمیق با تعداد 30 نفر از مدیران وکارمندان سازمان منخب صنعت بدست آمد و از طریق کدگذاری باز و محوری، یافته ها در قالب مدل نظری تدوین شد. سپس براساس نتایج حاصله از کدگذاری، پرسشنامه تهیه و در اختیار 235 نفر از اعضای سازمان های مذکور قرار گرفت. داده های بدست آمده از 164 پرسشنامه برگشتی جهت آزمون فرضیات تحقیق ازطریق آزمون مدل سازی معادلات ساختاری و نیز پایایی و روایی مدل با استفاده از نرم افزار SMART PLS استفاده شد. یافته ها حاکی از روایی و پایایی مدل بوده و محاسبه شاخص های برازش نیز انطباق چارچوب مفهومی با واقعیت را تایید کرد. براساس یافته ها نشان داده شد که ضعف رفتار در واحد منابع انسانی، نقض سیاست گذاری ها و اقدامات و ضعف در انجام وظایف منجر به ارزیابی منفی از حمایت مدیریت منابع انسانی از مشارکت می شود. تنش درونی منفی حاصل باعث بی انگیزگی در بروز رفتار تبادل دانشی می شود. به طور کلی در این مطالعه با رویکردی اکتشافی ترکیبی، ضمن مشخص شدن شرایط بازدارنده تبادلات دانشی در مدیریت منابع انسانی ،تاثیرگذاری آن بر تبادلات دانشی تعیین شد. سازمان می تواند با تقویت این عوامل، مشارکت در تسهیم دانش را افزایش دهد.

کلیدواژه‌ها

آسیب؛ مدیریت منابع انسانی؛ تسهیم دانش؛ شرکت توزیع برق

مراجع

امیدپناه ، ع؛ نایب زاده ، ش؛ دهقان دهنوی، ح؛ اسلامی، ح (1400). ارائه الگویی برای تسهیم دانش در سازمان. رهیافتی در مدیریت آموزش. 12(47). 151-167.

خاکی، غ (1392). روش تحقیق با رویکرد گرانددی در پایان‌نامه نویسی. تهران: انتشارات فوژان.

داوری، ع؛ رضازاده، آ. (۱۳۹۲) مدل سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار SMART PLS، انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ اول.

خدیور، آ؛ ابرایم پور، ل (1395). شناسایی عوامل مؤثر بر پذیرش سیستم های تسهیم دانش از نقطه نظر دانشکاران.پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. شماره 4 (پیاپی 86).1048-1031.

سینایی, ح, فریسات, ح, نداف, م. (1396). بررسی عوامل موثر بر تسهیم دانش و تاثیر آن بر عملکرد فرد در صنعت مالی و بانکداری. پژوهشنامه مدیریت اجرایی.شماره9. 143-158.

علیزاده, ر. (1393). اهمیت نسبی اعتماد عاطفی و شناختی در بروز یادگیری سازمانی و تسهیم دانش در بین کارکنان شبکه بهداشت و درمان شهرستان بندر آستارا. (کارشناسی ارشد ), دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی - دانشکده مدیریت. 

قربانی زاده، و؛ خالقی نیا ، ش (1388). نقش انتقال دانش ضمنی در توانمندسازی کارکنان  . پژوهشهای مدیریت منابع انسانی دانشگاه امام حسین (ع). سال اول ، شماره 2. ص 85-105.

صلواتی، ع؛ زندی، ر و امانی ؛س(1393). بررسی رابطه بین بدبینی سازمانی و تسهیم دانش (مورد مطالعه: دانشگاه آزاد اسلامی). مدیریت صنعتی، 9( ویژه نامه مدیریت دانش)،  107-119.

Alam, S. S.; Ishak, N. A. and Zain, Z. M.(2009). Assessing knowledge sharing behaviour among employees in SMEs: An empirical study, International Business Review, 2(2), 115- 130.

Alice H. Y. Hon, Clare P. Y. Fung & Dagnachew L. Senbeto (2022) Willingness to share or not to share? Understanding the motivation mechanism of knowledge sharing for hospitality workforce, Journal of Hospitality Marketing & Management, 31:1, 77-96.

Anand,M, Centobelli,P , Cerchione, R. (2020).Why should I share knowledge with others?A review-based framework on events leading to knowledge hiding. Journal of Organizational ChangeManagement, Emerald, , 33 (2), pp.379-399.

Amato, S.; Vinzi, V. and Tenenhaus, M.(2004). “A global goodness-of-fit index for PLS structural equation modeling,” Oral Communication to PLS ClubFrance: HEC School of Management. March 24.

Antonio, A. S. and Morales, A. M.(2015). The mediating effect of strategic human resources practices on KM and firm performance. Revista Europea deDirectio de la Emprsa

Antonio, A. S. Gregorio, S. M. & Morales, A. M. (2015). “The mediating effect of strategic human resources practices on knowledge management and firm performance”. Revista Europea de Directio de la Emprsa.

Bock, G. W.; Zmud, R.W.; Kim, Y.G. and Lee, J. N. (2005). “Behavioral intention formation in knowledge sharing: Examining the roles of extrinsicmotivators, social-psychological forces, and organizational climate.” MIS Quarterly, 29(1), 87-111..

Chen, S. S., Chuang, Y. W., & Chen, P. Y. (2012).” Behavioral intention formation in knowledge sharing: Examining the roles of KMS quality, KMS self-efficacy, and organizational climate.” Knowledge-based Systems, 31, 106-118.

Chen, S. S.; Chuang, Y. W. and Chen, P. Y.(2012). “Behavioral intention formation in knowledge sharing: Examining the roles of KMS quality, KMS self-efficacy, and organizational climate,” Knowledge-based Systems, 31, 106-118.

Davenport, T. H., and LPrusak, L.(1998). Working knowledge: How organizations manage what they know. MA, Boston: Harvard Business School Press.

DeTienne, K. B.; Dayer, G.; Hoopes, C. and Harris, S. (2004). “Toward a model of effective knowledge management and directions for future research:Culture, leadership & CKOs,” Leadership & Organizational Studies, 10(4), 26-43.

Dixon, N. (2012), “Neglected receiver of knowledge sharing,” Ivey Business Journal, available at: http://iveybusinessjournal.com/publication/neglected-receiver-of-knowledge-sharing/

Feng,X , Wang,L, Yan,Y, Zhang,Q, Liming Sun,L, Chen,J, Wu,Y.( 2021) . The Sustainability of Knowledge-Sharing Behavior Based on the Theory of Planned Behavior in Q&A Social Network Community, Complexity, vol12,pp102-135

Hinds, P. J. and Pfeffer, J.(2003). “Why organizations don’t ‘know what they know’: Cognitive and motivational factors affecting the transfer of expertise”,  in Sharing Expertise: Beyond Knowledge Management,  pp. 3–26,

Hislop, D. (2003). “Linking human resource management and knowledge management via commitment: A review and research agenda,” Employee Relations, 25, 182-202.

Hung, S.; Durcikova, A.; Lai, H. and Lin, W.(2011). “The influence of intrinsic and extrinsic motivation on individuals’ knowledge sharing,”  International Journal of Human-Computer Studies. 69(6), 415-427

Hulland,J.(1999). “Use of partial least square (PLS) in strategic management research: a review of four recent studies”. Strateg Manage, 20,195-204

Isaac, R. G.; Zerbe, W. and Pitt, D. C.(2001). “Leadership and motivation: The effective application of expectancy theory,” Journal of Managerial Issues.,13(2), 212-226.

Ismaeel, N. and Qammach, J. (2016). “The mediating role of knowledge sharing on relationship between IT capability and II support as predictors of innovation performance,” Perocedia Economic and Finance, 39, 562-570.

Jackson, S. E., Chuang, C.-H., Harden, E.E. and Jiang, Y. . (2006).” Toward developing human resource management systems for knowledge-intensive teamwork”. In J. J. Martocchio (Ed.), Research in Personnel and Human Resources Management (Vol. 25). Bingley: Emerald Group Publishing.

Khaki, gh. ( 2013). Research method by Granded approach in theses. Tehran: fozhan.

King, W.; Peter, V. and Marks J.( 2008). “Motivating knowledge sharing through a knowledge management system”, Omega. 36(1), 131–146.

Nahapiet J., Ghoshal S.; “Social capital, intellectual capital and organizational advantage”; Academy of Management Review, Vol. 23, No. 2, pp. 242-266, 1998

Osterloh, M & Frey, B. (2000). “Motivation, knowledge transfer, and organizational forms”. Organization Science, 11(5), 538-550.

Riege, A. (2005). “Three-dozen knowledge-sharing barriers managers must conside,” Journal of Knowledge Management, 9(3), 18–35.

Renzl, B. (2008). “Trust in management and KS: The mediating effects of fear and knowledge documentation,” Omega, 36, 206-220

Strauss, A. L. and Corbin, J.(1990). Basics of Qualitative Research:Grounded Theory Procedures and Techniques. Sage.

Scarborough,H., Carter,C. (2001) "Investigating Knowledge Management", Industrial and Commercial Training, Vol. 33 Issue: 5, pp.178-186, https://doi.org/10.1108/ict.2001.33.5.178.4

Wasko, M. M. and Faraj, S.(2005). “Why should I share? Examining social capital and knowledge contribution in electronic networks of practice,” MIS Quarterly, 29(1), 35-57.

Wang, S. and Noe, R. A. (2010). “Knowlegde Sharing: A review and directions for future research,” Human Resource Management Review, 20(2),115-131.