تأثیر آفت‌کش دیازینون بر رفتار و برخی شاخص‌های خونی بچه‌ماهیان قزل‌آلای رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss)

نشریه فن آوریهای نوین در توسعه آبزی پروری

دوره 16، شماره 3 - شماره پیاپی 63، آذر 1401، صفحه 20-32   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسنده

رضوان الله کاظمی^*

چکیده

این تحقیق به‌منظور ارزیابی اثر آفت‌کش دیازینون بر برخی شاخص‌های خونی بچه‌ماهیان قزل‌آلای رنگین‌کمان در مرکز علوم شیلاتی و فنون دریایی دکتر کیوان (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان، بندر چمخاله) انجام شد. در مدت یک هفته 120 قطعه بچه‌ماهی قزل‌آلا در 3 گروه آزمایشی و 1 گروه شاهد با 3 تکرار که در هر تکرار 10 عدد ماهی با میانگین وزنی 5-3 گرم وجود داشت براساس روش O.E.C.D در معرض غلظت‌های 25، 50 و 75 درصد از LC₅₀ دیازینون (که برابر 65/1 میلی‌گرم بر لیتر است) به‌صورت ساکن قرار گرفتند. در ماهیانی که در معرض قرار گرفتند، علایمی مانند فلج عصبی و از دست دادن تعادل، شنای نیم‌دایره‌ای، بی‌تابی شدید و رنگ‌پریدگی مشاهده شد. نتایج نشان داد که تعداد کل گلبول‌های سفید و قرمز، هماتوکریت و هموگلوبین با افزایش غلظت سم کاهش یافت. میزان MCH با افزایش غلظت سم افزایش یافت که این افزایش بین گروه 75 درصد با بقیه گروه‌ها معنی‌دار بود. میزان MCV با افزایش غلظت سم افزایش یافت که بین گروه‌های 25 و 50 درصد اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. ضمن این‌که میزان نوتروفیل تا گروه 50 درصد افزایش و سپس کاهش یافت. اما میزان لنفوسیت تا گروه 50 درصد کاهش و در گروه 75 درصد افزایش یافت. تغییرات به‌دست آمده در مقادیر اریتروسیت و لکوسیت پس از قرارگیری در معرض سم دیازینون ناشی از بروز اختلال در روند خون‌سازی و کاهش ایمنی غیراختصاصی ماهی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

واژه‌های کلیدی: قزل‌آلای رنگین‌کمان؛ دیازینون؛ شاخص‌های خونی؛ رفتار

مراجع