بررسی تاثیر عصاره آبی زنیان (Carum copticum) بر شاخص‌های کلیوی و میزان سدیم و پتاسیم سرم در موش صحرایی نر

فصلنامه زیست شناسی جانوری

دوره 15، شماره 1، آذر 1401، صفحه 9-21   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ascij.2022.1937405.1304

نویسندگان

مرضیه نیاکان^{* 1}؛ بیژن اکبرپور²؛ آمنه خوشوقتی³

¹گروه زیست شناسی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران

²گروه دامپزشکی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران

³گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران

چکیده

زنیان به دلیل داشتن ترکیباتی از قبیل تیمول، پاراسمین، آلفاپنین، دی پنتن، گاماترپنین، بتاپنین، سابینن، میرسن و کارواکرول به­طور وسیعی در درمان بیماری­های مختلف مورد توجه قرار دارد. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر عصاره آبی این گیاه بر شاخص­های کلیوی در موش صحرایی نر نژاد ویستار می­باشد. به منظور انجام این تحقیق 72 سر موش نر نژاد ویستار به 6 گروه ،شامل کنترل، شاهد و گروه­های تجربی (1تا 4) تقسیم شدند. بر روی گروه کنترل هیچ تیماری صورت نگرفت. گروه شاهد روزانه  2/0 میلی­لیتر آب مقطر و گروه‌های تجربی 1 تا 4 روزانه  به ترتیب 200، 400 ، 600 و 800 میلی­گرم بر کیلوگرم عصاره آبی زنیان به صورت داخل صفاقی دریافت کردند. بعد از گذشت 16 و 32 روز از شروع آزمایش در دو مرحله از حیوانات خونگیری به عمل آمد و پس از جداسازی سرم، بررسی شاخص­های کلیوی و میزان سدیم و پتاسیم سرم انجام گرفت. اندازه­گیری ازت اوره،اوره و کراتینین به روش بیوشیمیایی با استفاده از کیت‌های شرکت پارس آزمون و به وسیله اتوآنالانیزر و اندازه­گیری سدیم و پتاسیم به روش فلیم فتومتر انجام شد. داده­ها با نرم افزار  SPSSو توسط آنالیز واریانس یک طرفه و تست توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت (05/ 0 > p). مصرف عصاره آبی زنیان صرف­نظر از دوز در کوتاه مدت و طولانی مدت سبب افزایش فعالیت کلیه­ها می­شود. تجویز عصاره در کوتاه مدت باعث کاهش غلظت سرمی سدیم در گروه‌های تجربی 1 و 3 (200 و 600 میلی گرم بر کیلوگرم) نسبت به گروه کنترل شد در حالی­که  در دراز مدت، غلظت سرمی سدیم در هر چهار گروه‌ تجربی نسبت به گروه کنترل افزایش نشان داد. عصاره در کوتاه مدت و دراز مدت باعث کاهش غلظت سرمی پتاسیم در هر 4 گروه تجربی نسبت به گروه کنترل گردید. این تحقیق نشان می­دهد که مصرف عصاره آبی زنیان سبب افزایش فعالیت کلیه می­شود، گرچه جزئیات تاثیر این عصاره در کوتاه مدت و دراز مدت مقداری متفاوت است.

کلیدواژه‌ها

زنیان؛ شاخص کلیوی؛ سدیم؛ پتاسیم؛ موش صحرایی

مراجع

1. Abdelhalim M.A.K., Abdelmottaleb M. S.A. 2013. The gold nanoparticle size and exposure durati on effect on the liver and kidney function of rats: In vivo. Saudi Journal of Biological Sciences, 20(2):177-81.
2. Ahmad A., Khan A., yousuf S., Khan L.A., Manzoor N. 2010. Proton translocation ATPase mediated fungicidal activity of eugenol and thymol. Fitoterapia Journal, 81(8): 1157-1162.
3. Amovoghli Tabrizi, B., Mohajeri, D. 2011. The effect    0f turnip   root alchoholi extract on diabetic nephropathy   in rat. Zahedan Journal of Medical Research in Medical Sciences, 13(6):13-19.
4. Anilakumar K., Saritha V., Khanum F., Bawa A. 2009. Ameliorative effect of ajwain extract on hexachlorocyclohexane - induced lipid peroxidation in rat liver. Food Chemistry and Toxicology, 47: 279-282
5. Aybastıer O., Dawbaa S., Demir C., Akgün O., Ulukaya E., Arı F., 2018. Quantification of DNA damage products by gas chromatography tandem mass spectrometry in lung cell lines and prevention effect of thyme antioxidants on oxidative induced DNA damage. Mutation Fundamental and Molecular Mechanisms of Mutagenesis, 808:1-9.
6. Bennett T.N., Huang T., Metheson A. Smith Steven K., 1982. (6-Hexamethyl benzene) Ruthenium complexes''. Inorganic Syntheses, Volume 21: 74-78.
7. Boskovic M., Vovk T., Kores-Plesnicar B., Grabnar I., 2011. Oxidative stress in schizophrenia. Current Neuropharmaco- logy, 9: 301-312
8. Changizi Ashtiyani S., Zohrabi M., Hassanpoor A., Hajihashemi S., Hosseini N., 2011. Studying the effects of aqueous extract of rosemary after treatment (Rosmarinus officinalis) over 48 hours early after ischemia - reperfusion in rat kidney. Zahedan Journal of Medical Research in Medical Sciences, 15(6):1-7.
9. Dehghani F., Dezfolyan A., Panje shahin M.R., Mambaeini H., Tabei S.Z., Zahiri SH., 2004. Stereologic study on the acute effects of coffee extract on the kidney glomeruli in male rats. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences, 14(42): 22-28.
10. Ebrahimi, Z., 2015. Sodium metabisulfite-induced changes on testes, spermatogenesis and epididymal morphometric values in adult rats. International Journal of Reproductive Biomedicine, 13(12): 765–770.
11. Fachini-Queiroz F.C., Kummer R., Estevao-silva C.F., Carvalho M.D., Cunha J.M., Grespan R., Bersani-Amado C.A., Nakamura R.K. 2012. Effects of thymol and carvacrol, constitiuents of thymus vulgaris L. Essntial oil on the inflammatory response. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, (2):657026.
12. Gandomi H., Abbaszadeh S., Jebellijavan A., Sharifzadeh A. 2014. Chemical constituents, antimicrobial and antioxidative effects of trachyspermum ammi essential oil. Journal of Processing and Preservation, 38: 1690 1695.
13. Grassi D., Desideri G., Croce G., Tiberti S., Aggio A., Ferri C. 2009. Flavonoids, vascular function and cardiovascular protection. Current Pharmaceutical Design, 15(10):1072-1084.
14. Güvenç M, Cellat M, Gökçek İ, Yavaş İ, Yurdagül Özsoy Ş. 2018. Effects of thymol and carvacrol on sperm quality and oxidant/antioxidant balance in rats. Archives of Physiology and Biochemistry, Dec; 125(5):396-403.
15. Guyton .C, Hall.E. 2017. Text book of Medical physiology. Elsevier, 12th ed, chapter 26, pp: 307-325.
16. Harikrisnan B., Subramanian p., Subash S., 2008. Effect of withaniu sominfera root powder on the levels of circulatory lipid. E-Journal of Chemistry, 5(4): 872-877
17. Hedayati M., Pouraboli I. 2012. The effect of persica extract on serum glucose levels and kidney function, 2012. Zahedan Journal of Research in Medical Sciences 14 (5); e93443.
18. Heidari M., Mirshamsi M., Naghibi B., Vafazade J., 2010. The evaluation of liver and kidney toxicity of methanol extract of Spinosa in rats. Journal of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences,Volume 18, No. 1, pp 47-55.
19. Hejazian H., Fattahi Bafghi A., Mahdavi S.M., 2009. Investigating the analgesic effect of aqueous extract of C. copticum on chronic pain in comparison with its oil part. Journal of Scientific-Research, Medicinal and Aromatic Plants Research, 25(10): 112-468.
20. Hosseini M. 2007. The cultivation and production of various medicinal and herbal plants. Tehran University Press. [In Persian]
21. Jazani N., Zartoshti M., Babazadeh H., Ali-Daiee N., Zarrin S., Hosseini S., 2009. Antibacterial effects of Iranian fennel essential oil on isolates of Acinetobacter baumannii. Pakistan Journal of Biological Sciences, 12: 738-741.
22. Jelodar Gh., Nazifi S., 2000. Effect of fumaria parviflora on biochemical parameters of serum of diabetic rat. Journal of Isfahan University of Medicine sciences, 51:55-61.66 [In Persian]
23. Junqueira L., Carneiro, J. 2013. Basic Histology: Text & Atlas. McGraw-Hill Me dical, 13th   ed, chapter 19, pp: 385-403.
24. Kadhim M., Falah R., Jmeel A.S., Hashim Y.E. 2019. The Toxic Effects of Subchronic Exposure to Methanolic Extract of Stigma of Crocous sativa L (Saffron) in Mice. Research Journal of Pharmacy and Technology, 12(5): 2473-79.
25. Kharazmi A., Winther K., 1999. Rose inhibits chemotaxis and chemiluminescence of human peripheral blood neutrophils in vitro and reduces certain inflammatory parameters in vivo.Inflammopharmacology. 7(4): 377-386.
26. Khoshvaghti A., 2012. The effects of zataria multflora hydroalcohlic ex tract on serum urea and creatinine concentrations in rat. Journal of Compartive clinical pathology Research, 1: 63-67.
27. Lulich, J.P., Osborne CA. 1990. Interpretation of urine protein-creatinine ratios in dogs with glomerular and nonglomerular disorders. Compendium on Continuing Education for the practicing Veterinarian, 12(l): 59-72.
28. Marieb, E.N. 2003. Human Anatomy & physiology. Benjamin Cummings. 6th ed chapter25, pp: 996-1027
29. Kanter M., Demir H., Karakaya C., Ozbek H. 2005. Gastroprotecctive activity of Nigella sativa L oil and its constituent, thymoquinone against acute alchol-induced gastric mucosal injury in rats. World Journal Gastroenterology, 11(42): 6662-6666.
30. Mescher, Anthony L., and Luiz Carlos Uchôa Junqueira. 2015. Junqueira's Basic Histology: Text and Atlas. 14^th edition. New York: McGraw Hill Medical.
31. Mirzahoseini M., Sadat Noori S.A., Amanzadeh Y., Ghorbani Javid M., 2017. Evaluation of phenological characteristics and amount of essential oils in some native ecotypes of Ajowan (Trachyspermum ammi L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 33 (3): 435-448.
32. Modares M., Ghobaclipour M., Tabeidian A., Jalalizand A.R., 2011. Study of histopathologic changes of the effect of zingiber, extract on mice kidneys. International conference on food Engineering and Biotechnology IPCBEE vol.9 © (2011) IACSIT Press, Singapoore
33. Mohagheghi A., Maghsoud Sh., khashayar P., Ghazi- khansari M., 2011. The effect of Hibisccus Sabdiriffa on lipid profile, Cretinine and serum electrolytes: A Randomized Clinical trial. ISRN Gastroenterology, 2011: 976019.
34. Mokhtari M., Rahimi Kazerouni S., Shariati M., Rahimi Kazerooni M., 2015. Hepatoprotective effect of hydro-alcoholic extract of Oliveria decumbens against hepatotoxicity induced by cadmium chloride in adult male rat. Medical Sciences Journal of Islamic Azad University,Tehran Medical Branch, 25(2):105-111. [In Persian]
35. Munish G., Chanchal G., Dahr V.J., kalia A.N., 2010. Standardizes alcoholic extract of phyllanthus fraternus extracts potential action against disturbeal biochemical paramccetersc in diabetic animals. African Journal of Biochemistry Research, 4(7): 186-190.
36. Naser A., El Sawy Usama Y., Shaheen Waheed A., Waheed H., Eslam A., Mohamed E. 2015. Antiurolithic and antihypertensive activities of Origanum vulgaris on urolithic rats. Journal of Medical Plants Researches, 9(38): 986-997.
37. Nickavar B., Abolhasani F. 2009. Screening of antioxidant properties of seven umbellifreae fruits from Iran. Pakistan Journal of Pharmaceutical Sciences, 22(1): 30-35.
38. National Research Council (NRC), Institute of Laboratory Animal Resources. 2011. Guide for the Care and Use of Laboratory Animals, 8th edition, National Academy Press, Washington (DC), pp: 9-11, 21-36.
39. Paskaripour M., Fatemi Tabatabaei S.R., Hosseini F., Rashno M., Ghaderi Sh. 2016. The effect of aqueous extract of purslane on ischemia reperfusion injury. Zahedn Journal Medical Research in Medical Sciences, 18(3): 486-496.
40. Portilla D., Sudhir V.S. 2011. Acute Kidney injury. Cecil Essential of Medicine, 8^th Edition, pp: 482-498.
41. Saravanan S., Pari L., 2016. Protective effect of thymol on high fat diet induced diabetic nephropathy in C57BL/6J mice. Chemico-Biological Interactions, 245: 1-11.
42. Shahraki M.R., Arab M.R., Mony J.P., Mirimokaddam E., 2007. The effect of Teucrium Polium (Calpoureh) on liver function, serum lipids and glucose in diabetic male rats. Iranian Biomedical Journal, 11: 65-68.
43. Shanl G Massry, Richard J Glassock. 2000. Textbook of nephrology. 4^th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins, pp: 818-819
44. Shariatizadeh, M.A., Soleimani Mehrenjani, M., Dezfuliyan, A.R., Nouri M., Valipour, A., 2007. Quantitive study on the histopathologic effects of sodium arsenic in renal structure of rat. Journal of Arak University Medical Sciences, 6(1): 84-92.
45. Shier D, Butler J., Lewis R., 2011. Laboratory Manul for Holes Essentials of Human Anatomy and physiology. McGraw- Hill Science/Engineering/Math, 11th ed., chapter 17, pp: 467-488.
46. Suntres ZE, Coccimiglio J, Alipour M. 2015.The bioactivity and toxicological actions of carvacrol. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 55(3):304-18.
47. Taheri S., Shahgholian N., 2002. Higher Dialysis Adequacy with 3 Meq/Lit Versus 1 Meq/Lit Potassium Hemodyalysis Solution. Journal of Shahrekord University of Medical Sciences, 4(1): 17-23.
48. Thrall M.A., Dial S.M., Winde D.R., 1985. Identification of Calcium Oxalate Monohydrate Crystals by X-ray Diffraction in Urine of Ethylene Glycol-Intoxicated Dogs.Veterinary Pathology, 22(6): 625-628
49. Uma Pradeep K., Geervani P., Eggum B.O., 1993. Common Indian spices:nutrient composition consumption and contribution to dietary value. Plant Foods for Human Nutrition; 44(2):137-148.
50. Verma R.J., Asnani V., 2007. Ginger extract ameliorates parable induced biochemical changes in liver and kidney of mice. Acta poloniae pharmaceutica, 64(3): 217-20.
51. Zahin M., Ahmad I., Aqil F., 2010. Antioxidant and antimutagenic activity of Carum copticum fruit. Toxicology in vitro, 24(4): 1243-1249.
52. Zariyantey A., Siti Balkis B., Asmah H., Khairana H., Jamaludin M., 2012. Nephroprotective effects of Zingiber zerumbet Smith ethyl acetate extract against paracetamol-induced nephrotoxicity and oxidative stress in rats. Journal of Zhejiang University-Science B (Biomedicine and Biotechnology, l13(3): 176-185.