معنویت فضیلت گرا؛ نیاز عرفان معاصر

کاوش های عقلی"

مقاله 1، دوره 1، شماره 1، آذر 1401، صفحه 1-14   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

رضا اکبری

امام صادق

چکیده

می­ توان از منظرهای مختلفی عرفان را واکاوی کرد از جمله می­ توان به طبیعت تجربه­ های، عرفانی واقع ­نمایی تجربه ­های عرفانی و مکاتب عرفانی اشاره کرد. یکی از مسائل مهم در خصوص عرفان کارکرد این واقعیت در زندگی انسان به ویژه دوران معاصر است. شاید بتوان عرفان را به معنویت فروکاست. معنویت در دو لایه­ ی معنویت اخلاق بنیاد و خدابنیاد قابل طرح است به گونه­ ای که این دو رابطه­ ی عموم و خصوص مطلق داشته باشند. هر معنویت خدا،بنیاد معنویت اخلاق بنیاد نیز هست؛ اما هر معنویت اخلاق، بنیاد معنویت خدا بنیاد نیست. مطلوب جوامع بشری معنویت خدا بنیاد است؛ اما در جوامع و گروه­ هایی که دین جایگاه اولیه خود را از دست داده است به عنوان یک سیاست می­توان معنویت اخلاق بنیاد را مقدمه ای برای دستیابی به معنویت خدا بنیاد در نظر گرفت. توجه به اخلاق در معنویت اخلاق بنیاد هم جنبه های سلبی و هم جنبه های ایجابی را در بر می­ گیرد و توجه انحصاری به کارهای خوب، بدون پرهیز از کارهای ناشایست در واقع تحریف اخلاق و بازی در زمین شیطان است. هر یک از این دومعنویت،  مؤلفه­ های نظری و عملی دارد برای شتاب بخشیدن به رشد معنویت خدا بنیاد در دوران معاصر، نقش الگوهای اخلاقی زندگی انسان بسیار کارگشا است.

کلیدواژه‌ها

عرفان؛ فضیلت گرایی؛ معنویت اخلاق بنیاد؛ معنویت خدا بنیاد؛ دوران معاصر

مراجع