شناسایی ویژگی‌های برنامه درسی مسأله‌محور درس ریاضی دوره ابتدایی با رویکرد کیفی

پژوهش‌های برنامه‌ریزی درسی و آموزشی

دوره 12، شماره 2، مهر 1401، صفحه 167-180   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فریدون رمضی¹؛ کامران شیوندی چلیچه^{* 2}؛ الهه امینی فر³؛ علیرضا عصاره⁴

¹دانشجوی دوره دکتری برنامه ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

²استادیار،گروه روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی تهران، ایران: (نویسنده مسئول) [e-mail]

³دانشیار گروه ریاضی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت دبیرشهیدرجائی تهران، ایران

⁴استاد، گروه علوم تربیتی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی، تهران، ایران:

چکیده

پژوهش حاضر، با هدف شناسایی خصوصیات برنامه‌ی درسی مسأله‌محور درس ریاضی دوره ابتدایی با رویکرد کیفی با روش تحلیل محتوا انجام شده است. مشارکت‌کنندگان 19 نفر بودند و نمونه‌گیری به­صورت هدفمند صورت گرفته است. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و پرسشنامه است. ویژگی‌های شناسایی شده با روش دلفی فازی اعتباریابی و از روش آنتروپی شانون جهت پردازش داده‌ها استفاده گردید. بر اساس نتایج تحلیل، 7 مقوله اصلی شامل ویژگی‌های اهداف در سه سطح شناختی، نگرشی، مهارتی، محتوا، ارزشیابی، راهبرد یاددهی-یادگیری شناسایی شدند. در بخش دلفی­فازی نیز تمامی ویژگی‌ها با کسب مقدار فازی­زدایی شده بیشتر از 7/0 تأیید شدند. نتایج آنتروپی شانون مشخص کرد، ویژگی‌های شروع تدریس با سؤال چالش‌برانگیز، ایجاد محیط مناسب آموزشی، نظارت مستمر بر کیفیت راهبردهای یادگیری و ارتباط با استعدادهای دانش‌آموزان بیشترین میزان توجه را به خود جلب و بالاترین رتبه‌ها را کسب و ضریب اهمیت بیشتری نسبت به سایر ویژگی‌ها داشته‌اند. پیشنهاد می‌گردد ویژگی‌های چهار مؤلفه برنامه درسی به­عنوان راهنما در فرایند یاددهی _ یادگیری و برنامه درسی ریاضی دوره ابتدایی استفاده گردد. 

کلیدواژه‌ها

مسأله‌محور؛ سؤال چالش‌برانگیز؛ محیط آموزشی؛ نظارت مستمر

مراجع