تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,997 |
تعداد مقالات | 83,560 |
تعداد مشاهده مقاله | 77,801,364 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,973 |
بررسی تطبیقیِ شگردهای بلاغیِ شاعران شیعیِ عرب در عصر اول عباسی با نخستین شاعران شیعی پارسیگوی | ||
فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 7، دوره 16، شماره 64، دی 1401، صفحه 117-136 اصل مقاله (427.63 K) | ||
نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/clq.2023.1972524.2482 | ||
نویسندگان | ||
محدثه السادات میرحسینی1؛ سید بابک فرزانه* 2؛ محمود شکیب2 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات عربی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
2استاد گروه زبان و ادبیات عربی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
شعر شیعی، متعهد و دارای رسالت است که در همه دورهها دارای موضوعات و ساختارهای گوناگون بوده است. عصر اول عباسی که عصر نمو و رشد ادبیات عرب به شما میآید، عصری پربار از شعر شیعی و شاعران شیعی بوده است. شاعران شیعی عصر اول عباسی، سعی نمودند شعر خود را در خدمت نشر مفاهیم دینی و تبیین فضایل اهل بیت (ع) و دفاع از ایشان قرار دهند و به منظور تحقق این مهم تلاش کردند تا گوهر شعری خود را با بهکارگیری شگردهای هنری واز رهگذر فنون ادبی در معرض خاص و عام قرار دهند. این پژوهش که با روش توصیفی - تطبیقی و بر مبنای مطالعات کتابخانهای صورت گرفته، بر آن است تا با مقایسه مهمترین شگردهای بلاغی در شعر سید حمیری و دیک الجن به عنوان نمایندگان شاعران شیعی عرب در عصر اول عباسی و مقایسه آن با شگردهای کسایی مروزی به عنوان نخستین شاعران شیعی پارسیگوی از چگونگیِ نمود مضامین و مناقب منسوب به اهل بیت (ع) در شعر آنان پرده بردارد. نتایج برگرفته از پژوهش حاکی از آن است که این شاعران جهت انتقال مضامین و مفاهیم منسوب به اهل بیت (ع)، از صورخیالی و شگردهایی همچون: تشبیه، استعاره، کنایه بهره بردهاند. همچنین صورخیال در اشعار شاعران عرب برجستهتر و نوآورهای آنها نسبت به اشعار شیعی کسایی مروزی بیشتر است. | ||
کلیدواژهها | ||
شعر شیعی؛ شگردهای بلاغی؛ حمیری؛ دیک الجن و کسایی مروزی | ||
مراجع | ||
إبن منظور، ابوالفضل جمالالدین محمدبنمکرم، 1405ق، لسان العرب، قم: نشر ادب الحوزه.
ابوالحق، احمد، 1988م، البلاغة و التحلیل الأدبی، بیروت: دارالعلم للملایین.
انوار، امیرمحمود و دیباجی، ایراهیم و عبدالحسینی، حسین. 1389ش، «مبانی زیباییشناسی استعاره از دیدگاه عبدالقاهر جرجانی». پژوهشنامه زبان و ادبیات فارسی. سال دوم، شماره 8. صص1-20.
بهنامفر، محمد و خسروی، مجید. 1391ش. «تطبیق تشبیه ابیات حکمی بوستان و سرودههای متنبی». فصلنامه مطالعات ادبیات تطبیقی جیرفت. دوره 6. شماره 22. پیاپی 22. مرداد. صص85-112.
التفتازانی، سعدالدین. 1383ش، مختصر المعانی، ط8، قم: انتشارات دارالفکر.
حقیقت، عبدالرفیع. 1386ش، جنبش زیدیه در ایران، چاپ دوم، تهران: انتشارات کومش.
الحمیری، السید. 1420ق، دیوان السید الحمیری، شرحه و ضبطه و قدم له: ضیاء حسین الأعلمی، الطبعـﺔ الأولی، بیروت: موسسه الأعلمی للمطبوعات.
خطیب قزوینی، جلالالدین محمدبنعبدالرحمن. 2000م. الإیضاح فی علوم البلاغة، به کوشش محمد عبدالمنعم خفاجی، بیروت: دار الجیل.
دیک الجن، عبدالسلامبنرغبان. 1415ق، دیوان، تحقیق و شرح انطوان محسن القوال، الطبعة 2. بیروت: دارالکتاب العربی.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. 1372ش، صور خیال در شعر فارسی، چاپ دوم، تهران: آگاه.
شکعه، مصطفی. 1986م، الشعر و شعراء فی العصر العباسی، بیروت: دار العلم للملایین.
ضیایی، عبدالحمید. 1381ش، نگرشی انتقادی به ادبیات عاشورا، تهران: نقد فرهنگ.
العسکری، ابوهلال حسنبنعبدااللهبنسهل. 1989م، الصناعتین الکتابة و الشعر، حققه و ضبطه و نصه: مفید قیحه، ط2، قاهره: دارالکتب العلمیة.
فروخ، عمر. 2006م، تاریخ الادب العربی. جزء 2. بیروت: دارالعلم للملایین.
فروزانفر، بدیع الزمان. 1328ش، منتخبات ادبیات فارسی، تهران: شرکت سهامی خاص.
کسایی مروزی، ابوالحسن علیبنمحمد. 1379ش، دیوان، تصحیح و تحقیق محمد امین ریاحی، تهران: علمی.
هاشمی، احمد. 1414ق، جواهر البلاغه فی المعانی والبیان والبدیع، قم: مصطفوی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 115 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 83 |