عوامل فرهنگی موثر بر توسعه مولفه های رفتار شهروندی اسلامی در کلان شهر تهران

مطالعات رفتاری در مدیریت

مقاله 3، دوره 13، شماره 32، اسفند 1401، صفحه 42-62   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

محسن نایبی^*

دکتری مدیریت ، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی

چکیده

این تحقیق در راستای بررسی عوامل فرهنگی موثر بر توسعه مولفه های رفتار شهروندی اسلامی در در کلان شهر تهران انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از کلیه کارکنان سازمان های فرهنگی شهر تهران می باشند که تعداد آنها حدودا 2500 نفر می باشد. روش نمونه گیری در این پژوهش روش نمونه گیری ساده می باشد. از جامعه آماری مذکور با توجه به ضوابط نمونه گیری (براساس شیوة نمونه گیری مندرج در جدول مورگان( تعداد 308 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در چهار بعد و 29 گویه تنظیم براساس مقیاس پنج گزینه ای لیکرت، و گویه های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفته است. در بخش آمار توصیفی نیز، توصیف داده ها در دو بخش متغیرهای زمینه ای و متغیر های اصلی ارائه گردیده و در بخش آمار استنباطی، جهت بررسی فرضیه ها از آزمون ناپارامتری همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. با توجه به داده های تحقیق می توان گفت، عوامل فرهنگی (آموزه های دینی و اعتقادی ، عدالت و برابری اجتماعی ، صلح و دوستی ، مسئولیت پذیری اجتماعی ، خود ‌آگاهی) بر توسعه مولفه های رفتار شهروندی اسلامی در کلان شهر تهران اثر مثبت و معنی داری دارد.

کلیدواژه‌ها

فرهنگ؛ عوامل فرهنگی؛ رفتار شهروندی اسلامی

مراجع

قرآن مجید

احمدی­فر، م و صادق­زاده قمصری، ع. ر. (1389). چالش­ها و فرصت­های پیش­روی تربیت دینی در عصر جهانی شدن. ماهنامه مهندسی فرهنگی، سال پنجم، شماره 45 و 46، مهر و آبان.

اسماعیلی، ر. (1390). اصل عدالت اجتماعی در مدیریت اسلامی و شاخصه­های آن، معرفت، سال بیستم، شماره 171، اسفند.

افتخارزاده، ف. (1384). بررسی چارچوب تربیت شهروندی برای قرن 21، نشریه همشهری، نمایه کتابخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.

پهلوان، م؛ بابایی­طلاتپه، م.ب و آقاجان­زاده، ر.ا. (1392). بنیان نظری حقوق شهروندی، پژوهش­نامه 107؛ حقوق شهروندی، تهران: مرکز تحقیقات راهبردی.

جوادی ­آملی، ع. (1385). دین­شناسی، قم: مرکز نشر اسراء.

حسینی، ح. (1390). بررسی چالش­های تربیت دینی در عصر جهانی شدن، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.

ذکاوتی­قراگزلو، ع. (1388). آموزش صلح، تهران، مؤسسه فرهنگی هنری نوروز هنر.

شربتیان، م.ح و میامی، ح. (1391). تأملی بر فرآیند جامعه­پذیری مسئولیت اجتماعی جوانان، نشریه مهندسی فرهنگی، سال هفتم، شماره 73 و 74، بهمن و اسفند.

ضیائی­بیگدلی، م.ر. (1368). اسلام و حقوق بین­الملل، تهران: شرکت سهامی انتشار. 

طارمیان، ف؛ ماهجویی، م و فتحی، ط. (1378). مهارت­های زندگی، راهنمای معلم، تهران: انتشارات تربیت.

طاهری، نرجس. (١٣٩٠) تأثیر رفتارهای حمایت گرایانه بر ایجاد صلح پایدار منطقه‌ای، مجموعه مقالات پنجمین همایش امام خمینی (ره) و سیاست خارجی، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه

عسکریان، م (1385)، «جایگاه فرهنگ­های قومی در تربیت شهروندی»، فصلنامه نوآوری­های آموزشی، شماره 17، سال پنجم.

علوی، ک. (1383). بررسی روند تحول قدرت بالقوه خلاقیت کودکان و اثرات آموزش مهارت­های زندگی در پرورش آن،    پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی تربیت مدرس.

عمید زنجانی، ع.ع. (1384). فقه سیاسی، چ هفتم، تهران: انتشارات امیرکبیر.

فتحی، س و علاف­بهبهانی، ز. (1390). تحقق شهرداری به عنوان نهاد اجتماعی با تأکید بر آموزش شهروندی، مجموعه مقالات همایش علمی شهرداری به منزله نهاد اجتماعی، جلد پنجم، معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، تهران: تیسا.

فرمهینی­فراهانی، م. (1393). اخلاق شهروندی: مقوله­ای بین رشته­ای، فصلنامه اخلاق و فرهنگ در پرستاری و مامایی، دانشگاه شاهد، دوره اول، شماره 1، پیاپی 1، بهار، صص 9-22.

قادری، ح (1379)، شهر «شهروند خوب، انسان خوب»، مجله پیام آباد گردان، شماره 9.

کیزکن. (1376). آگاهی برتر، ترجمه شهد ارژنگ، تهران: انتشارات البرز، چاپ اول.

مطهری، م. (1362). امدادهای غیبی در زندگی بشر (خورشید دین هرگز غروب نمی­کند)، تهران: انتشارات صدرا.

مطهری، م. (1385). مجموعه آثار شهید مطهری، ج 24، تهران: انتشارات صدرا.

منافی شرف­آباد، ک. (1391). تبیین حقوق شهروندی از دیدگاه قرآن، مجموعه مقالات اولین همایش ملی مدیریت شهری در افق چشم­انداز 1404، تهران: مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه صنعتی شریف.

منافی شرف­آباد، ک؛ زمانی، ا و مهدوی­خواه، ع. (1392). تربیت شهروندی، تهران: انتشارات سبزرایان­گستر.

منافی شرف­آباد، ک؛ زمانی، ا و مهدوی­خواه، ع. (1393). تربیت شهروند جهانی، تهران: مرکز ملی مطالعات جهانی شدن، چاپ اول.

منافی­شرف­آباد، ک و زمانی، ا (1391)، شهروندی در گستره جهانی شدن (گذار از شهروند کلاسیک به شهروند جهانی)، مجموعه مقالات کنفرانس علمی- بین­المللی آموزش و جهانی شدن، تهران: مرکز مطالعات ملی جهانی شدن.

موتایی، ف و نوری، ر. (1385). مهارت­های زندگی، تهران: انتشارات طلوع دانش، چاپ دوم.

نرگسیان، ع. (1393). مطالعات شهروندی: رویکرد شهروندمدار به مدیریت دولتی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول.

نوری قاسم­آبادی، ر. (1377). «ارتباطات و پیوندهای اجتماعی ضامن سلامت فرد در جامعه«، نشریه کار و کارگر.

نیک­پرور، ر (1383). آشنایی با برنامه آموزش مهارت­های زندگی، تهران: انتشارات امور فرهنگی سازمان بهزیستی کشور.

هاشمی، ا (1389)، بررسی میزان استفاده از مفاهیم تربیت شهروندی در محتوای کتاب‌های تعلیمات اجتماعی دوره راهنمایی از دیدگاه دبیران، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، سال چهارم، شماره 1، بهار، صص 160-141.

 

منابع لاتین

Carroll, A., & Shabana, K. (2010). The business case for corporate social responsibility: A review of concepts, researches and practice. International Journal of Management Reviews

Husted, B.W. (2003), Governance choices for corporate social responsibility: to contribute, collaborate or internalize?, Long Range Planning, Vol.36, No.5, pp.481-498.

Kama, J., Hansen, E., & Justin, H. (2003). Social responsibility in environmental marketing planning. European Journal o f Marketing, 37 5/6. 848, 871.

Pierson, C (1996). the Modern State, Routledge, London

Skouloudis, A., Evangelinos, K., and Nikolaou, I. (2011), An overview of corporate social responsibility in Greece: perceptions, developments and barriers to overcome, Business Ethics: A European Review, Vol.20, No.2, pp.205-226.

Turker, D. (2015). An Analysis of Corporate Social Responsibility in the Turkish Business Context. In Corporate Social Responsibility in Europe (pp. 483-499). Springer International Publishing

Turner, B. (1986). Citizenship and capitalism. The debate over reformism. London: Allen & Unwin.

Turner, B.S. (2001). Outline of a General Theory of Cultural Citizenship, in Nick Stevenson, Culture and Citizenship, London, Sage Publication.

UNESCO, International Bureau of Education. (1999). Educational Innovation and Information. Geneva: IBE. http://www.ibe.unesco.org/ fileadmin/ user_ upload/Publications.

World Health Organization. (2004). Life Skill Based Education for Drug use Prevention Training Manuel 290, available at: http

Boubakary, D. (2016). The influence of the implementation of CSR on business strategy: An empirical approach based on Cameroonian enterprises, Arab Economic and Business Journal,2,162-171.