تبیین الگوی مناسب کاربردی جهت ارزیابی عملکرد و ارتقاء کارایی شهرهای جدید (مطالعه موردی: شهرهای جدید هشتگرد، اندیشه، پردیس، پرند)

برنامه ریزی و توسعه محیط شهری

مقاله 1، دوره 2، شماره 7، آبان 1401، صفحه 1-12   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/juepd.2022.1973970.1106

نویسندگان

پروانه مژگانی¹؛ لعلا جهانشاهلو^{* 2}؛ فرهاد حسین زاده لطفی³؛ آزیتا رجبی⁴

¹دانشجوی دکتری، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه آزاداسلامی واحد امارات، دبی، امارات متحده عربی.

²دانشیار شهرسازی، دانشکده معماری وشهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات، تهران، ایران.

³استاد گروه ریاضی دانشکده علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات ، تهران، ایران.

⁴دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری ،دانشکده ادبیات،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران ، ایران

چکیده

 ایجاد شهرهای جدید با توجه به اهداف ایجاد و عملکردهای خاصی که داشته‌اند،گاه تبدیل به یک قطب جمعیتی شده و گاه آن‌قدر ضعیف عمل کرده‌اند که انسان تمایلی به زندگی در آن‌ها ندارد. هدف از پژوهش حاضر تبیین الگوی  مناسب کاربردی جهت ارزیابی عملکرد و ارتقاء کارایی شهرهای جدید هشتگرد، اندیشه، پردیس، پرند می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی است. از نظر روش انجام دادن تحقیق به طور کلی، این تحقیق یک تحقیق توصیفی- تحلیلی است. روش شناسی:  جامعه آماری مورد پژوهش شامل کلیه ساکنین شهرهای پردیس، پرند، اندیشه و هشتگرد می‌باشند  که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 383 نفر برای هر 4 شهر به شیوه تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه 17 شاخصه(حمل و نقل، مخابرات، آب، فاضلاب، برق، مسکن، اجتماعی، تجهیزات عمومی شهر، آموزشی، اقتصادی، مدیریتی، رودخانه و مسیل، فضای سبز، بهداشت و درمان، مدیریت پسماند، انرژی و تأسیسات گاز) است. برای بررسی روایی پرسشنامه از نظر 5 نفر از متخصصین حوزه برنامه‌ریزی شهری استفاده شده و روایی آن چندین بار مورد بررسی قرار گرفت و همچنین از روایی سازه‌ای بر اساس تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است.  برای بررسی پایایی نیز از آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن 83/0 و در وضعیت مطلوبی است. در قسمت تحلیل داده‌ها به کمک نرم‌ افزارهای spss22  و Amos  به بررسی سؤالات تحقیق با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری پرداخته شد.  یافته ها:  نتایج بیانگر آن است که عملکرد شهرهای مختلف در زمینه‌ها و خدمات مختلف به گونه‌ای بوده است که شهر هشتگرد در رتبه نخست، اندیشه در رتبه دوم، پردیس در رتبه سوم و پرند در رتبه آخر قرار دارد بر این اساس عملکرد شهرهای پیرامونی شهر تهران هیچ‌کدام بالاتر از 65/0 نبوده است و دو شهر پرند و پردیس حتی زیر 50/0 بوده‌اند که این نشان از ضعف در این زمینه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

الگوی کاربردی؛ ارزیابی عملکرد؛ ارتقاء کارایی؛ شهرهای جدید

مراجع

1-Azadkhani,pakzad&Yazdani,fariba,sepidnameh,somaiyeh,(1394), Evaluating the performance of Iran's new cities in attracting the overflow population of mother cities, International Conference on Geography and Sustainable Development, Tehran .

2-Afrasyabi Rad,Mohamad&Bezi,Khodarahm.(1388) Measuring and evaluating the success rate and efficiency of new cities (case study: Sadra New City), first year regional urban studies and researches, Fall, No. 2, pp. 1-21.

3-Parvari,Amirreza&Shahverdi,Ziynab.(1394) Evaluation of the performance of the municipality, Islamic council of the city in the past periods, case study: Khorram Abad city, 6th National Congress of Civil Engineering, Architecture and Urban Development, Tehran .

4-Parizadi,Taher&Divdid,Aref,(1399), Evaluation of the performance of urban public spaces (Case: Aftab City; Tehran International Book Fair), 13th Congress of Geographical Society of Iran, Tehran .

5-Soboti,Homan&Khatibi,Ashkan(1398), Evaluation of the performance of urban spaces for children with the approach of promoting social interactions (case example of Zanjan city), 8th International Conference on Civil Engineering, Architecture and Urban Economy Development, Shiraz .

6-kadem Alhosini,Ahmad&Bahrami,Anoshirvan.(1399), Evaluation of urban management performance in urban sustainability (case study: Izeh city). Geography and Environmental Studies, 8(30), 33-48.

7- Rostami, Mohammad Hossein and Rozi Talab, Tehmina and Sadeghi, Alireza (2019), evaluating the performance and providing strategies to improve the position of new cities in the urban system of Iran (case study: Sadra New City), 6th International Conference on Civil Engineering, Architecture and Urban Planning, Tehran.

8- Zaini, Shuja (2019), evaluation of Mehr housing performance in Ilam province, a case study of Mehr housing in Dareh Shahr, with an emphasis on technical and operational aspects, the third conference on architectural planning, urban planning, civil engineering and geography in sustainable development, Nahbandan.

9- Sharfi, Hojjatullah. Karimi Qutbabadi, Fazlullah (2014), evaluation of the performance of middle cities in regional balance (case study: Shahr Jahorm), studies of urban areas, second year, summer, number 3, pp. 18-32.

10- Qadiri, Mahmoud and Parveen (2017), demographic and economic performance evaluation of small cities in the regional development of a case study: the small city of Euclid, International Conference on Civil Engineering, Architecture and Urban Development Management in Iran, Tehran

11- Garakhlo, Mehdi, Pahanandeh Khah, Musi (2008), evaluating the performance of new cities in attracting the population of megacities (case study: new cities around Tehran), human geography researches (geographical researches), spring, volume 41, number 67; pp. 17-25 .

12- Gudarzi, Ali (2016), Evaluation of municipal performance in the framework of good urban governance, a case study of Nahavand city, 5th International Congress on Civil Engineering, Architecture and Urban Development, Tehran .

13- Muslimzadeh, Mahmoud and Haj Heydari, Ali Asghar and Zakerharandi, Ali Asghar and Turabi, Majid and Khodadai Arpanahi, Azam (2018), evaluation of Khomeinishahr municipality performance in attracting citizens' satisfaction in the field of civil services, 6th National Congress on Civil Engineering, Architecture and Development Shahri, Tehran .

14- Molani, Fariba and Khayati, Fereshte (2015), evaluation of the performance of the new city of Andisheh in attracting the overflow of the population of Tehran and Karaj, the first seminar on the future research of Iran's national development in the context of geography, Tehran .

15- Warsi, Hamidreza, Ahmadian, Mehdi, Gholamhosseini, Rahim (2012), analysis and evaluation of the population acceptance performance of new cities (Study example: New City of Mohajeran). Spatial Planning (Geography), 3(4), 133-154.

16- Golany, G (1979); International Urban Policies, New towns Contribution New York, John Wiley anosons .

17- Lockwod, M. (2009). “good governance for terrestrial protected areas”. Jurnal of environmental management, 91(3), 754-766 .

18- Sudarskis, M (2005); In Defense of New towns, International Conference on New towns, Ministry of Housing and Urban Development. 

19- Ziari, K (2006): The Planning and Functioning of New towns in Iran, Cities.(236:412-422).