ارائه برنامه آموزش حل مسئله خانواده محور برای والدین کودکان با نشانگان داون

مطالعات اسلامی ایرانی خانواده

مقاله 2، دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 5، آذر 1401، صفحه 31-47   

نوع مقاله: مقاله مروری

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/iifs.2022.1965624.1043

نویسندگان

مریم صیدی¹؛ غلامعلی افروز^{* 2}؛ لیلا کاشانی وحید³؛ علی اکبر ارجمندنیا⁴؛ کیوان کاکابرایی⁵

¹دانشجوی دکتری تخصصی، گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استاد ممتاز گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه تهران

³استادیار گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

⁴روانشناسی کودکان استثنایی، روانشناسی کودکان استثنایی، روانشناسی و علوم تربیتی ،دانشگاه تهران، تهران،ایران

⁵کیوان کاکابرایی دانشیار گروه روانشناسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی ، کرمانشاه، ایران

چکیده

  هدف: این مطالعه با هدف ارائه برنامه آموزش حل مسئله خانواده محور برای والدین کودکان با نشانگان داون تدوین شده است. به نظر می رسد برای ارتقای کیفیت زندگی همه افراد خانواده اصلاح ساختاری شیوه های والدگری از اهمیت فراوانی برخوردار است. اصلاح ساختار کارکردی خانواده های دارای کودکان با نیازهای ویژه از جمله کودکان با نشانگان داون به دلیل ویژگی های متفاوت روانی- اجتماعی شان ضروری به نظر می رسد. بر این اساس توانمندسازی والدین از طریق روی آوردهای نوین شناختی – رفتاری مانند برنامه های حل مسئله خانواده محور از اولویت های مهم جوامع رشد یافته قلمداد می شود. روش: در این پژوهش نظامند نخست ماهیت و اهمیت این مهم بررسی شد سپس چگونگی آماده سازی برنامه آموزشی حل مسئله خانواده محور ویژه والدین کودکان با نشانگان داون که تلفیقی نوآورانه از برنامه های"من می توانم مسئله ام را حل کنم" و "تربیت کودک/ نوجوان اندیشمند" است، ارائه شد. یافته ها: مرور شواهد تجربی موجود نشان می دهد که کاربست برنامه  حل مسئله خانواده محور بر تغییر رفتاری کودکان و نوجوانان با نیازهای ویژه و والدین آنها اثر مثبت دارد. نتیجه گیری: بنابراین لزوم توجه به بهزیستی خانواده از طریق تدوین برنامه های کارآمد بومی شده بر اساس الگوی ایرانی- اسلامی ضروری است. کاربست برنامه آموزش حل مسئله خانواده محور به وسیله والدین کودکان با نشانگان داون تا حد زیادی انگیزه یادگیری توانش های عملی میان فردی  آنها افزایش داده و والدین با اتخاذ سبک مقابله مسئله گشایی شرایط بهزیستی روانی- اجتماعی خود و کودکان شان را فراهم نمایند.

کلیدواژه‌ها

حل مسئله؛ خانواده؛ والدین؛ کودکان با نشانگان داون

مراجع