تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,997 |
تعداد مقالات | 83,560 |
تعداد مشاهده مقاله | 77,801,203 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,868 |
بررسی تقابل ها در پنج داستان منتخب از بخش تاریخی شاهنامه (بهرام گور، خسرو انوشیروان، یزدگرد سوم، اردشیر بابکان، بهمن) بر مبنای رویکرد تقابل لویی استروس | ||
تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) | ||
دوره 14، شماره 54، دی 1401، صفحه 293-318 اصل مقاله (436.76 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/dk.2022.1940768.2337 | ||
نویسنده | ||
زهرا ایرانمنش* | ||
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان کرمان، کرمان، ایران. | ||
چکیده | ||
در این مقاله به بررسی تقابل ها در پنج داستان منتخب از بخش تاریخی شاهنامه (بهرام گور، پادشاهی خسرو انوشیروان، یزدگرد سوم، اردشیر بابکان، بهمن) بر مبنای رویکرد تقابل لویی استروس پرداخته ایم. روش تحقیق به صورت کتابخانه ای و مبتنی بر سندپژوهی و نوع آن، تحلیلی-توصیفی است. بررسی تقابل در داستان های مورد بررسی نشان می دهد که عنصر تقابل در این داستان ها بسیار برجسته و پررنگ است و در واقع طرح هر کدام از این داستان های تاریخی بر مبنای تقابل است. نوع تقابل ها در این داستان ها به دلیل تاریخی بودن آن ها، عمدتا از نوع تقابل شخصیت های انسانی است. تقابل های دیگری نیز غیر از تقابل میان شخصیت های انسانی در این داستان ها دیده می شود، که از میان آنها می توان به تقابل ایدئولوژی ها، عدالت و ظلم، فضایل و رذایل اخلاقی، تقابل صفات انسانی همچون جنگاوری و شجاعت با ضعف و ناتوانی، تقابل نژادی و قومی و مواردی از این قبیل اشاره کرد. در مجموع، با اینکه داستان های منتخب، از نوع داستان های تاریخی هستند، اما مؤلفه های رویکرد و نظریة لوی استروس در آنها دیده می شود و انگیزۀ این شخصیت ها از تقابل، صرفا انگیزه های ذکر شده در کتب تاریخی نیست، بلکه آرمان ها و اهداف و همچنین تیپ شخصیتی و خصایل روانی آنها نیز در این تقابل ها تأثیر مستقیم گذاشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
بخش تاریخی شاهنامه؛ داستان؛ تقابل؛ لوی استروس؛ انگیزه های تقابل | ||
مراجع | ||
کتابها آموزگار، ژاله (1380) دوگانگی نیکیها و بدیها و برادران دروغین نیکیها در اخلاق زرتشتی، تـهران: اساطیر. استروس، لوی (1386) توتمیسم، ترجمۀ مسعود راد، تهران: توس. استروس، لوی (1385) اسطوره و معنا، گفتگوهایی با لوی استروس، ترجمۀ شهرام خسروی، تهران: مرکز. اسلامی ندوشن، محمد علی (1376) زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه، تهران: شرکت سهامی انتشارات. برتنس، هانس (1391) مبانی نظریۀ ادبی، ترجمۀ محمدرضا ابوالقاسمی، تهران: ماهی. بهار، مهرداد (1389) پژوهشی در اساطیر ایران، تهران: آگاه. پیشگاهی فرد، زهرا؛ قره بیگی، مصیب (1392) جغرافیای پساساختارگرا، تهران: نشر زیتون سبز. جلیلیان، شهرام (۱۳۹۶) تاریخ تحولات سیاسی ساسانیان، تهران: سمت. شاربونیه، ژرژ (1372) مردمشناسی و هنر، گفت و شنودی با لوی استروس، ترجمۀ حسین معصومی همدانی، تهران: گفتار. صفا، ذبیحالله (۱۳۶۳) حماسهسرایی در ایران، تهران: امیرکبیر. فردوسی، ابوالقاسم (1371) شاهنامه، تصحیح جلال خالقی مطلق، 8 جلد، تهران: نشر نگاه،. فردوسی، ابوالقاسم (1380) شاهنامه فردوسی، بر اساس نسخه نه جلدی چاپ مسکو، تهران: ققنوس. فردوسی، ابوالقاسم (1386) شاهنامه، به اهتمام جلال خالقی مطلق، با همکاری محمود امیدسالار و ابوالفضل خطیبی، تهران: فروزش. لیچ، ادموند (1350) لوی استروس، ترجمۀ حمید عنایت، تهران: خوارزمی. وایزمن، بوریس و جودی گووز (1392) لوی استروس، ترجمۀ نورالدین رحمانیان، تهران: پردیس. مقالات عبادی جمیل، سعید، رضایی دشت ارژنه، محمود، قلعه خانی، گلنار. (1395). بررسی اسطورۀ ضحاک بر اساس ساختار تقابلهای دوگانۀ کلود لویاستروس. جستارهای نوین ادبی، 49(4)، 67-92. doi: 10.22067/jls.v49i4.61660. معماریان، انسیه. (1390). خیانت در شاهنامه (با نگاهی به دو داستان رستم و شغاد و سیاوش و سودابه). تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)، 3(10)، 163-202. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 114 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 73 |