بررسی زیست‌محیطی‌ منابع آب شرب شهرستان سراب با تأکید بر اثرات حاشیه‌نشینی

فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

دوره 15، شماره 56، مهر 1400، صفحه 25-38   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

فاضل خالقی^*

زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی و احد تبریز

چکیده

بررسی زیست محیطی آب زیرزمینی از عوامل مهم پایش منابع آبی محسوب می‌شود. با توجه به اهمیت خطرات احتمالی بهداشتی عناصر در آب‌های زیرزمینی، این تحقیق با هدف بررسی کیفیت آب شرب شهرستان سراب در آذربایجان شرقی شامل 8 حلقه چاه (در دو نوبت) انجام گرفت تا پارامترهایی مانندEC ،TDS ،pH ، THبه همراه کاتیون هاNa-K-Ca-Mg-  و آنیون‌ها Cl-HCO₃-SO₄ -NO₃ مورد تجزیه تحلیل قرار گیرند. نمونه‌ها با استانداردهای ایران و جهان مقایسه شده، غلظت و تغییرات آنها مشخص گردید. واحدهای زمین‌شناسی‌ مؤثر در ترکیب آب زیرزمینی شامل سنگ‌های آتشفشانی ائوسن، رسوبات آذرآواری و نهشته‌های رسوبی میوسن، واحدهای کواترنر و رسوبات عهدحاضر می‌باشد. با توجه به نتایج بدست آمده، تحلیل داده‌ها نشان می‌دهدکه چاه شماره 2 دارای حداکثر مقادیر حداکثر مقادیر pH- NO₃-Ca-K-TH-  می‌باشد؛ به نظر می‌رسد به خاطر موقعیت مکانی چاه که در وسط شهر قرار گرفته است، عواملی از جمله پساب ناشی از شهرک صنعتی سراب واقع در شمال شرق منطقه، استفاده بی‌رویه از کودهای کشاورزی و توسعه شهری سبب افزایش غلظت برخی از پارامترها در آب شرب منطقه شده است. با توجه به زیاد بودن نیترات در چاه شماره 2 پیشنهاد می‌شود که این چاه از مدار بهره‌برداری خارج شود چون آب آن برای مصارف آشامیدنی مناسب نمی‌باشد.

کلیدواژه‌ها

سراب؛ توسعه شهرنشینی؛ آبخوان؛ آب سخت؛ آلودگی زیست‌محیطی

مراجع