کاربرد قدرت نرم روسیه در آسیای مرکزی

فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

دوره 14، شماره 52، آذر 1401، صفحه 49-60   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/pir.2023.1957442.3497

نویسندگان

سمیه زنگنه¹؛ الهه کولائی^{* 2}؛ شیوا علیزاده³

¹گروه مطالعات منطقه ای، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دانشگاه تهران. ایران.

²استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

³استاد گروه مطالعات منطقه ای. دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

چکیده
قدرت نرم روسیه در سال‌های اخیر توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه اوراسیای مرکزی را به خود جلب کرده ‌است. اقدام‌های انجام شده توسط روسیه برای توسعه روابط با کشورهای آسیای مرکزی به‌طور معمول قدرت نرم خوانده -می‌شود. اینکه سیاست قدرت نرم روسیه در آسیای مرکزی چه کاربردی دارد از ابعاد مختلف قابل بررسی است. بنابراین، پرسش اصلی مقاله این است که بهره‌گیری روسیه از ابزارهای قدرت نرم در آسیای مرکزی چگونه سیاست خارجی کشورهای منطقه را زیر تأثیر قرار داده‌است؟ فرضیۀ مقاله این است که بهره گیری روسیه از ابزارهای قدرت نرم به همسویی فکری رهبران آسیای مرکزی با روسیه و همراهی بیشتر آنها با اهداف سیاست خارجی این کشور انجامیده‌است. در این پژوهش با به‌کارگیری نظریه واقع‌گرایی نوکلاسیک و روش پژوهش تبیینی_تحلیلی به تبیین منطق به‌کارگیری قدرت نرم روسیه در آسیای مرکزی، کارآمدی راهبرد روسیه در منطقه آسیای مرکزی و نیز دلایل و عوامل تعیین‌کنندۀ قدرت نرم روسیه در منطقه پرداخته ‌‌شده‌است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد ارتباط‌های شخصی فراملی به عنوان سازوکار اصلی مسکو در جهت تأثیر بر جهت‌گیری سیاست خارجی کشورهای آسیای مرکزی عمل می‌کند.

کلیدواژه‌ها

آسیای مرکزی؛ روسیه؛ قدرت نرم؛ سیاست خارجی؛ واقع‌گرایی نوکلاسیک

مراجع

جعفری،ابوالفضل وحمیدرضاعزیزی.(1400). عاملهای ظهور و تقویت اقتدارگرایی در آسیای مرکزی پسا شوروی.مطالعات اوراسیای مرکزی. دوره14. شماره1،صص.125_99Doi: 10.22059/jcep.2021.303852.449934

-دهقانی فیروزآبادی،سیدجلال.(1390). واقعگرایی نوکلاسیک و سیاست خارجی جمهوریاسلامی ایران.فصلنامه سیاست خارجی،دوره25، شماره2،صص294_275.

-رشیدی،احمد.(1398). معماوارگیگفتمان قدرت نرم روسیه.مطالعات اوراسیای مرکزی،دوره12، شماره1، صص.94_75.10. 2059/jcep.2019.239181.449720 doi:

-سیمبر،رضاودانیال رضاپور.(1397). قدرت نرم روسیه در خارج نزدیک: ابزارها و چالشها. مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز. دوره24. شماره104.صص91_62

-عطایی،محمدفرهادومهدیه دایتی شهیدانی.(1392). روندتحول قدرت نرم درسیاست خارجی روسیه (2000-2013.) مطالعات آسیای مرکزی وقفقاز,دوره84، شماره19.صص125_101

-علیزاده،شیوا.(1400). کارکرد اتحادیۀاقتصادی اوراسیائیدر پرتو نقش قدرت بزرگ در ذهنیتروسی.مطالعات اوراسیای مرکزی.دوره14. شماره2.صص270_247Doi: 10.22059/jcep.2022.325172.450010

-کالینز، کاتلین.(1396.)سیاست طایفهای و گذار در آسیای مرکزی، ترجمۀ الهه کولایی و محمدکاظم شجاعی، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.

-کولایی، الهه، سعدالدین، سیکا و زهره خان محمدی.(1401.)اسناد راهبردی فدراسیون روسیه(2021_1993)،تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

-ولیزاده،اکبروشیواعلیزاده.(1397.)جامعه پذیری نخبگان پسا شوروی و هژمونی منطقه ای روسیه.مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز. دوره24. شماره104.صص186_157