الگوی رفتار عبور از خیابان کودکان با مشکلات درونی‌سازی و برونی سازی‌شده

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

مقاله 5، دوره 18، شماره 71، فروردین 1401، صفحه 321-332   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

محبوبه هاشمی جوزدانی¹؛ زهرا طبیبی^{* 2}؛ علی مشهدی³

¹دانشجوی دکتری روان شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشیار گروه روان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

³استاد گروه روان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

ایـن پژوهـش بـا هـدف بررسـی تفاوت هـا در الگـوی رفتـار عبـور از خیابـان کـودکان دچـار مشـکلات درونی‌سـازی و برونی‌سازی شـده انجـام شـد. بـه منظـور درک بهتـر الگـوی رفتـار عبـور از خیابـان ایـن گـروه از کـودکان، سـن و نقایـص در کنش‌هـای اجرایـی نیـز اندازه‌گیـری و کنتـرل شـد. درمجمـوع ۷۹ کـودک ۷/۵ تـا ۱۰ سـال در قالـب سـه گـروه عـادی، دچـار مشـکلات درونی‌سـازی و برونی‌سـازی بـا روش نمونه‌بـرداری دردسـترس بــرای شــرکت در پژوهــش انتخــاب شــدند. بــرای اندازه‌گیــری رفتــار عبــور از خیابــان و نقایــص در کنش‌هــای اجرایــی به ترتیــب از یــک محیــط واقعیــت مجــازی (شـوبل، گینــز و سورســون، ۲۰۰۸) و مقیــاس نقایــص در کنش‌هــای اجرایــی کــودکان و نوجوانــان (بارکلــی، ۲۰۱۲) اســتفاده شــد. نتایـج، بـا اسـتفاده از تحلیـل کوواریانـس چندمتغیـری بـا کنتـرل آمـاری سـن و نقایـص کنش‌هـای اجرایـی، نشـان داد کـه کـودکان دچـار مشـکلات درونی‌سازی شـده، در مقایسـه بـا کـودکان عـادی و کـودکان بـا مشـکلات برونی‌سازی شـده، مـدت زمـان بیشـتری کنـار خیابـان منتظـر می‌ماننـد، فرصت‌هـای از دسـت‌رفتۀ بیشـتری دارنـد و پـس از ایجـاد شـکاف ترافیکـی بـا تأخیـر بیشـتر اقـدام بـه عبـور می‌کننـد، امـا کـودکان دچـار مشـکلات برونی‌سازی شـده، در مقایسـه بـا کـودکان عـادی، تعـداد برخـورد بیشـتری دارنـد و در مقایسـه بـا هـردو گـروه، رفتـار کمتـر ایمنـی در عبـور از خیابـان نشـان می‌دهنـد، بنابرایـن لازم اسـت متخصصـان برنامه‌هـای پیشـگیری از آسـیب‌های ترافیکـی کـودکان بـا درنظـر داشـتن الگـوی رفتـار عبـور از خیابـان گروه‌هـای در خطـر، بـر مداخـلات مبتنـی بـر اصـلاح رفتـار تمرکـز کننـد.

کلیدواژه‌ها

رفتار عبور از خیابان؛ کودکان دچار مشکلات درونی‌سازی و برونی‌سازی؛ محیط واقعیت مجازی

مراجع

Achenbach, T. M., & Rescorla, L. A. (2001). Manual for the ASEBA School-Age Forms & Profiles. Bur- lingron, VT: University of Vermont, Research Cen- ter of Children, Youth & Families.

Barkley, R. A. (2012). Barkley deficits in execu- tive functioning scale-children and adolescents (BDEFS-CA). New York: Guilford Press.

Barkley, R. A. (2006). Primary symptoms, diagnostic criteria, prevalence, and gender differences. In R. A. Barkley (Ed.), Attention-Deficit Hyperactivity Disor- der. A Handbook for Diagnosis and Treatment (3rd ed., p. 81). London: The Guildford Press.

Barton, B. K., & Morrongiello, B. A. (2011). Examin- ing the impact of traffic environment and executive functioning on children’s pedestrian behaviors. De- velopmental Psychology, 47(1), 182-191.

Barton, B. K., & Schwebel, D. C. (2007). The influ- ences of demographics and individual differences on children’s selection of risky pedestrian routes. Journal of Pediatric Psychology, 32(3), 343–353.

Bayat, M. (2008). Nondirective play – therapy for children with internalized problems. Journal of Developmental Psychology: Iranian Psychologists, 4(15), 267–276. [In Persian].

Behzadnia, S., & Shahmohammadi, S. (2016). Road traffic injuries among Iranian children and ado- lescents: An epidemiological review. Journal of Pediatrics Review, 4(1), 1-7.

Bird, H. R., Gould, M. S., & Staghezza, B. M. (1993). Patterns of diagnostic co-morbidity in a community sample of children aged 9 through 16 years. Jour- nal of the American Academy of Child and Adoles- cent Psychiatry, 32(2), 361–368.

Bonander, C., Beckman, L., Janson, S., & Jernbro, C. (2016). Injury risks in schoolchildren with atten- tion-deficit/hyperactivity or autism spectrum disor- der: results from two school-based health surveys of 6- to 17-year-old children in Sweden. Journal of Safety Research, 58, 49–56.

Caron, C., & Rutter, M. (1991). Co-morbidity in child psychopathology: Concepts, issues and research strategies. Journal of Child Psychology & Psychia- try, 32(7), 1063–1080.

Clancy, T. A., Rucklidge, J. J., & Owen, D. (2006). Road-crossing safety in virtual reality: a compari- son of adolescents with and without ADHD. Jour- nal of Clinical Child & Adolescent Psychology, .115–203 ,)2(35

de Castro, B. O., Merk, W., Koops, W., Veerman, J. W., & Bosch, J. D. (2005). Emotions in social information processing and their relations with reactive and proactive aggression in referred ag- gressive boys. Journal of Clinical Child and Ado- lescent Psychology, 34(1), 105-116.

de Castro, B. O., Verhulp, E. E., & Runions, K. (2012). Rage and revenge: Highly aggressive boys’ expla- nations for their responses to ambiguous provoca- tion. European Journal of Developmental Psychol- ogy, 9(3), 331– 350.

Eisenberg, N., Spinrad, T. L., & Eggum, N. D. (2010). Emotion- related self- regulation and its relation to children’s maladjustment. Annual Review of Clini- cal Psychology, 6, 495-525.

Giorgetta, C., Grecucci, A., Zuanon, S., Perini, L., Bal- estrieri, M., Bonini, N., Sanfey, A. G., & Brambilla, P. (2012). Reduced risk-taking behavior as a trait feature of anxiety. Emotion, 12(6), 1373-83.

Haegler, K., Zernecke, R., Kleemann, A. M., Albrecht, J., Pollatos, O., Brueckmann, H., & Wiesmann, M. (2010). No fear no risk! Human risk behavior is af- fected by chemosensory anxiety signals. Neuropsy- chologia, 48(13), 3901-3908 .

Hashemi Juzdani, M., Morgan, C. H., Schwebel, D. C., & Tabibi, Z. (2020). Children’s Road-Crossing Behavior: Emotional Decision Making and Emo- tion-Based Temperamental Fear and Anger. Jour- nal of Pediatric Psychology, 45(10), 1188–1198.

Hashemi Juzdani, M., Tabibi, Z., & Kareshki, H. (2015). The role of executive functions in the de- velopment of perception of dangers on the road.Journal of Developmental Psychology: Iranian Psychologists, 12(45), 75–86. [In Persian].

Lemerise, E. A., & Arsenio, W. F. (2000). An integrated model of emotion processes and cognition in social information orocessing. Child Development, .118–107 ,(1)71

Liou, Y. J., Wei, H. T., Chen, M. H., Hsu, J. W., Huang, K. L., Bai, Y. M., Su, T. P., Li, C. T., Yang, A. C., Tsai, S. J., Lin, W. C., & Chen, T. J. (2018). Risk of traumatic brain injury among children, ad- olescents, and young adults with attention-deficit hyperactivity disorder in Taiwan. Journal of Ado- lescent Health, 63(2), 233–238.

Minaee, A., (2006). Adaptation and Standardization of Child Behavior Checklist, Youth Self-Report, and Teacher’s Report Forms. Journal of Exceptional Children, 6(1), 529-558. [In Persian].

Morrongiello , B, A., Corbett, M., & Stewart, J. (2020). Understanding sex differences in children s injury risk as pedestrian. Journal of Pediatric Psychology, .1144-1152 ,)10(45

Mogg, K., & Bradley, B. P. (2002). Selective orient- ing of attention to masked threat faces in social anxiety. Behavior Research and Therapy, 40(12),.1403-1414

Schwebel, D. C., Combs, T., Rodriguez, D., Sever- son, J., & Sisiopiku, V. (2016). Community-based pedestrian safety training in virtual reality: A pragmatic trial. Accident Analysis & Prevention, .9-15 ,86

Schewebel, D. C., Davis, A. L., & O’Neal, E. E. (2011). Child pedestrian injury: A review of behavioral risks and preventive strategies. American Journal of Lifestyle Medicine, 6(1), 1-11.

Schwebel, D. C., Gaines, J., & Severson, J. (2008). Validation of virtual reality as a tool to understand and prevent child pedestrian injury. Accident Anal- ysis and Prevention, 40(4), 1394-1400.

Schwebel, D. C., Speltz, M. L., Jones, K., & Bar- dina, P. (2002). Unintentional injury in preschool boys with and without early onset of disruptive behavior. Journal of Pediatric Psychology, 27(8), .737–727

Shen, J., McClure, L. A., & Schwebel, D. C. (2015). Re- lations between temperamental fear and risky pedes- trian behavior. Accident Analysis and Prevention, 80, .184–178

Soltani Kouh Banani, S., Zarenezhad, S., Soltani Kouh Banani, M. H., & Abazari, K. (2018). Psy- chometric properties of Barkley’s Children and Adolescent Functional Performance Scale. Psy- chology of Exceptional Individuals, 8(30), 19- 45. [In Persian].

Stavrinos, D., Biasini, F. J., Fine, P. R., Hodgens, J. B., Khatri, S., Mrug, S., & Schwebel, D. C. (2011). Mediating factors associated with pedestrian injury in children with attention-deficit/hyperactivity dis- order. Pediatrics, 128(2), 296-302.

Steinberg, L. (2007). Risk taking in adolescence: New perspectives from brain and behavioral sci- ence. Current Directions in Psychological Science, .(59–55 ,2(16).

Talge, N. M., Donzella, B., & Gunnar, M. R. (2008).Fearful temperament and stress reactivity among preschool-aged children. Infant and Child Devel- opment, 17(4), 427–445.

Vasey, M. W. & MacLeod, C. (2001). Information- processing factors in childhood anxiety: A review and developmental perspective. In M. W. Vasey & M. R. Dadds (Eds.), The developmental psychopa- thology of anxiety (pp. 253– 277). Oxford: Oxford University Press.

Willcutt, E. G., Doyle, A. E., Nigg, J. T., Faraone, S. V., & Pennington, B. F. (2005). Validity of the exec- utive function theory of attention-deficit/ hyperac- tivity disorder: A meta- analytic review. Biological Psychiatry, 57(11), 1336–1346.