اثر انجام آیین ها بر بهبود خودمهارگری از طریق افزایش خودنظم بخشی

فصلنامه روانشناسی سلامت و رفتار اجتماعی

مقاله 3، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 9، اردیبهشت 1402، صفحه 33-46   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/hpsbjourna.2022.1973167.1137

نویسندگان

ابراهیم احمدی^{* 1}؛ ابراهیم رنگرز²؛ حجت حاتمی²؛ مریم صوفی نژاد³

¹گروه روان شناسی، واحد بویین زهرا، دانشگاه آزاد اسلامی، بویین زهرا، ایران

²گروه تربیت بدنی، واحد بویین زهرا، دانشگاه آزاد اسلامی، بویین زهرا، ایران

³کارشناس ارشد روان شناسی، اموزش و پرورش شهرستان سمنان

چکیده

یک آیین، زنجیره ای معین از رفتارها است که ویژگی آنها ترتیب و تکرار است. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر انجام دادن آیین ها بر افزایش خودمهارگری، و آزمون سازوکار فرض شدۀ این اثر، یعنی افزایش احساس خودنظم بخشی، بود. در یک طرح آزمایشی، 111 دانشجوی زن دانشگاه آزاد اسلامی-واحد کرج، به گونۀ تصادفی گزینش و به سه گروه حرکت های آیینی، حرکت های غیرآیینی، و گواه گمارده شدند. گروه حرکت های آیینی، حرکت هایی را انجام دادند که دو ویژگی ترتیب و تکرار را داشت، اما گروه حرکت های غیرآیینی، حرکت هایی بدون این دو ویژگی را انجام دادند. سپس از آزمودنی های سه گروه خواسته شد که از بین نان خامه ای و کلم بروکلی، یکی را برای خوردن انتخاب کنند، و انتخاب کلم بروکلی نشان دهندۀ خودمهارگری بالاتر بود. احساس خودنظم بخشی نیز با چهار پرسش برگرفته از داکورت و سلیگمن (2005) اندازه گیری شد. تحلیل رگرسیون لُجیستیک نشان داد که آزمودنی هایی که حرکت های آیینی انجام دادند، بیشتر از آزمودنی هایی که هیچ حرکتی انجام ندادند یا فقط حرکت های غیرآیینی انجام دادند، کلم بروکلی را انتخاب کردند. همچنین، تحلیل های میانجی نشان دادند که انجام آیین از طریق افزایش احساس خودنظم بخشی، بر خودمهارگری اثر مثبت دارد.

کلیدواژه‌ها

آیین؛ خودمهارگری؛ خودنظم بخشی

مراجع