طبقه بندی اقلیمی استان خوزستان بر اساس روش لیتن اسکی

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 آذر 1401

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (کاربردی)

نویسندگان

سیده لاله سادات اصل^{* 1}؛ غلامرضا یاوری²؛ فرید اجلالی¹؛ صدیقه پرون³

¹دانشگاه پیام نور تهران

²پیام نور تهران

³دانشگاه پیام نور

چکیده

شناخت پتاسیل‌های طبیعی بستر فعالیت‌های انسانی، پایه و اساس غالب برنامه‌ریزی‌های محیطی و آمایش سرزمین را تشکیل می‌دهد. در این راستا ویژگی‌های اقلیمی و عناصر غالب آن که در پراکندگی و شکل‌گیری پدیده‌های حیاتی (نبات، حیوان، انسان) نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا می‌کنند و به عنوان یکی از مهم‌ترین فاکتورهای طبیعی-محیطی ارزیابی می‌شوند. چنانچه تضمین توفیق کامل غالب برنامه‌ریزی‌های توسعه کشاورزی، صنعت، پروژه‌های آبیاری، حمل و نقل، بهداشت و غیره هنگامی بدست می‌آید که با شناخت اقلیم و استفاده از پتانسیل‌های گوناگون آن همراه باشد. هدف از انجام این پژوهش طبقه‌بندی اقلیمی استان خوزستان بر اساس روش لیتن‌اسکی می‌باشد. برای محاسبه شاخص داده‌های هواشناسی شامل بارش، دمای کمینه، دمای بیشینه و رطوبت نسبی 13 ایستگاه هواشناسی شامل شهرستان‌های اهواز، ایذه، اندیمشک، ماهشهر، بهبهان، دزفول، آزادگان، رامهرمز، شوشتر، مسجدسلیمان، امیدیه، شادگان و شوش در طی سالهای 1370 تا 1398 جمع‌آوری گردید. برای محاسبه و تحلیل شاخص‌ها از دو نرم‌افزار Excel و SPSS استفاده شده است. نتایج نشان داد که وضعیت اقلیمی شهرستانهای خوزستان بر اساس ضریب بری شاخص لیتین اسکی به 4 گروه(بری خفیف، بری، معتدل نسبتاً بری، معتدل بحری)تفکیک شد. همچنین بر اساس شاخص دما همه ایستگاه‌ها دارای اقلیم حاره خشک می‌باشند. طبقات بارش ایستگاه‌های مورد بررسی در بین اقلیم خشک، خشک ضعیف، نیمه خشک و معتدل در نوسان است. از نظر شاخص انطباق 11 ایستگاه دارای شاخص منفی و 2 ایستگاه از توزیع بارش در تمام ماه‌های سال با تمرکز بارش در پاییز یا بهار برخوردارند. بر اساس شاخص تداوم فصل خشک 1 ایستگاه در طبقه (1) و 12 ایستگاه در طبقه (2) قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

استان خوزستان؛ بارش؛ پهنه‌بندی اقلیمی؛ دما؛ لیتن‌اسکی