بررسی ارتباط سازوکارهای نظام راهبری شرکتی و احتمال وجود تقلب در صورت‌های مالی: شواهدی تحلیلی بازار سرمایه

فصلنامه تحلیل بازار سرمایه

دوره 2، شماره 3، آذر 1401، صفحه 27-51   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

وحید بخردی نسب^* ؛ علی خوشدل

گروه حسابداری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش نظام راهبری شرکتی بر کاهش احتمال گزارشگری متقلبانه صورت‌های مالی است. گزارشگری مالی متقلبانه در صورت‌های مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از اظهارنظر غیر مقبول حسابرسی، وجود اختلاف‌های مالیاتی با حوزه مالیاتی طبق یادداشت ذخیره مالیات بردرآمد و پرونده مالیاتی و بند شرط گزارش حسابرسی، وجودتعدیل های سنواتی با اهمیت و صورت-های مالی تجدید ارائه شده سنجیده شده است. همچنین نظام راهبری شرکتی از پنج بعد بررسی شده است. اندازه‌ هیئت مدیره، استقلال هیئت مدیره، تعداد جلسات هیئت مدیره، دانش مالی هیئت مدیره و جدایی نقش ریئس هیئت مدیره از مدیرعامل به‌عنوان مکانیسم‌های نظام راهبری شرکتی بررسی و تاثیر آن بر تقلب در صورت‌های مالی برآورد شد. بنابراین، با توجه به اهمیت گزارشگری مالی متقلبانه در صورت‌های مالی و آثار ناشی از آن، 183 شرکت از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1388تا1399، با استفاده از روش حذف سامانمند انتخاب و به بررسی آزمون فرضیه‌های پژوهش پرداخته شد. یافته‌های پژوهش با استفاده از رگرسیون ترکیبی و رویکرد پانل دیتا نشان می‌دهد که اندازه‌ هیئت مدیره، دانش مالی هیئت مدیره و جدایی نقش رییس هیئت مدیره از مدیرعامل قدرت کاهش گزارشگری مالی متقلبانه را نداشته‌اند. ولی تعداد جلسه‌های هیئت مدیره و استقلال هیئت مدیره، قدرت کاهشی بر گزارشگری مالی متقلبانه را داشته و به-عنوان مکانیزم‌هایی از راهبری شرکتی تاثیر معناداری از نوع منفی بر کاهش احتمال تقلب دارد. به‌عبارتی با افزایش تعداد جلسه های هیئت مدیره و استقلال هئیت مدیره، احتمال وجود تقلب کاهش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

نظام راهبری شرکتی؛ تقلب؛ بورس اوراق بهادار تهران

مراجع