حفظ محیط زیست از دیدگاه فقه و لزوم آموزش محیط‏ زیست

فصلنامه مطالعات میان رشته ای فقه

دوره 3، شماره 3(پیاپی11)، تیر 1402، صفحه 71-88   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمدرضا گل همیشه بهار¹؛ عباداله احمدی^{* 2}؛ مجید برزگر³

¹دانشجوی دکتری مدیریت آموزش، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران. [e-mail]

²دانشیار گروه مدیریت آموزش، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران: (نویسنده مسئول): [e-mail]

³استادیار، گروه روان شناسی ، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران. [e-mail]

چکیده

وضعیت رو به رشد تخریب محیط زیست طبیعی و انسانی به گونه‌ای است که حفظ محیط‌زیست را به یک ضرورت مبدل ساخته است. اقدامات مختلف نیز نتوانسته است از روند فزاینده تخریب محیط‌زیست جلوگیری کند. در چنین شرایطی، مقوله آموزش به موضوع مهمی بدل شده است. سوال اساسی که در این خصوص مطرح و بررسی می‌شود این است که با توجه به اینکه میان فقه و محیط‏‌زیست تعاملى نقش آفرین وجود دارد، آموزش‌محیط‌زیست با بهره‌گیری از مبانی‌فقهی چه تاثیری در حفظ محیط‌زیست دارد؟ مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده‌از روش کتابخانه‌ای به بررسی‌سوال مورد اشاره‌پرداخته ‌است. یافته‌ها بر این امر دلالت‌داردکه فقدان‌آگاهی یکی از دلایل‌مهم معضلات زیست‌محیطی موجود است و آموزش‌محیط‌زیست در قالب ظرفیت‌هاى موجود در قرآن‌کریم و سنت معصومان (ع) تاثیرگذاراست. بر همین اساس، ساز و کار آموزشیِ‌کاربردی در چارچوب مسئولیت همگانى، قواعد و اصول عام و خاص مورد ﮐﻨﮑﺎش ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. حفظ محیط‌زیست از طریق اطلاع‌رسانی، آگاهی‌بخشی و رشد‌فرهنگی سایر اقشار جامعه بر اساس اصول مدون‌فقه بعنوان اصلی مهم است که می‌تواند موجب گسترش و کیفیت مسئولیت همگانی در محیط‌زیست شود و خطر تخریب محیط‌زیست را یادآوری کرده و روش‏های حفاظت از محیط‌زیست را ترویج کند. نتیجه چنین فرایندی کاهش تخریب و معضلات زیست‌محیطی است. اهمیت این موضوع هنگامی بارزتر می‌شود که به این نکته اشاره گرددکه در ایران علیرغم وجود منابع‌آموزشی در این زمینه با کاستی‌های قابل توجهی روبرو هستیم که از این طریق می‌تواند مرتفع گردد.

کلیدواژه‌ها

محیط زیست؛ مبانی فقه؛ آموزش

مراجع