بررسی عوامل خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر رضایت شغلی و میزان تاثیر آن بر معلمان دوره دوم متوسطه ناحیه3 شهر اهواز

فصلنامه تعالی تعلیم و تربیت و آموزش

دوره 1، شماره 2، بهمن 1401، صفحه 28-45   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حسین حاجی زاده^{* 1}؛ معصومه صفریان²

¹دانش آموخته دانشگاه پیام نور البرز

²استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه پیام نور البرز-ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در رضایت شغلی و تاثیر آن بر معلمان دوره دوم متوسطه ناحیه3  شهر اهواز که از نظر نوع، پژوهشی آمیخته(کیفی-کمی) می‌باشد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی مقالات مرتبط با موضوع از سال 1390 تا 1401بوده که پس از بررسی نهایی تعداد 25 مقاله انتخاب گردید. در بخش کمی جامعه آماری شامل کلیه معلمین مرد و زن مقطع دوم متوسطه ناحیه 3 شهر اهواز می‌باشد. نمونه آماری براساس فرمول کوکران370 نفر که نیمی از آنها مرد و نیمی زن هستند که با استفاده از روش نمونه­ گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده­ ها در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته می ­باشد که گویه ­های آن، مولفه­ های جمع­ آوری وکدگذاری شده مقالات مستخرج از پایگاه­ های علمی با موضوع رضایتمندی معلمان با نرم افزار Atlas Ti استخراج شده، می­ باشد. پس از کد گذاری با روش باز و انتخابی پرسشنامه در 4 بعد فردی/خانوادگی، اجتماعی /سازمانی، اقتصادی، فرهنگی  و71 گویه تنظیم شد. روایی پرسشنامه با استفاده از ضریب CVR مطلوب گزارش شد. پایایی پرسشنامه از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای این پژوهش 88/0 گزارش گردید. پس از جمع ­آوری داده­ ها  با استفاده ازنرم افزار  Spss24و از رگرسیون خطی برای بررسی میزان ضریب تاثیر در چهار بعد فردی/خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیشتر از 90 درصد به دست آمد. بنابراین پیشنهاد می­شود، برای بهبود کیفیت زندگی و رضایتمندی معلمان بر اساس این چهار بعد برنامه ­ریزی و سیاست گذاری­های لازم انجام شود تا بتوان در توسعه هر چه بیشتر جامعه از آن بهره برد.

کلیدواژه‌ها

تاثیرات خانوادگی-اقتصادی-اجتماعی-فرهنگی؛ رضایت مندی شغلی؛ معلمان

مراجع

ابراهیمی، الناز؛ ارجمندنیا، علی اکبر؛ افروز، غلامعلی(1396). ارزیابی اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر روانشناسی مثبت ­نگر در افزایش رضایت شغلی معلمان مدارس استثنایی، نشریه توانمند سازی کودکان استثنایی، تابستان 1396، دوره هشتم - شماره 2،صفحات : از 79 تا 87

ایمانی نوجانی، معصومه؛ ارجمندنیا، علی اکبر(1391). رابطه عدالت سازمانی و رضایت شغلی معلمان مدارس عادی، استثنایی و استعدادهای درخشان، نشریه پژوهش­های روان شناسی اجتماعی :: بهار1391، دوره دوم - شماره 5، صفحات : از 1 تا 11 .

بهجت، اعظم؛ فقیه آرام، بتول؛ آزادیکتا، مهرناز(1395). عوامل مؤثر بر رضایت شغلی معلمان زن مقطع ابتدایی اسلامشهر (با تاکید بر سبکهای مدیریت و ابعاد فرهنگ سازمانی)، نشریه تعالی مشاوره و روان درمانی، بهار1395- شماره 17 صفحات : از 92 تا 106 .

بهرامی فیل آبادی، زهرا؛ عقیلی، رضا(1396) بررسی رابطه بین فرسودگی شغلی و رضایت شغلی در بین معلمان ابتدایی استان چهارمحال و بختیاری، نشریه مطالعات مدیریت و کار آفرینی، تابستان 1396، دوره سوم  شماره 1/2 صفحات : از 37 تا 47 .

ترکی، حسن(1400) ارائه الگوی ریاضی جهت پیش­بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دخترپایه پنجم مدارس دولتی شهرستان شهرکرد بر مبنای جو سازمانی مدرسه و رضایت شغلی معلمان، میان رشته ای، نشریه مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی: بهار 1400، دوره هفتم - شماره1 صفحات : از 100 تا 111 .

تیز دست، طاهر؛کریمی، آذر(1399). تأثیر آموزش رفتارهای رهبری مثبت بر رضایت شغلی و اعتماد سازمانی معلمان ابتدایی زن منطقه هشت تهران، فصلنامه مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی دوره 6 ،شماره 3، پاییز 1399، صفحات 40-29 .

جهانگیری، اردلان؛ احمدرش، رشید؛ عباس زاده، مریم(1397) بررسی نقش میزان سرمایه اجتماعی و اقتصادی در رضایت شغلی معلمان؛ (مطالعه موردی: معلمان مقطع متوسطه شهر ارومیه) نشریه علوم اجتماعی (دانشگاه آزاد شوشتر)، بهار 1397 - شماره 40،صفحات 1-30.

جوادی، رحم خدا؛ رسولی، محسن؛ نظری، علی محمد؛ حسنی، جعفر(1394) بررسی عوامل فردی، اجتماعی و سازمانی مؤثر بر رضایت شغلی معلمان ، نشریه مطالعات روانشناسی صنعتی و سازمانی،سال دوم - شماره 2 صفحات : از45 تا 60 .

حسن‌پور، اکبر؛ جعفری‌نیا، سعید؛ وکیلی، یوسف؛ کاوئی، مهسا(1400) تحلیل محتوای پژوهش‌های کیفی در مورد تعادل کار و خانواده، زنان، و بررسی چالش‌های آن با رویکرد اسلامی، پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، سال نهم، شماره 22، بهار 1400، صفحات 36-9.

دل انگیز، الهام(1400) مقایسه رضایت شغلی معلمان با دانش آموزان کم توان ذهنی و عادی شهرستان ساری در دوران همه گیری اپیدمی کوید-19، نشریه پژوهش های کاربردی در مدیریت و علوم انسانی ، زمستان 1400 ،سال دوم - شماره5 صفحات : از 49 تا 57 .

زارع شاه آبادی،اکبر؛ اسلامی، بهروز؛ مهدی پور خراسانی،ملیحه(1398). تاثیر سرمایه اجتماعی بر رضایت شغلی معلمان شهر یزد ، نشریه خانواده و پژوهش،بهار 1398 - شماره 42،صفحات : از83تا 100 .

زوار، تقی؛ بهاری، پروین؛ عبدالهی اصل، صیاد؛ دلخوش، واقف(1400) نقش مدیریت مشارکتی و مسئولیت پذیری اجتماعی مدیران در رضایت شغلی معلمان متوسطه اول: آزمون میانجیگری خلاقیت مدیران، نشریه مدیریت بر آموزش سازمان ها، سال دهم - شماره 1، صفحات : از 149 تا 172 .

سبزی پور، امیر؛ رشنودی، بهزاد؛ امیری، سمیه؛ کرم الهی، علی(1393). رابطه بین تیپ شخصیتی درونگرایی- برونگرایی با میزان رضایت شغلی و تعهد سازمانی معلمان، نشریه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی :: تابستان 1393 - شماره 18،صفحات : از 181 تا 194 .

شریف زاده، حکیمه السادات؛ هاشمی، سهیلا؛ علی نژاد، حسین(1394). بررسی رابطه‌ی بین سلامت سازمانی مدارس و رضایت شغلی معلمان مقطع ابتدایی ،نشریه پویش درآموزش علوم تربیتی و مشاوره، شماره 1 صفحات12 تا 21 .

غفاری، محمد حسین(1401). تأثیر روشهای ذهن آگاهی بر رضایت شغلی معلمان، فصلنامه رویکردهای پژوهشی نو در علوم مدیریت، دوره جدید. شماره هجدهم. بهار ١٤٠١، صص ٣٢٠-٢٩٧.

قاید امینی هارونی، عباس؛ صادقی ده چشمه، مهرداد؛ بابایی فارسانی، میثم؛ مالکی فارسانی، غلام رضا(1400) نقش استرس شغلی بر رضایت شغلی معلمان زن مقطع ابتدایی در طول پاندمی کرونا با آزمون میانجی تعارض کار-خانواده و استرس والدین،نشریه رهبری آموزشی کاربردی، شماره5 صفحات : از 77 تا95.

گورکانی، خدیجه؛ مصطفوی راد، فرشته؛ چین آوه، محبوبه(1395) تبیین نقش پیشبینی کنندگی انگیزه پیشرفت و کیفیت زندگی کاری بر رضایت شغلی معلمان ،نشریه مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی،دوره دوم - شماره 4 صفحات : از 110 تا 120 .

گل پرور، محسن؛ نادی، محمد علی(1394) رابطه اخلاق کاری اسلامی، انصاف و علاقه به پول با رضایت شغلی معلمان ،نشریه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی ،شماره 23،صفحات،1-23موسوی،سیده فاطمه(1401) بررسی میزان استرس شغلی با رضایت شغلی در معلمان، فصلنامه مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی ،صفحات 1041 بهار، دوره 8،شماره 1،صفحات 57-63.

صالحی فرد، زهرا؛ ذبیحی حصاری، نرجس خاتون(1397) رابطه کمالگرایی مثبت و منفی و جو سازمانی با رضایت شغلی معلمان زن مقطع دوم متوسطه شهر مشهد،نشریه رهبری و مدیریت آموزشی ،- شماره 43،صفحات : از85 تا 97 .

نادی، محمد علی؛ گل شیرازی، نفیسه؛ ناصحی، بتول (1390)تحلیل رابطه بین مولفه های روابط انسانی با رضایت شغلی در بین معلمان مقطع ابتدایی تبین نقش تعدیل کنندگی سن و جنس ، نشریه روان شناسی تحلیلی شناختی :: زمستان 1390 – شماره،صفحات : از 21 تا 32 .

هاشمی، سید احمد(1398). رابطه نگرش معلمان در خصوص استفاده از محتوای الکترونیکی و فناوری آموزشی با رضایت شغلی معلمان در مدارس متوسطه اول، علوم تربیتی، نشریه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، زمستان 1398، شماره 40، صفحات 187-173.

Anastasiou, S. and Garametsi, V. (2021) ‘Perceived leadership style and job satisfaction of teachers in public and private schools’, Int. J. Management in Education, Vol. 15, No. 1, pp.58-77.

Chitra,a(2020) Study on Impact of Occupational Stress on Job Satisfaction of Teachers during Covid-19 Pandemic Period , Global Development Review,   Vol.4    No.2 .

Falcón, José L.(2020) Teacher Job Satisfaction: A Qualitative Case Study Examining The Perceptions Of Job Satisfaction Of Teachers At A Secondary School Setting, A dissertation submitted to the Graduate Council of Texas State University in partial fulfillment of the requirement for the degree of Doctor of Philosophy with a Major in School Improvement December 2020.

Munir, Hina ; Zafar Iqbal, Muhammad(2018) A Study of Relationship between Leadership Styles of Principals and Job Satisfaction of Teachers in Colleges for Women, Bulletin of Education and Research August 2018, Vol. 40, No. 2 pp. 65-78.

 Nordin , Mohd Norazmi Bin ;Mohamad Zaid Bin Mustafa, Abdul Rasid Bin Abdul Razzaq(2020)Relationship between Headmasters' Leadership, Task Load on Special Education Integration Programme Teachers' Job Satisfaction , Universal Journal of Educational Research 8(8): 3398-3405, 2020 http://www.hrpub.org DOI: 10.13189/ujer.2020.080813.

Ozofu Ogedengbe, Elizabeth; Tinuola Oluwarotimi Adelekuntoju T. Eyengho, Seun Michael OGUNLEYE, Kofoworola Mary Bankole( 2018)The Influence Of Gender On Job Satisfaction Of Teachers In Ile-Ife, Osun State, Nigeria Bulgarian Journal of Science and Education Policy (BJSEP), Volume 12, Number 1, 2018.

Rastogi , Megha; Dhingra, Vaishali(2021)Measuring The Impact Of Intrinsic And Extrinsic Factors On Job Satisfaction Of Teachers During Covid-19, Journal of Contemporary Issues in Business and Government Vol. 27, No. 2, 2021 https://cibg.org.au/ P-ISSN: 2204-1990; E-ISSN: 1323-6903 DOI: 10.47750/cibg.2021.27.02.540.

Wangdi, Tandin, and Sonam Tobgay. (2022)“The Impact of McGregor’s Theory X/Y on the Level of Job Satisfaction of Teachers and Principals.” Shanlax International Journal of Management, vol. 9, no. 3, 2022, pp. 34–40. DOI: https://doi.org/10.34293/ management.v93.4538

Wula, paulina, Berlinda Setyo Yunarti, Agustinus Kia Wolomasi, Donatus Wea Turu , Mozes M. Wulu, Martinus M. Krowin , Sandra Ingried Asaloei , Basilius Redan Werang(2020) Job Satisfaction and Performance of Elementary School Teachers in Southern Papua, Indonesia, Universal Journal of Educational Research 8(7): 2907-2913, 2020 http://www.hrpub.org DOI: 10.13189/ujer.2020.080718.