شناسایی پایداری و ناپایداری زیست محیطی در نواحی شهری با استفاده از فن تصمیم گیری چند معیاره تخصیص خطی و تکنیک دلفی با تاکید بر عوامل ناپایداری محیطی (مطالعه موردی : شهر اهواز)

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

دوره 18، شماره 41، اسفند 1401، صفحه 17-44   

نوع مقاله: مقاله بنیادی

شناسه دیجیتال (DOI): 2206-1444

نویسندگان

یحی عبدالکریم نیسی¹؛ محمد ابراهیم عفیفی^{* 2}؛ مرضیه موغلی³

¹دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی،لارستان،ایران

²محمد ابراهیم عفیفی، دانشیار گروه جغرافیا، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی،لارستان،ایران(نویسنده مسئول)

³مرضیه موغلی،دانشیار گروه جغرافیا ، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی،لارستان،ایران

چکیده

در این پژوهش ابتدا از طریق مطالعه مبانی نظری پژوهش اقدام به شناسایی معیارها و زیرمعیارهای که در جهت پایداری زیست محیطی موثر است شد. پس از شناسایی معیارها اقدام به طراحی پرسشنامه دلفی شد و در اختیار کارشناسان و متخصصین قرار داده شد. پیاده سازی تکنیک دلفی تا سه دور پیش رفت به گونه­ای که در در دوره سوم اعضای پنل نظرات خود را در مورد هریک از معیارها اعلام کردند که ضریب هماهنگی کندال افزایش پیدا کرد و به مقدار 669/0 رسید از آنجا که مقدار ضریب هماهنگی کندال نسبت به دور دوم افزایش کمتری داشت و با توجه به این که میزان اجماع و اتفاق نظر اعضا رشد قابل توجهی را نشان نداد، به تکرار دوره­های دلفی پایان داده شد . پس از پایان مراحل دلفی ، معیارهای منابع و خدمات محیط ، سلامت محیط و انرژی به عنوان مهمترین معیارهای ارزیابی پایداری زیست محیطی در شهر اهواز انتخاب گردیدند  معیار مربوط به نتایج حاصل از پیاده سازی مدل تخصیص خطی نشان داد که  بخش شمالی شهر در رتبه اول، بخش جنوبی در رتبه دوم، بخش غربی در رتبه سوم و بخش مرکزی در رتبه چهارم قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق بیانگر این است که با وجود سهم هر یک از آسیب‌های زیست‌محیطی در تحلیل معیارهای پایداری و کیفیت محیط‌زیست شهری، می‌توان گفت آلاینده‌های هوا مهم‌ترین نقش را در ناپایداری زیست‌محیطی شهر اهواز دارند.

کلیدواژه‌ها

پایداری زیست محیطی؛ ارزیابی؛ فن تصمیم گیری تخصیص خطی؛ شهر اهواز