طراحی الگوی سیاست گذاری تربیتی در آموزش و پرورش با تأکید بر نهاد خانواده

فصلنامه علمی پژوهش های یاددهی و یادگیری دانشگاه آزاد واحد بجنورد

مقاله 11، دوره 18، شماره 73، اسفند 1401   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/educ.2022.1958811.2874

نویسندگان

محدثه فدائی¹؛ محمود مهرمحمدی^{* 2}؛ سیدرضا صالحی امیری³؛ محمدمهدی ذوالفقارزاده⁴

¹دانشجوی دکتری مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاداسلامی،تهران،ایران [e-mail]

²استاد،گروه تعلیم وتربیت ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس تهران،استاد مدعو واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران [e-mail]

³دانشیار،گروه مدیریت فرهنگی،دانشکده مدیریت واقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران [e-mail]

⁴دانشیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران،تهران،ایران [e-mail]

چکیده

مقاله حاضر درصدد طراحی الگوی سیاست‌گذاری‌های تربیتی در آموزش و پرورش کشور با تأکید بر نهاد خانواده، با استفاده از روش‌ کیفی «داده‌بنیاد» مبتنی بر ابزار «مصاحبه» بوده است. جامعه هدف پژوهش، خبرگان و متخصصان در حوزه سیاست‌گذاری تربیتی و نیز خانواده (مشتمل بر مدیران حوزه آموزش‌وپرورش و نیز اساتید و مطلعین دانشگاهی در حوزه سیاست‌گذاری و خانواده) بوده‌اند که از میان آن‌ها 15 نفر با روش اشباع نظری و به شکل نمونه‌گیری هدفمند و گلوله‌برفی انتخاب شدند. یافته‌های این مطالعه مبیّن آن است که طراحی الگوی سیاستگذاری تربیتی با تأکید بر نهاد خانواده، مبتنی بر پدیده محوری «سیاستگذاری مشارکتی چند بعدی» در ابعاد علمی- فرایندی، فکری و مالی بوده که عواملی علّی چون «بازتعریف نقش ذینفعان در تعلیم و تربیت» و شرایطی زمینه‌ای چون، دگرگونی در وضعیت موجود مبتنی بر «تحولات ساختاری – تشکیلاتی نظام تربیتی»، «تصویب قوانین و مقررات مشارکت پذیری» و «هم‌راستایی خانواده و نظام تربیتی» بستر ساز بروز و ظهور آن می‌باشند که البته در این میان نباید از اثرگذاری عوامل مداخله‌گری چون موانع خانوادگی، فرهنگی، سیاسی و مدیریتی که عمدتاً محدود کننده مشارکت نهاد خانواده می‌باشند، غفلت نمود. با این وجود آنچه مسلم است آن است که اعمال «راهبردهایی مدیریتی» و نیز «پیش‌بینی سازوکارهای ارتباطی و تبادلی میان نهاد خانواده و نهاد آموزش و پرورش» می‌تواند سیاست‌گذاری تربیتی مشارکتی را رقم زند که پیامدهایی در سطوح سازمانی (بهبود کارکردهای نظام آموزشی) و فراسازمانی (توسعه فردی و اجتماعی) در پی خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

خانواده؛ آموزش و پرورش؛ سیاست‌گذاری؛ سیاستگذاری تربیتی؛ مشارکت

مراجع