بررسی تعالی هوش سازمانی در سازمان های آموزش و پرورش براساس متغیرهای جمعیت شناختی (مطالعه ای موردی)

فصلنامه تعالی تعلیم و تربیت و آموزش

مقاله 5، دوره 1، شماره 1، آبان 1401، صفحه 56-69   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مرضیه احمدپور^{* 1}؛ رمضان جهانیان²؛ پریسا ایران نژاد³

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم تربیتی، واحد کرج، دانشکده روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

²دانشیار گروه علوم تربیتی، واحد کرج، دانشکده روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی ، کرج، ایران (نویسنده مسئول).

³استادیار گروه علوم تربیتی، واحد کرج، دانشکده روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

چکیده

هوش سازمانی، قابلیت و استعداد یک سازمان برای بسیج قدرت ذهنی و فکری منابع انسانی خود و فعال نمودن آن در دستیابی به اهداف سازمان است. پژوهش حاضر، با هدف مطالعه ارتباط میان منتخبی از متغیرهای جمعیت شناختی سازمانی (مانند جنسیت، سابقه خدمت، میزان تحصیلات) با تعالی هوش سازمانی در سازمان های آموزش و پرورش صورت گرفته است.
روش پژوهش: جامعه آماری شامل تمامی کارکنان آموزش و پرورش منطقه 16 شهر تهران است که تعداد 82 نفر از آنها براساس فرمول کوکران به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شده اند. روش پژوهش، از نوع توصیفی- همبستگی بوده و براساس اهداف نیز پژوهشی کاربردی است. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه استاندارد هوش سازمانی آلبرشت با 49 گویه و ضریب آلفای کرونباخ 98/0 است. تجزیه و تحلیل داده ها، در سطح آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و در سطح آمار استنباطی با استفاده از نرم افزار SPSS و از طریق آزمون آزمون t مستقل، آزمون تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی شفه انجام شده است.
یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهند که مشخصا ارتباط معناداری بین میزان تحصیلات کارکنان با هوش سازمانی آنها وجود دارد.
نتیجه گیری: طبق یافته های آزمون شفه، می توان نقش میزان سطح تحصیلات کارکنان در تعالی هوش سازمانی را پذیرفت.

کلمات کلیدی: آموزش و پرورش، تعالی، سازمان، متغیرهای جمعیت شناختی، هوش سازمانی

کلیدواژه‌ها

آموزش و پرورش؛ تعالی؛ سازمان؛ متغیرهای جمعیت شناختی؛ هوش سازمانی

مراجع

1. زارعی، رضا (1395)، نقش واسطه ای توانمندسازی در ارتباط با هوش سازمانی و کیفیت زندگی، نشریه روش ها و مدل های روان شناختی، دوره 7، شماره 25 (پیاپی 25)، صص 118-101.
2. زارعی متین، حسن و حمیدی زاده، علی و رهبر، امیرحسین (1387)، ارائه یک چهارچوب کمی تعدیل شده جهت ارزیابی هوش سازمانی، فرهنگ مدیریت، سال ششم، شماره هجدهم، صص 78- 51.
3. ستاری قهفرخی، مهدی و زمانیان، علیرضا (1392)، ارزیابی وضعیت هوش سازمانی در شهرداری های شرق مازندران، مدیریت شهری، شماره 31، صص 188- 175.
4. شهبازی، سعید و عزیزی، صادق (1400)، مبانی و مفاهیم هوش سازمانی، دو ماهنامه علمی-تخصصی مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه، سال ششم، شماره 1 (پیاپی:29)، جلد دوم، صص 65-57.
5. عرفانی خانقاهی، معصومه و جعفری، پریوش (1389)، بررسی اثرات مستقیم و غیر مستقیم سبک رهبری تحولی، فرهنگ یادگیری و یادگیری سازمانی بر هوش سازمانی در دانشگاه آزاد اسلامی (منطقه هشت)، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، سال چهارم، شماره 1، صص 66- 49.
6. عصاری، ناصر و فردائی بنام، کیوان و سیادت، سید علی و هویدا، رضا (1394)، بررسی رابطۀ بین چابکی سازمانی و هوش سازمانی در آموزش عالی مطالعۀ موردی: کارکنان ستادی دانشگاه اصفهان، نشریه نامه آموزش عالی، دوره 8، شماره 31، صص 94-77.
7. غلامی، شهرام و غفوریان، هما و معنوی پور، داود (1390)، رابطه هوش سازمانی و عملکرد مدیران، فصلنامه تازه های روانشناسی صنعتی/ سازمانی، سال دوم، شماره ششم، صص 99- 89.
8. قره، محمدعلی و فردوسی، محمدحسن و مرعشیان، فاطمه سادات (1391)، رابطه هوش سازمانی ومولفه های آن با عملکرد شغلی در مدیران تربیت بدنی و هیات های ورزشی شهر اهواز، نشریه پژوهش های کاربردی در مدیریت ورزشی، شماره 2، صص 80-73.
9. کریمی، مهناز و فقیهی، ابوالحسن و عالم تبریز، اکبر (1397)، شناسایی سطح هوش سازمانی با رویکرد رفتاری و عاطفی/ اجتماعی، نشریه مدیریت توسعه و تحول، شماره 35، صص 12-1.
10. کهنسال، هاجر و ساعتچی، محمود و جاویدی، حجت اله (1389)، کفایت شاخص های روان سنجی مقیاس هوش سازمانی، مجله روشها و مدل های روان شناختی، جلد 1، شماره 1، صص 118- 105.
11. کیوان آرا، محمود و یزد خواستی، علی و بهرامی، سوسن و مسعودیان، یوسف (1390)، رابطه مولفه های مدیریت دانش و هوش سازمانی در دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، مدیریت اطلاعات سلامت، دوره هشتم، شماره پنجم، صص 680- 673.
12. ملک زاده، غلامرضا و کاظمی، مصطفی و لگزیان، محمد (1392)، هوش سازمانی: طراحی مدل سلسله مراتبی برای دانشگاه های دولتی ایران با رویکرد دیماتل، مدیریت تحول، دوره 5، شماره 10، صص 124-94.

 

1. K.,(2003).Organizational Intelligence, Survay Preliminary Assessment, retrieved from: http://www.karlalbrecht.com.
2. K.,(2010). The power of minds at work: organizational intelligence in action. American mamagement association.
3. Alipoorshirsavar,. & Marzbanmoghadam,A.,(2013). The Relationship between Business Intelligence and Enterprise in Gilan Manufacturing Companies. Journal of Parks and Growth Centers, 9(36),PP:47-53.
4. Ander Border,(2006). Collective intelligence akeys tone in knowledge management.PP: 81-93.
5. D.,& Schwaninger.M., & Gunter.M.S.,(2011). Structuration Theory and Organization, Research (Doctoral Dissertation) The university of st.Gallen.
6. S.S.,(2004). The Abilities Related to Organizational Intelligence and Their Action Dimensions at School, Educational Research Quarterly, VOL.10,NO.2.
7. Ganzert,ch., & Martinelli,D., &Delai.,I.,(2012).Intelligence Systems Methodology: a Systemic Approach to the Organizational Intelligence Function,Knowledge Management Research & Practice Volume 10, 2012 – Issue 2, PP: 141-152.
8. G.,(2013). Organizational Emotional Intelligence of a Model, International Journal of Organizational Analysis,VOL 21, NO 1.
9. E., & Jaegg.S.,(2013). Challenges for Research on Intelligence.J.Intell. 1(1), PP: 36-54.
10. Q.N.,(2012). Emotions in Strategic Organization : Opportunities for Impactful Research, Strategic Organization, VOL 10, Issu 3, PP: 2-240.
11. N., & Ursacescu.M., & Sendroiu.C., & Ioan.R.,(2016). Theoretical Framework of Organizational Intelligence : A Managerial Approach to Promote Remote Renewable Energy in Rural Economies, Energies, 9(8), http://doi.org/10.3390/en9080639.
12. M., & Scarlat.E.,(2011). Enhancing the Computational Collective Intelligence Within Communities of Practice Using Trust and Reputation Models, Transactions on Computational Collective Intelligence III, PP: 74-95.
13. A.,&Soheilipour.M.,(2012).The Relationship between Organizational Intelligence and Staff Performance Based on The Model of Karl Albrecht. International Journal of Business and Social Science, 3(4),PP:152-158.
14. S., & Cortezb.P., & Ritac.P.,(2015). Business Intelligence in Banking: A Literature analysis from 2002 to 2013 Using Text Mining and Latent Dirichlet Allocation, Expert Systems With Applications. VOL 42, Issue 3, 15 February 2015, PP: 1314-1324.
15. K.H.,& Kearny.L.,(2010). organizational intelligence. a guide to understanding  the  business of your organization for HR, training, and performance consulting.San  Francisco, Pfeiffer : an  imprint  of  wiley.
16. S.,(2004). organizational intelligence : a  systems perspective. organization  development  journal . VOL : 22,NO : 2, ABI/INFORM GLOBAL,PP : 55-67.
17. B.,(2015). Modeling Organizational Intelligence : Nothing Googles like Google, Online Journal of Applied Knowledge Management,A Publication of The International Institute for Applied Knowledge Mnagement,VOL 3, Issue 2.