بررسی تأثیر نوع و غلظت‌های مختلف تنظیم‌کننده‌های رشد بر میزان تولید کالوس در کشت درون شیشه‌ای گیاه گل-گاو زبان ایرانی (Echium Amoenum)

زیست شناسی تکوینی

مقاله 6، دوره 14، شماره 4 - شماره پیاپی 56، آذر 1401، صفحه 51-56   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jdb.2022.1945561.1279

نویسندگان

حامد آراستگی¹؛ لیلا غفارزاده نمازی^{* 2}؛ حسن ملکی³؛ رسول اصغری ذکریا⁴؛ شیما بورنگ⁵

¹دانشجوی کارشناس‌ارشد، مهندسی باغبانی-گیاهان دارویی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل،ایران

²ایران اردبیل دانشگاه محقق اردبیلی دانشکده مشگین شهر

³استادیار گروه اصلاح و فیزیولوژی گیاهان زینتی، دانشگاه محقق اردبیلی،

⁴استاد گروه تولید و ژنتیک گیاهی‌، دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل،ایران

⁵دانشجوی دکتری بیوتکنولوژی، گروه تولید و ژنتیک گیاهی‌، دانشگاه محقق اردبیلی،

چکیده

گیاه گل گاو زبان Echium amoenum جزء گیاهان ارزشمند از نظر دارویی در طب سنتی و نوین بوده و در درمان بسیاری از بیماری‌ها موثر است. وجود برخی از ترکیبات دارویی ارزشمند در این گیاه باعث شده که مورد توجه بسیاری از دانشمندان در حوزه زیستی و دارویی قرار گیرد. استفاده از روش کشت بافت و سلول گیاهی از جمله، روش استفاده از کشت کالوس و سوسپانسیون سلولی یکی از روش‌های موثر در کشت و افزایش ترکیبات موثره‌ی این گیاه ارزشمند محسوب می‌شود. این پژوهش ایجاد شرایط بهینه، جهت تولید بافت کالوس از ریزنمونه‌های برگ و ساقه بدست آمده از گیاهک‌های حاصل از کشت بذر در شرایط درون شیشه‌ای انجام شد. ریز نمونه‌های برگ و ساقه به دست آمده بر روی محیط کشت MS حاوی غلظت‌های مختلف تنظیم کننده‌های رشد کشت شدند. نتایج نشان داد درصد کالوس‌زایی و وزن تر کالوس بین شاهد (MS فاقد تنظیم‌کننده‌های رشد) و سایر تیمارها اختلاف معنی‌داری مشاهده شد. به‌طوریکه بیشترین 100درصد کالوس‌زایی و بیشترین میزان وزن تر کالوس 23/4 مربوط به ریزنمونه ساقه کشت شده در محیط MS که حاوی 1/0 میلی‌گرم بر لیتر بنزیل آدنین((BA و 1 میلی‌گرم بر لیتر نفتالین استیک اسید (NAA) بود.

کلیدواژه‌ها

کشت بافت؛ کشت کالوس؛ BAP؛ Echium Amoenum؛ ‌NAA

مراجع