نگاه قرآن به مدیریت بحران در جنگهای صدر اسلام؛ با تأکید بر سوره‌های آل‌عمران و انفال

رهیافتهای نوین در مدیریت جهادی و حکمرانی اسلامی

دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 7، مهر 1401، صفحه 20-37   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

احمدرضا طاوسی¹؛ امیر احمدنژاد^{* 2}

¹دانششجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

²استادیار علوم قرآن و حدیث، دانشکدۀ الهیات و معارف اهل البیت(ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مدیریت بحران، از مباحث مهم در علوم سیاسی و مدیریتی است. پس از هجرت پیامبر اکرم به مدینه و تشکیل حکومت اسلامی، تهدید کفار و مشرکان مکه بر علیه مسلمانان همچنان ادامه داشت و همین زمینه‌ساز چند جنگ بزرگ شد. بررسی آیات قرآن حاکی از آن است که خداوند در هنگام مواجهه مسلمانان با این بحرانها، به گونه‌های متفاوت، از سپاه اسلام حمایت کرده است. پژوهش حاضر بر اساس مطالعه ادبیات موضوع و با رویکرد توصیفی- تحلیلی، مهمترین اصول مدیریت بحران در جنگهای صدر اسلام را با تأکید بر سوره‌های آل‌عمران و انفال و بر اساس تقسیم‌بندی مراحل معروف سه‌گانه در مدیریت بحران دسته‌بندی نموده و این مدل تحلیل را می‌توان از دستاوردهای نوشتار حاضر برشمرد. برآیند تحلیل آیات مرتبط، نموداری است که نقاط برجسته آن را می‌توان در تلاش برای برقراری صلح و امنیت پایدار، رعایت عدالت حتی در بحبوحه جنگ و همچنین پذیرش توبه نادمان خلاصه کرد.
کلمات کلیدی : مدیریت بحران، قرآن، جنگ، کفار، مشرکان.

کلیدواژه‌ها

مدیریت بحران؛ قرآن؛ جنگ؛ کفار؛ مشرکان

مراجع