مقایسه اثربخشی روش تنظیم هیجانی مبتنی بر مدل گراس و تکنیک آرام‌بخشی عضلانی بنسون بر تاب‌آوری و خشم در بیماران عروق کرونر قلب

فصلنامه روان شناسی تحلیلی شناختی

دوره 13، شماره 50، آذر 1401، صفحه 85-95   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

رحمت رمضانی¹؛ طاهره رنجبری پور^{* 2}؛ فاطمه محمدی شیر محله³؛ وحید احمدی⁴؛ جاوید پیمانی⁵

¹دانشجوی دکتری روانشناسی سلامت، گروه روانشناسی سلامت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

²استادیار گروه روانشناسی سلامت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

³استادیار گروه روانشناسی سلامت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

⁴استادیار گروه روانشناسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران.

⁵گروه روانشناسی بالینی، واحد کرج ، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

چکیده

هدف: مقایسه اثربخشی روش تنظیم هیجانی مبتنی بر مدل گراس و تکنیک آرام‌بخشی عضلانی بنسون بر تاب‌آوری و خشم در بیماران عروق کرونر قلب می‌باشد. روش: از نوع نیمه آزمایشی و طرح پیش­آزمون – پس­آزمون و پیگیری با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه بیماران عروق کرونر قلب بین 30 تا 50 سال مراجعه کننده به مراکز درمانی و مطب‌های خصوصی پزشکان متخصص قلب و عروق در شهر ایلام در سال 1400 که تعداد 60 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس و توزیع تصادفی به سه گروه تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، مقیاس­های استاندارد تاب‌آوری و خشم می‌باشد. یافته‌ها: نتایج تحلیل واریانس با اندازه های مکرر نشان دهنده اثربخشی آموزش تنظیم هیجانی مبتنی بر مدل گراس در تاب آوری بیماران بوده است، به طوریکه، تمرینات آرام بخش عضلانی بنسون نسبت به آموزش تنظیم هیجانی، میزان تاب  آوری بیماران را افزایش و تاثیر بهتری داشته است. همچنین، تمرینات آرام بخش عضلانی بنسون در کاهش خشم بیماران اثر بخش بود..نتیجه‌گیری: با به کار گیری آموزش تنظیم هیجانی و تمرینات آرام بخش عضلانی می توان در جهت ارائه خدمات به بیماران دچار یا دارای سابقه بیماری قلبی وکاهش شدت بیماری گام برداشت.

کلیدواژه‌ها

تنظیم هیجانی؛ آرام‌بخشی عضلانی؛ تاب آوری؛ خشم؛ بیماری عروق کرونر قلب

مراجع

آوازه،آ.، حاجی اسماعیلی، م.، واحدیان عظیمی، ا.، نادری، ع.(۱۳۹۴). تأثیر آرام‌سازی پیش‌رونده عضلانی بر سبک زندگی بیماران مبتلابه انفارکتوس قلبی: کارازمایی بالینی تصادفی شده دو سویه کور. فصلنامه دانش و تندرستی.  پاییز ، 10(3):8-1 .

بخشی، م.(1380). بررسی تأثیر آرام‌سازی پیشروند ه عضلانی بر میزان تهوع و استفراغ حاد و تأخیری بیماران سرطانی تحت شیمی‌درمانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم پزشکی،  دانشگاه تربیت مدرس تهران .

بشارت، م.(1386). ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس خشم چندبعدی. گزارش پژوهشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی ، دانشگاه تهران.

بشارت، م.، درویشی لرد، م.، زاهدمهر، ع.،  غلامعلی لواسانی، م(1392).  نقش واسطه‌ای خشم در رابطه بین عاطفه منفی و بازداری اجتماعی با شدت تنگی عروق کرونری . فصلنامه علمی پژوهشی روان‌شناسی سلامت. 1(2) : 22-5.

 پسندیده، م.، و  زارع، ل. (1395). بررسی ابعاد بهزیستی روان‌شناختی، تاب‌آوری و شوخ‌طبعی در بیماران عروق کرونر قلب و افراد سالم .زمستان، 20(6، 5): 88-1082) :29-1.

خلیلی، ش.، غلامعلی لواسانی ، م.، و آزاد فارسانی ، ی. (1394) . اثربخشی آموزش گروهی مهارت حل مسئله بر کنترل خشم دانش آموزان مقطع متوسطه . فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی . 6(1) : 10-1.

دلاور, ع, پرواز, ر, & درتاج, ف. (1395). ساخت و استاندارد کردن مقیاس خشم چند بعدی در دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان گیلانغرب در سال تحصیلی 87-86. فصلنامه اندازه گیری تربیتی, 2(5), 1-29.

سامانی، س.، جوکار، ب.، و صحراگرد، ن.(1386). تاب‌آوری، سلامت روانی و رضایتمندی از زندگی . مجله روان‌پزشکی و روانشناسی بالینی ایران ( اندیشه و رفتار ) . پاییز ، 13(3 ، پیاپی 50): 295-290 .

سلطانی شال ، ر.، و آقا محمدیان شعرباف، ح.(1394). بررسی نقش متغیرهای روان‌شناختی و اهمیت روان‌درمانی در آسیب‌شناسی روانی بیماران قلبی. مجله‌ی علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی زنجان. ۲۳ (۹۶): ۱۰۹-۱۲۱.

صالحی ،ا.، باغبان، ا.، بهرامی، ف.، و احمدی، س.(1391). تأثیر دو روش آموزش تنظیم هیجان مبتنی بر مدل فرایند گراس و رفتاردرمانی دیالکتیک، بر علائم مشکلات هیجانی. مجله تحقیق در علوم پزشکی زنجان . 14 ( 2 ): 55-49.

نوری ، س ، اکبری ، ب ،و سالاری ، ا.(1393). مقایسه تاب‌آوری روانی در مبتلایان به بیماری عروق کرونر قلبی با افراد سالم . مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان ، سال23 ، شماره 91  : 47-52.

Cohen S, Janicki-Deverts D, Miller GE. )2003( ,Psychological stress and disease. JAMA; 298: 1685-1687.

Connor KM, Davidson JR. .) 2003,( Development of a new resilience scale: the Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC). Depress Anxiety;18(2):76-82. doi: 10.1002/da.10113. PMID: 12964174.

Eaker, Sullivan , Kelly-Hayes , D Agostion & Benjamin.(2004). Effectiveness of a rural anger management program in preventing domestic violencerecidivism. (Digital Dissertations). UMI. ProQuest(2005)

Gai, Y. P., Zhang, S. M., Wei, G., Dong, W & Deng, G. H. (2018). Relationshipbetween cognitive emotion regulation, social support, resilience and acute stress responses in Chinese soldiers: Exploring multiple mediation model. Journal of Psychiatry Research, 1(1), 71-78.

Kalisch R, Müller MB and Tüscher O.) 2015( .A conceptual framework for the neurobiological study of resilience. Behav Brain Sci; 38: e92.

Kim SR, Lee SM.) 2017( .Resilient college students in school to work transition. Int J Stress Manag; 51(2): 214-227.

Linden W, Phillips MJ and Leclerc J.) 2007( .Psychological treatment of cardiac atients: A meta-analysis. Eur Heart J; 28: 2972-2984.

Pasandideh MM and Zare L.) 2017( .Evaluation of dimensions of psychological well-being, resilience and humor in coronary heart disease patients and healthy individuals. Q J Health Psychol; 5(20): 88-108.

Robert JP, Lewin – David R, Thompson  R .(2002) . Trial of the effects of an advice and relaxation tape within the first 24 hours of admission to hospital with acute myocardial infarction: International Journal of Cardiology.; 82: 107 – 114

Richardson EG.) 2002( .The Metatheory of resilience and resiliency. J Clin Psycho; 58(3): 307-321.

Siegel, J. M. (1986). The Multidimensional Anger Inventory. Journal of Personality and Social Psychology, 51, 191–200

Sloan DM, Kring AM. Measuring changes in emotion during psychotherapy: Conceptual and methodological issues. Clin Psychol Sci Pract 2007; 14(4): 307-322.

Videbeck, S. L. (2006). Psychiatric Mental Health Nursing (3rd Ed.). Lippincott Williams & Wilkins