مطالعه اجزای تشکیل دهنده اسانس زنجبیل (Zingiber officinale) و مقایسه خاصیت ضدمیکروبی آن با دهانشویه کلرهگزیدین بر روی باکتری‌های عامل عفونت دهانی

کاربرد شیمی در محیط زیست

دوره 12، شماره 45، فروردین 1400، صفحه 25-33   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نیما محمدنژاد خیاوی^{* 1}؛ حجت اقبال²؛ ندا جهانی³؛ آرزو محمدی⁴؛ مهدی احمدی سابق⁵؛ زهره قاضی طباطبایی⁶؛ امیر کشی زاده مزرعه جهان⁷

¹دانشجوی دکتری تخصصی علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

²گروه فیتوشیمی، مرکز تحقیقات علوم پایه، دانشگاه تبریز، ایران.

³دکترای عمومی دندانپزشکی، بخش تحقیق و توسعه، شرکت دانش‌بنیان پژوهشگران داروی سبز، مشکین‌شهر، ایران

⁴متخصص بیماری‌های دهان، فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.

⁵گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، اهر، ایران.

⁶گروه شیمی کاربردی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران

⁷گروه زیست شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

زنجبیل (Zingiber officinale) یکی از گیاهان دارویی بومی ایران است که اثرات ضدباکتریایی آن در تحقیقات مشخص شده است .هدف از این تحقیق، مطالعه تاثیر ضدمیکروبی اسانس زنجبیل (Zingiber officinale) و مقایسه آن با داروی کلرهگزیدین بر روی برخی از باکتری‌های شایع عفونت دهانی بود. در این تحقیق، ابتدا اسانس-گیری گیاه زنجبیل توسط دستگاه کلونجر انجام و جهت تجزیه نمونه‌های اسانس و اندازه‌گیری دقیق ترکیبات از دستگا‌‌های GC و GC/MS استفاده شد. سپس تاثیر اسانس زنجبیل بر باکتری‌های شایع عفونت دهانی به دو روش بررسی قطر هاله عدم رشد‌(Disk deffusion) و حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) انجام شد. نتایج حاصل از آزمایشات ضد میکروبی نشان داد که گیاه زنجبیل دارای اثرات مهارکنندگی قابل توجهی بر روی انواع باکتری‌های گرم منفی و مثبت است. هم‌چنین مشخص شد که اسانس این گیاه دارویی، از نظر خواص ضدمیکروبی، نتایج نسبتأ مشابهی را نسبت به دهان‌شویه کلرهگزین از خود نشان داد. طبق یافته‌ها اسانس زنجبیل آثار ضد‌میکروبی مناسبی علیه باکتری‌های شایع عفونت دهانی دارد. در نتیجه اسانس این گیاه با غلظت‌های مختلف، پس از انجام مطالعات تکمیل‌تر می‌تواند جایگزین‌ مناسبی برای داروها و دهانشویه‌های شیمیایی در درمان باکتری‌های شایع عفونت دهانی باشد.

کلیدواژه‌ها

زنجبیل؛ اسانس؛ عفونت دهانی؛ عوامل آنتی‌باکتریال؛ کلرهگزیدین

مراجع