تحلیل عددی ازون سطحی و بررسی رابطه آن با شرایط همدیدی جو شهر تهران

جغرافیای طبیعی

مقاله 1، دوره 15، شماره 58، اسفند 1401، صفحه 17-1   

نوع مقاله: مقاله مستخرج از پایان نامه

نویسندگان

علی افشاری آزاد¹؛ بهمن رمضانی^{* 2}؛ آتوسا بیگدلی³؛ محمدرضا افشاری آزاد³

¹دانشجوی دکتری اقلیم‌شناسی ، واحد رشت ، دانشگاه آزاد اسلامی ، رشت ، ایران

²استاد گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

³استادیار گروه جغرافیا ، دانشکده علوم انسانی ، واحد رشت ، دانشگاه آزاد اسلامی ، رشت ، ایران

چکیده

در این پژوهش انتشار ازون سطحی بهمراه شرایط همدیدی جو برای سال ۱۳۹۹ و شهر تهران مورد بررسی قرار گرفته است. سناریوها شامل شدیدترین انتشار، روزهای پاک، شرایط پایدار و ناپایدار جو ، فشار هوا در تراز های سطح زمین و پانصد هکتوپاسکال و نمودار اسکیوتی فرودگاه مهرآباد مورد تحلیل قرار گرفتند. داده‌های ازن سطحی از ایستگاههای شرکت کنترل کیفیت هوا از شش ایستگاه آلودگی‌سنجی استخراج شدند. تحلیل بصورت روزانه در طول 24 ساعت شبانه روز و فصلی صورت گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که حداکثر غلظت این آلاینده در ساعات بعدازظهر نزدیک عصر رخ می‌دهد. چون شدت تابش و دریافت انرژی در سطح زمین تا عصر به حداکثر میزان خود می‌رسد اما از نظر فصلی تابستان به علت شدت تابش خورشید و افزایش دمای سطح زمین ناشی از تسلط سامانه پرفشار بطور مستقیم و افزایش غلظت اکسیدهای نیتروژن بطور غیرمستقیم باعث افزایش غلظت این آلاینده شده است.

کلیدواژه‌ها

تحلیل عددی؛ الگوهای سینوپتیک؛ ازون سطحی؛ تهران

مراجع

۱-آروین عباسعلی (1391): بررسی تغییرات شبانه‌روزی ازون تروپوسفری اصفهان، سپهر دوره ۲۲ شماره۴۷ صص ۴۲ – ۵۴

۲- بیدختی عباسعلی، شرعی زهرا (۱۳۸۶): بررسی تغییرات ازن سطحی در محدوده ایستگاه سینوپتیک (هواشناسی) موسسه ژئوفیزیک محیط شناسی، دوره ۳۳ شماره ۴۲ صص ۶۳ - ۷۴

۳- جعفری ‌عفی‌آباد، محمد؛ علیجانی، بهلول (۱۳۹۱): تحلیل اقلیمی تغییرات ماهانه و فصلی ازون سطحی شهر فیروزکوه، پژوهش­های اقلیم شناسی پاییز 1391- شماره 11 صص ۱-۱۴

۴- خوشحال دستجردی جواد غازی ایران بهیار محمدباقر عزتیان ویکتوریا (۱۳۸۶) تحلیل و بررسی تغییرات ازن شهر اصفهان، مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، سال: (1386): | دوره:22 | شماره 1 (ویژه نامه جغرافیا) صص:133 -154

۵- محمدی ناهیده، ظروفچی بنیس خالد، شاکری مسعود، شاکرخطیبی محمد، فاتحی فر اسماعیل، محمودیان امیر (۱۳۹۶): تحلیل ارتباط بین ازن سطحی و اکسیدهای نیتروژن در هوای شهر تبریز، نشریه: مهندسی عمران و محیط زیست (دانشکده فنی) سال: 1396، دوره:47، شماره 1 (پیاپی 86) صص ۱۰۷-۱۱۴

۶- ویکتوریا عزتیان، ابراهیم اسعدی اسکویی (۱۳۹۰): بررسی نوسانات ازن سطحی در شهر اصفهان، نیوار دوره 35، 73-72.

 

7- Bloomer, B.J., Stehr, J.W., Piety, C.A., Salawitch, R.J., Dickerson, R.R., (2009): Observed Relationships Of Ozone Air Pollution With Temperature And Emissions. Geophys. Res.Lett. 36, 269–277.

8- Camalier, L., Cox, W., Dolwick, P., (2007): The Effects Of Meteorology On Ozone In Urban Areas And Their Use In Assessing Ozone Trends. Atmos. Environ. 41, 7127–7137. Chan, C.K., Yao, X., 2008. Air Pollution In Mega Cities In China. Atmos. Environ. 42, 1–42.

9- Cohen, A. J., Brauer, M., Burnett, R., Anderson, H. R., Frostad, J.Estep, K., Balakrishnan, K., Brunekreef, B., Dandona, Freedman, G., Hubbell, B., Jobling, A., Estimates And 25-Year Trends Of The Global Burden Of Disease Attributable To Ambient Air Pollution: An Analysis Of Data From The Global Burden Of Diseases Study 2015, Lancet, 389, 1907–1918, 2017.

10- Han Han Jane Liu1, Lei Shu, Tijian Wang, Huiling Yuan, (2019): Local And Synoptic Meteorological Influences On Daily Variability Of Summertime Surface Ozone In Eastern China, Atmospheric Physic And Chemistry.

11- Honglong Yang, Chao Lu, Yuanyuan Hu, Pak-Wai Chan, Lei Li 3, And Li Zhang, (2020): Effects Of Horizontal Transport And Vertical Mixing On Nocturnal Ozone Pollution In The Pearl River Delta, Atmosphere, Https://Doi.Org/10.3390/Atmos13081318

12- Hyun Cheol Kima, Dasom Lee Fong, Ngana Byeong (2021): Synoptic Weather And Surface Ozone Concentration In South Korea, Atmospheric Environment Volume 244, 1 January 2021, 117985, Https://Doi.Org/10.5194/Acp-2019-494

13- Jacob, D.J., Winner, D.A., (2009): Effect Of Climate Change On Air Quality. Atmos. Environ. 43,51–63.

14- Lin Tang, Deliang Chen, Per-Erik Karlsson, Yongfeng Gu, Tinghai Ou – (2009): Synoptic Circulation And Its Influence On Spring And Summer Surface Ozone Concentrations In Southern Sweden, Boreal Environment Research 14: 889–902, ISSN 1239-6095 (Print) ISSN (Online).

15- Liu, J., Wang, L., Li, M., Liao, Z., Sun, Y., Song, T., Gao, W., Wang, Y., Li, Y., Ji, D., Hu, B., Kerminen, V.-M., Wang, Y., Kulmala, M., (2019a): Quantifying The Impact Of Synoptic Circulation Patterns On Ozone Variability In Northern China From April To October 2013–2017. Atmos. Chem. Phys. 19, 14477–14492.

16- Lei Shu, Tijian Wang, Han Han, Min Xie, Pulong Chen, Mengmeng Li, Haowu, (2019): Summertime Ozone Pollution In The Yangtze River Delta Of Eastern China During 2013–2017: Synoptic Impacts And Source Apportionment, Environmental Pollution Volume 257, February 2020, 113631.

17- Monks, P. S., Archibald, A. T., Colette, A., Cooper, O., Coyle., Derwent, R., Fowler, D., Granier, C., Law, K. S., Mills, G. E., Stevenson, D. S., Tarasova, O., Thouret, V., Von Schneidemesser, E., Sommariva, R., Wild, O., And Williams, M. L.: Tropospheric Ozone And Its Precursors From The Urban To The Global Scale From Air Quality To Short-Lived Climate Forcer, Atmos. Chem. Phys., 15, 8889–8973.

18- R J Pope, E W Butt, M P Chipperfield1, R M Doherty, S Fenech, (2016): The Impact Of Synoptic Weather On UK Surface Ozone And Implications For Premature Mortality, Environmental Research, DOI 10.1088/1748-9326/11/12/124004.

19- Shen, L., Mickley, L. J., And Tai, A. P. K.: Influence Of Synoptic Patterns On Surface Ozone Variability Over The Eastern United States From (1980): To 2012, Atmos. Chem. Phys., 15, 10925–1093.

20- Verstraeten, W. W., Neu, J. L., Williams, J. E., Bowman, K. W. Worden, J. R., And Boersma, K. F. Rapid Increases In Tropospheric Ozone Production And Export From China, Nat. Eosci.,8, 690.

21- Wang, T., Wei, X. L., Ding, A. J., Poon, C. N., Lam, K. S.,Li, Y. S., Chan, L. Y., And Anson, M.: Increasing Surface Ozone Concentrations In The Background Atmosphere Of Southern China, (1994–2007): Atmos. Chem. Phys., 9, 6217–6227.

22- Xi Chen, Nan Wang, Gang Wang, Zaihua Wang, Hui Chen, Chunlei Cheng, Mei Li (2020): The Influence Of Synoptic Weather Patterns On Spatiotemporal Characteristics Of Ozone Pollution Across Pearl River Delta Of Southern China, JGR: Atmospheres, Volume127, Issue2116 November 2022 E2022jd037121.

23- Yang Zhang, Huiting Mao, Aijun Ding, Derong Zhoua, Congbin Fu, (2013): Impact Of Synoptic Weather Patterns On Spatio-Temporal Variation In Surface O3 Levels In Hong Kong During 1999–2011, Atmospheric Environment Volume 73, July 2013, Pages 41-50

24- Yansui Liu, Yang Zhou, Jiaxin Lu (2020): Exploring The Relationship Between Air Pollution

And Meteorological Conditions In China Under Environmental Governance, Nature Scientific Reports) 10:14518.

25- Yueming Donga, Jing Lia, Jianping Guob, Zhong Jing, Jian Ga, Yiqi Chu, (2020): The Impact Of Synoptic Patterns On Summertime Ozone Pollution In The North China Plain, Science Of The Total Environment Volume 735, 15 September 2020, 139559.