نقش بی سازمانی اجتماعی و سرمایه اقتصادی - سرمایه فرهنگی در بروز رفتارهای وندالیستی در بین جوانان شهر خرم آباد

فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی

مقاله 3، دوره 17، شماره 52، آذر 1401، صفحه 73-98   

نوع مقاله: علمی_ پژوهشی

نویسندگان

هدایت خسروی¹؛ حبیب صبوری خسروشاهی^{* 2}؛ مجید کفاشی³

¹گروه جامعه شناسی ،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران

²استادیار ، گروه جامعه شناسی،واحد تهران شرق،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،اایران

³دانشیار گروه جامعه شناسی،واحد رودهن،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران

چکیده

مقاله پیش­رو به بررسی جامعه شناختی پدیده وندالیسم با هدف تبیین و تحلیل مهمترین عوامل موثر در رفتار وندالیستی در بین جوانان۲۹-۱۵سال می‌پردازد. این عوامل در قالب متغیرهای بی سازمانی و سرمایه اقتصادی و سرمایه فرهنگی  مورد بررسی قرار گرفته اند. در بررسی دو نوع سرمایه اقتصادی و سرمایه فرهنگی که همان میدان اجتماعی می باشند، ارتباطش با رفتار وندالیستی مورد نظر است. جامعه آماری جوانان شهر خرم آباد بوده و۴۰۵ نمونه را با استفاده از روش کمی، انتخاب و داده ها از طریق پرسشنامه گردآوری شده اند. برای تبیین داده ها و رابطه بین متغیرهای مستقل و متغبر وابسته (رفتار وندالیستی) از روش آماری رگرسیون چند متغیره استفاده گردیده. یافته ها نشان می دهد که متغیر سن با رفتار وندالیستی ارتباطی ندارد. همچنین نتایح رگرسیون چند متغیره نشان داد که تنها متغیرهای جنسیت، سرمایه اقتصادی، بی­نظمی اجتماعی و تنوع خرده فرهنگی توان پیش بینی تغییرات متغیر رفتار وندالیستی را دارند.

کلیدواژه‌ها

رفتار وندالیستی؛ بی‌سازمانی اجتماعی؛ تنوع خرده فرهنگی؛ سرمایه‌های اقتصادی؛ سرمایه فرهنگی

مراجع

ابراهیمی، رحمان و ریاحی نیا، نصرت (1396)، «مطالعه وندالیسم در کتابخانه‌های عمومی کشور با تأکید بر ویژگی‌های جامعه محلی»، فصلنامه‌ی تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، دورۀ 23، شماره 3،  صص ۳۸۰-۳۶۵.

 احمدی، حبیب (1384)، جامعه‌شناسی انحرافات، تهران: انتشارات سمت.

 ارشد، لیلی و درویشی فرد، علی‌اصغر (1393)، «بی­سازمانی اجتماعی و امکان شکل‌گیری آسیب‌های اجتماعی (مطالعه موردی: محله هرندی)»، پژوهشنامه مددکاری اجتماعی.

بخارایی، احمد و شربتیان، محمدحسین (1394)، «تحلیل جامعه‌شناختی عوامل اثرگذار بر رفتارهای وندالیستی در کلانشهر مشهد»، نشریه‌ی پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، سال چهارم، شماره 2 (پیاپی 10)، صص 29-19.

 بوردیو، پیر (2001)، نظریه کنش، ترجمه مرتضی مردی‌ها، تهران: انتشارات نقش و نگار.

جمشیدی‌ها، غلامرضا و پرستش، شهرام (1386)، دیالکتیک منش و میدان در نظریه عمل پیر بوردیو، تهران: نامه علوم اجتماعی.

حیدری، اسلام و پارسامهر، مهربان (1391)، «بررسی عوامل جامعه‌شناختی مؤثر بر وندالیسم (موردمطالعه دانش آموزان دبیرستانی شهر اهواز)»، جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست و سوم، شماره سوم، صص 229-207.

رابینگتن، ارل و واینبرگ، مارتین (2003)، رویکردهای نظری هفتگانه در بررسی مسائل اجتماعی، ترجمه‌ی رحمت‌الله صدیق سروستانی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

رمضانی، ندرت و ثروتی، یحیی (1396)، «گونه شناسی و شیوع شناسی رفتارهای وندالیستی شهروندان ناحیه یک همدان و اثرات آن بر مبلمان شهری»، نشریه‌ی پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، دوره 5، شماره 3، صفحه 74-53.

ریتزر (2001)، نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه‌ی محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.

زندوار، پروانه، آقاجانی، حسین (1394)، «مطالعه­ی عوامل مؤثر در حرکات وندالیستی نوجوانان و جوانان ناحیه‌ی 4، منطقه‌ی 14 شهرداری تهران»، فصلنامه‌ی نمایه پژوهش، سال پنجم، ش 17، صص 14-1.

ساروخانی، باقر (1375)، دایره المعارف علوم اجتماعی، جلد دوم، انتشارات کیهان.

ستوده، هدایت الله (1386)، آسیب‌شناسی اجتماعی (جامعه‌شناسی انحرافات)، تهران: آوای نور.

سوتیل کیت و میر اپیل و کلرتیلور (2004)، شناخت جرم‌شناسی، ترجمه‌ی میر روح‌الله صدیق، تهران: نشر دادگستر.

شایان مهر، علیرضا (1381)، دایره المعارف تطبیقی علوم اجتماعی، جلد دوم، تهران: انتشارات کیهان.

صدیق سروستانی، رحمت‌الله (1389)، آسیب‌شناسی اجتماعی، تهران: انتشارات سمت.

قاسمی، وحید، ذوالاکتاف، وحید و نورعلی وند، علی (1388)، «توصیف جامعه‌شناختی، عوامل مؤثر بر وندالیسم و اوباشیگری در ورزش فوتبال»، فصلنامه المپیک، سال هفدهم، شماره 1.

قنبری، ابوالفضل؛ طاهونی، مهدیه و قادری، ناصر (1396)، «بررسی عوامل تأثیرگذار بروز وندالیسم در مبلمان شهری شهر تبریز»، پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، دوره 4 شماره 4، صص 569- 586.

گلچین، مسعود و حیدری علی حیدر (1393)، «بررسی جامعه‌شناختی رفتارهای تخریبی (وندالیسم) و رابطه آن با سرمایه اجتماعی در خانواده و مدرسه در دبیرستان‌های پسرانه شهر نورآباد لرستان»، فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، سال هشتم، شماره دوم، صص 110-75.

لطیفی، ماهرخ و توکلی، شهین (1397)، «بررسی عوامل مؤثر بر گرایش شهروندان به وندالیسم در منطقه شش شهر تهران»، فصلنامه‌ی علوم اجتماعی شوشتر، سال چهارم، شماره 2 (پیاپی 12)، صص 60-44.

محسنی تبریزی، علیرضا (1374)، بررسی علل وندالیسم در تهران و راه‌های پیشگیری و درمان آن، مرکز مطالعات و تحقیقات اجتماعی فرهنگی شهر تهران، شهرداری تهران.

محسنی تبریزی، علیرضا (1383)، وندالیسم، تهران: نشر آن.

نبوی، سید عبدالحسین (1385)، «مقایسه نظریه‌های کوهن و میلر در زمینه بزهکاری نوجوانان و کاربرد آن در جامعه ایران»، فصلنامه توسعه انسانی، دوره اول، شماره 1.

ویسی، میثم و فرهمند، مجتبی (1397)، «نقش طراحی محیطی در پیشگیری از جرم»، فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی، دوره 4، شماره 3، صفحات 87-93.

یوسفی، علی و رضایی بحرآباد، حسن (1391) ، جرم، جنایت و وندالیسم «رابطه فضاهای بی‌دفاع و جرم در مشهد»، مقالات دومین همایش ملی آسیب‌های اجتماعی در ایران، انجمن جامعه‌شناسی ایران و شورای اجتماعی کشور، جلد ششم انتشارات آگاه، صص ۲۴۷-۲۶۲.

Amerab, A. (2017), in a study titled Urban Management Patterns in Coping with Urban Vandalism; Case Study: Karachi City. Ph.D. in Urban Management, Punjab National University, Faculty of Management.

Mayer, G. R., Nafpaktitis, M., Butterworth, T., & Hollingsworth, P. (1987), A search for the elusive setting events of school vandalism: A correlational study. Education and Treatment of Children, 259-270.‏

Offler, N., Thompson, K., Hirsch, L., Thomas, M., & Dawson, D. (2009), A review of the literature on social, non technical deterrents for vandalism in the rail industry. Brisbane: CRC for Rail Innovation.‏

Pfattheicher, S., Keller, J., & Knezevic, G. (2018), Destroying things for pleasure: On the relation of sadism and vandalism. Personality and Individual Differences. doi:10.1016/ j. paid .2018.03.049

Thawabieh, A. M., & Al-rofo, M. A. (2010), Vandalism at boys schools in Jordan. International Journal of Educational Sciences, 2(1), 41-46.‏