تأثیر محیط‌های آموزشی مبتنی بر چیدمان کلاسی در یادگیری دانش‌آموزان (نمونه‌ی مطالعاتی: مدرسه غیر دولتی هدف)

فصلنامه مطالعات فضا و مکان

مقاله 7، دوره 1، شماره 1، آذر 1401، صفحه 87-98   

نوع مقاله: مقاله تخصصی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jsps.2022.1967918.1013

نویسندگان

یاسمن جابری¹؛ حسین سلطان زاده^{* 2}؛ شروین میرشاهزاده²

¹گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد‌ اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

فضاهای آموزشی، یکی از حوزه‌های معماری محیطی هستند که نقش عمده‌ای را در یک جامعه ایفا می­نمایند. فضای کلاسی همانند صحنه تئاتر است که با نمایش دادن استعداد‌ها و بهبود یادگیری دانش­آموزان باید از طراحی به خصوصی برخوردار باشد. اهمیت موضوع در این است که نوع چیدمان صندلی­ها در کلاس می‌تواند روی کیفیت آموزشی تأثیر ملموسی داشته باشد. مبانی نظری تحقیق بر این نکته استوار است که تمرکز دانش‌آموزان و چگونگی توجه آن­ها می‌تواند در یادگیری نقش مهمی داشته باشد هدف از این پژوهش بررسی رابطه چیدمان صندلیها درکلاسها و تأثیر مثبت آن بر یادگیری با رویکردها و پیامدهای آن بر یادگیری است که از روش تحقیق همبستگی و از تحلیل مسیر، آمار توصیفی و نسبت فراوانی بهره می­برد تا تأثیر چیدمان بر یادگیری را مورد بررسی قرار دهد. آزمودنی‌های تحقیق حاضر 64 نفر از دانش‌آموزان مدرسه­ی دخترانه هدف در شهرستان میاندوآب در سه مقطع تحصیلی است که در پایان نیم سال تحصیلی نتایج آزمونها، مورد بررسی قرار گرفته و تجزیه تحلیل داده ها، با استفاده از نرم‌افزار SPSSانجام‌شده است. بنابراین در این تحقیق سه نوع چیدمان عبارتند از چیدمان ردیفی برای دروس(عربی، ریاضی، ادبیات فارسی)، چیدمان خوشه‌ای برای دروس (علوم، کار و فناوری، هنر)، چیدمان Uشکل برای درس (مطالعات اجتماعی، زبان خارجه، پیامهای آسمانی، سبک زندگی، قرآن)، نتیجه‌گیری می‌شود.

کلیدواژه‌ها

یادگیری؛ چیدمان‌کلاسی؛ محیط آموزشی؛ دانش‌آموزان؛ فضا

سایر فایل های مرتبط با مقاله

7- 1013 Soltanzadeh Eng. 091001.pdf

مراجع

افروز غلامعلی، 1389، اختلالات یاد­گیری، انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ دهم.

اونز، بنجامین، 1379، نور روز در معماری، ترجمه شهرام پوردیهیمی، حوری عدل طباطبایی، نشر نخستین، تهران.

باقری­م، عظمتی ح. 1390، فضای کالبدی به‌مثابه برنامه درسی(پرورش خلاقیت کودکان در محیط مدرسه)،فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، صص184:22-163.

بهامین, رضا، ۱۳۹۴، فضاهای آموزشی از دیدگاه روانشناسی محیط، کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و زیرساخت های شهری، تبریز، دبیرخانه دائمی­کنفرانس.

بهبهانی اسلامی، مائده،1394، بررسی‌سیر تحول­کالبدی مسجد مدرسه­های ایرانی بررسی دوره­های تاریخی صفویه و قاجار، اولین کنفرانس سالانه پژوهش­های معماری، شهرسازی و مدیریت شهری، یزد.

پاکیزه علی، 1394، بررسی‌تأثیر شیوه آموزشی تلفیقی هنر بر خلاقیت و یادگیری دانش‌آموزان پسر سال اول­دبستان، توسعه­ی آموزش جندی‌شاپور: بهار 1394، دوره 6 ، شماره 1; از صفحه 52 تا صفحه 60 .

ترکمان، مژگان؛ سارا جلالیان و امید دژدار، ۱۳۹5، نقش معماری و عوامل کالبدی محیط آموزشی بر تسهیل یادگیری­کودکان، بهمن 1395، دوره2، شماره11 (پیاپی 18)، از صفحه 1تا صفحه14. موسسه مدیریت دانش شباک.

تاره، مسعود،1393، شیوه نوین آموزش ابتدایی در دوره قاجار، نشریه تاریخ علم، پاییز و زمستان 1393، دوره12، شماره2، از صفحه 163 تا صفحه172.

حافظ نیا، محمدرضا، 1381، مقدم­های بر رو شهای تحقیق درعلوم انسانی، تهران: سمت.

 حمیدرضا؛ امینی فر، زینت؛ پورباقر، سمیه؛ 1395، الگوی چیدمان فضایی مدارس نوین مبتنی بر اصول مدارس اسلامی درراستای ارتقاء یادگیری افراد، سال ششم ­شماره 2 علمی­پژوهشی (وزارت علوم) (8 صفحه - از 16 تا 23).

جعفری فریبا، تقی زوار،1395، دوفصلنامه پژوهشهای آموزش و یادگیری، دوره 11، شماره 1، پیاپی 21، بهار و تابستان ص68.

خسروجردی،  ن، مکرم دوست،  ح. 1391، تأملی بر الفبای طراحی در فضاهای آموزشی، تهران، طحان.

خندان دل, بهروز؛ خدیجه علی‌آبادی؛ داریوش نوروزی و امیر کسائیان، ۱۳۸۷، بررسی‌تأثیر رنگ در فیلم های آموزشی بر میزان یادگیری، فصلنامه دانش و تندرستی 3.

زمانی بی‌بی عشرت، لیاقت دار محمد جواد، 1381. بررسی نو آوریها و راهبردهای جدید تدریس درمقطع ابتدایی چهارکشور پیشرفته جهان، مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان دوره 14.

زینعلی دهشیر، اکرام. 1389. مدرسه زیبا، کارشناسی ارشد آموزش ابتدایی. دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

شعبانی، حسن،1391، مهارت های آموزشی و پرورشی؛روش­ها و فنون تدریس)جلد دوم) چاپ هشتم، تهران: انتشارات سمت .

شیرمبک، ا، 1378، ایده و فرم معماری : اصول طراحی در معماری معاصر، ترجمه س آقایی و م مدنی، تهران. انتشارات علی ابن ابیطالب.

فسا شکوه، هورآسا، 1381، فضای آموزشی، قواعد و معیارها.

لطف عطا، آیناز،1387، تأثیر عوامل محیطی بر یادگیری ورفتار در محیط­های آموزشی، شهر فصلنامه مدیریت شهری، شماره21.

محمودی م،1390. طراحی فضاهای آموزشی با رویکرد انعطاف‌پذیری، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

مردمی کریم، دلشاد مهسا،1389، محیط یادگیری انعطاف‌پذیر(جهان کودک تجربه پذیر،سیستم آموزشی تغییر پذیر)، نشریه علمی  پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران شماره ۱ص1.

مظفر فرهنگ، مهدیزاده سراج فاطمه، میرمرادی سیده سیمه، 1388. باز شناسی نقش طبیعت در فضاهای آموزشی، نشریه علمی پژوهشی فناوری اموزشی، سال چهارم، جلد4، شماره1، ص3.

مفیدی شمیرانی سید مجید، پور ناصری شهناز،1390 .مدل­یابی میزان و نحوه تأثیر متغیرهای کالبدی پنجره بر­بهرگیری مناسب از نور روز در کلاسهای مدارس راهنمایی تهران، نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزشی، سال ششم، جلد6، شماره1، پاییز 1390ص1.

مقدم علیرضا، 1395. ارزیابی فرآیندهای آموزشی فاوا- محور: یک چهارضلعی معیوب، مجله­ی مطالعات آموزش ویادگیری، دوره­ی هشتم، شمارهی دوم، پاییز و زمستان 1395، پیاپی 2/72، صص37-67.

کاظم‌زاده, مرضیه و مریم فدایی قطبی، ۱۳۹۴، پنجره و کنترل روشنایی فضاهای آموزشی( نمونه موردی مدرسه حجاب شهر جیرفت)، کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و زیرساخت­های شهری، تبریز، دبیرخانه دائمی کنفرانس.

Ebno shahidi, M. and the Associates (2012). Verifying Environmental Needs and 6-12 years Old Disabled, Based on Experiences of Qualifying Child Care Spaces in Isfahan City : A    Research Study in Rehabilitation Sciences, February and March, No. 4, year 7 of publishing.

Elias, T. (2011). Learning analytics: Definition, processes and potential. Creative.Commons.Availableat://learninganalytics.net/Learning Analytics Definitions Processes Potential.

Daneshmehr, Z. (2007). School yard fun, the new School Journal, 57-54 ,41.

Tabayian, Marzieh. Farah Habib, Ahmad Abedi (2011). Favorable and unfavorable attitudes toward school learning environment and ways to improve the color quality of the school environment. Journal of Educational Innovations, No. 38. Title 106-93.

Grutter, York (2005). Architecture Aesthetic, translated by Jahanshah pakzad, Abdolreza homaun, Shahid Beheshtiuniversity,Tehran.

Hidayetoglu M.L. 2012.The effects of color and light on indoor wayfinding and the evaluation. Journal of Environmental Psychology, 32, 50-58, 2012.

Hawes t . 2012. Effects of four workplace lighting technologies on perception, cognition. International Journal of Industrial Ergonomics,42: 122-128.

Hannah, Ryan, 2013. The Effect of Classroom Environment on Studen Learning.Honors Theses.Paper 2375.

Rudd, Tim, (2008). Reimagining outdoor learning spaces- Primary capital, co-design and educational transformation. Futurelab (innovation in education), United Kingdom- Bristol: Becta (The British Educational and Communications Technology Agency).

Simmons, Kate; Carpenter, Laura; Crenshaw, Schronna; and Hinton, Vanessa M. (2015) Exploration of Classroom Seating Arrangement and Student Behavior in a Second Grade Classroom, Georgia Educational Researcher: Vol. 12, Article 3.

DOI: 10.20429/ger.2015.120103.

Availableat:http://digitalcommons.georgiasouthern.edu/gerjournal/vol12/iss1/3.