طراحی مدل نوآوری فراکتال پایدار: مطالعه موردی پارک های علم و فناوری

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 46، آذر 1401، صفحه 191-224   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

امیر مهربان پژوه¹؛ قنبر عباس پور^{* 2}؛ اصغر مشبکی اصفهانی³؛ غلامرضا هاشم زاده²

¹دانشجوی دکتری، دانشکده مدیریت، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²دانشیار، دانشکده مدیریت، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³استاد تمام، دانشکده مدیریت، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

      زمینه: امروزه نوآوری پایدار ­به یکی­از الزامات جهان تبدیل شده بطوری­که اغلب مدیران­ ­که ­دغدغه محیط پیرامونی را دارند ­از ­این ­نوع نوآوری به منظور پایداری در­محیط پرتلاطم و­آشوبناک و هم­چنین تطبیق خود به آن می­پردازند.
     هدف: این پژوهش به دنبال ارائه مدلی است که هم ­بتوان با­آن پویایی­های موجود­ در نوآوری را در ­نظر گرفت و هم با عوامل پایداری در کسب­وکارها منطبق شد.
     روش: پژوهش حاضر کیفی و از نوع اکتشافی است. در این پژوهش مؤلفه‌های مورد نظر مدل نوآوری فراکتالی­ پایداری به­کمک روش هایدگر طبقه­بندی شد و اصالت آنها به کمک روش ماتریس ایرانی مورد سنجش قرارگرفت. علاوه­براین به­منظور اولویت­بندی مؤلفه‌ها در برابر شاخص­ها ­از روش ماتریس ­ارزیابی ­اثرات ­سریع، سپس از مدل چهار سطحی ­کانونی به­منظور ارائه مدل استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق پارک­های علم ­و فناوری فعال در حوزه نوآوری در استان تهران بوده که 10 نفر از ­میان آنها به عنوان نمونه (خبره) ­انتخاب و با کمک مصاحبه نیمه عمیق و پرسشنامه، ­داده­های حاصل شده با کمک نرم­افزار اکسل مورد تحلیل قرار گرفت.
     یافته­ها: نتایج این پژوهش نشان­دهنده آن است که مدل نوآوری پایدار فراکتالی دارای 30 مؤلفه بوده که در آن مؤلفه‌های اقتصاد مدور، تحول بزرگ در مقیاس، قابلیت خارجی، بهره­وری ­منابع، هم­آفرینی ذینفعان، ارزیابی رقابتی، نوآوری صرفه­جو دارای بیشترین اهمیت و اولویت­بندی هستند.

کلیدواژه‌ها

نوآوری‌فراکتالی؛ نوآوری‌پایدار؛ ماتریس‌ارزیابی‌اثرات سریع(1RIAM)؛ مدل‌چهارسطحی‌کانونی

مراجع

آذر، عادل؛ رجب­زاده، علی. (1393). تصمیم­گیری­کاربردی رویکرد MADM.تهران: انتشارات نگاه­دانش، چاپ­ششم.

جعفری، سید­محمد­باقر؛ عبدا...زاده، زهرا.(1398). بررسی تاثیر به کارگیری مکانیک­های بازی­پردازی بر موفقیت طرح­های جمع­سپاری در حکمرانی الکترونیکی، مورد مطالعه مشارکت شهروندان شهرکرد در زیباسازی شهر. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 131-154.

حبیبی، آرش؛ ایزدیار، صدیقه؛ سرافراز، اعظم.(1393). تصمیم­گیری چند­معیاره­فازی. تهران: انتشارات کتیبه گیل.

خالدی،آرمان؛ الهی، شعبان؛ مجیدپور، مهدی؛ و اسدی­فر، رضا.(1399).عوامل ضروری برای موفقیت همکاری فناورانه نامتقارن بین شرکت­های بزرگ و کوچک در بخش نانو­فناوری ایران. فصلنامه علمی مدیریت­نوآوری. (1)9، 168-139.

خلیفی، عطا؛ و ایمانی، فیروزه.(1398). گزارش تحلیل فضای کسب­و­کار ایران(الکام استارز98)، نصر(سازمان نظام صنفی رایانه­ای کشور).

ستاری،سورنا.(1397). استارت­آپ­ها؛ ایبنا، 27 فروردین1397.

سلطانی، مرتضی؛ شفیعی رودپشتی، میثم؛ حسینی، سید جاوید.(1397).شناسایی و اولویت­بندی عوامل کلیدی موفقیت پروژه­های طراحی محصول با رویکرد جمع­سپاری در صنعت فناوری­اطلاعات. مدیریت­نوآوری، (3)7، 84-51.

عباس­پور اسفدن، قنبر.(1393). کاربرد تئوری در مدیریت و مهندسی( کلاسیک و فازی) با رویکرد پایان­نامه­نویسی.تهران: انتشارات اساتید­برتر، چاپ پنجم.

عزیزی، شهریار.(1397). روش پژوهش در مدیریت با تاکید بر مثال­های کاربردی و آماری، چاپ دوم. تهران: انتشارات سمت.

قاسمی، وحید.(1384). ضریب­آلفای­کرونباخ و ویژگی­های آن با تاکید بر کاربرد در پژوهش­های­اجتماعی. مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان(علوم­انسانی)، 19(2)، 174-155.

قاضی­نوری، سروش؛ مختارزاده، نیما؛ ایوبی، محمد؛ و رشیدی­آستانه، متین؛ 1399. ظهور قابلیت­های­نوپا در یک شرکت کوچک و متوسط دانش­بنیان حوزه فین­تک. فصلنامه علمی مدیریت­نوآوری. (1)9، صفحات 101-138.

قبادیان، وحید(1397). مبانی و مفاهیم در معماری معاصر غرب. تهران: دفتر پژوهش­های فرهنگی. چاپ بیست و ششم.

کرمی، جهانگیر؛ رسولی نژاد، احسان.(1398).مطالعه تطبیقی سیاست­های کلی اقتصادی ن.ج.ا.ا با سیاست­های بلند مدت اقتصادی فدراسیون روسیه. فصلنامه سیاست­های راهبردی کلان. 7(2)، 223-209.

محمدی، محمود؛ فتحی، کیامرث؛ ممتاز، حسین.(1399). تکنیک­های نوین تصمیم­گیری چند­شاخصه. تهران: انتشارات ادیبان روز، چاپ دوم.

محمدی، مهدی؛ یزدانی، حمیدرضا؛ اجاقی، حامد.(1398). شناسایی بازیگران اصلی ونقش­های کلیدی در زیست­بوم نوآوری نوپاها:مطالعه­ای در استان همدان. فصلنامه علمی مدیریت­نوآوری. (1)8، 56-21.

مشبکی، اصغر؛ ممتاز، حسین.(1398). مفاهیم نوین سازمان و مدیریت. تهران: انتشارات ادیبان، چاپ دوم، 83-103.

ممتاز، حسین؛ فتحی­هفشجانی، کیامرث؛ و احمدی­شریف، محمود.(1399). راهنمای تصمیم­گیری چند­شاخصه برای کسب­و­کارها. تهران: انتشارات شرکت چاپ و نشر، چاپ اول. 135-160.

ممتاز، حسین؛ هاشم­زاده خوراسگانی، غلامرضا.(1398). جمع­سپاری. انتشارات شرکت چاپ و نشر، چاپ اول، 56-31.

Aka, K.G., (2019). Actor-network theory to understand, track and succeed in a sustainable innovation development process. Journal of Cleaner Production, 225, pp.524-540.

Albert, M., (2019). Sustainable Frugal Innovation-The connection between frugal innovation and sustainability. Journal of Cleaner Production, 237, p.117747

Arnold, M.G., Hockerts, K., (2011). The greening Dutchman: Philips' process of green flagging to drive sustainable innovations. Bus. Strategy Environ. 20 (6), 394-407.

Barbieri, J.C., Vasconcelos, I.F.G.D., Andreassi, T., Vasconcelos, F.C.D., (2010). Innovation and sustainability: new models and propositions. Rev. Adm. Empres. 50 (2), 146-154.

Bilsen, V., et al., (2015). Review of the Eco-Innovation Action Plan (EcoAP). Prepared for the European Commission. DG Environment, Brussels.

Boons, F., Lüdeke-Freund, F., (2013). Business models for sustainable innovation: state-of-the-art and steps towards a research agenda. J. Clean. Prod. 45, 9-19.

Boons, F.A.A., (2013). Organizing within dynamic ecosystems conceptualizing socioecological mechanisms. Organ. Environ. 26 (3), 281-297.

Bossle, M.B., de Barcellos, M.D., Vieira, L.M., Sauv_ee, L., (2016). The drivers for adoption of eco-innovation. J. Clean. Prod. 113, 861-872.

Boswell, C. and Cannon, S., (2012). Overview of evidence-based practice. Evidence-based teaching in nursing: A foundation for educators, pp.1-28.

Bouncken, R.B., Fredrich, V., Kraus, S. and Ritala, P., (2020). Innovation alliances: balancing value creation dynamics, competitive intensity and market overlap. Journal of Business Research, 112, pp.240-247.

Calabrese, A., Costa, R., Levialdi, N., Menichini, T., (2019). Integrating sustainability into strategic decision-making: a fuzzy AHP method for the selection of relevant sustainability issues. Technol. Forecast. Soc. Change 139, 155-168.

Caraiani, P., (2012). Stylized facts of business cycles in a transition economy in time and frequency. Economic Modelling, 29(6), pp.2163-2173.

Carrillo-Hermosilla, J., Río, P., Konnola, T., (2010). Diversity of eco-innovations: reflections from selected case studies. J. Clean. Prod. 18, 1073-1083.

Christensen, C.M., (2019). O dilema da inovação: quando as novas tecnologias levam empresas ao fracasso. M. Books Editora.

De Loura, I.C. and Dickinson, R., (2016). Fractal Sustainability: A systems approach to organizational change. Taylor & Francis.

De Medici, S., Riganti, P., Viola, S., (2018). Circular economy and the role of universities in urban regeneration: the case of ortigia, syracuse. Sustainability 10, 4305.

Edwards-Schachter, M. and Wallace, M.L., (2017). ‘Shaken, but not stirred’: Sixty years of defining social innovation. Technological Forecasting and Social Change, 119, pp.64-79.

Gault, F. (2018). Defining and measuring innovation in all sectors of the economy. Research Policy, 47(3), 617e622.

Geissdoerfer, M., Savaget, P., Bocken, N.M.P., Hultink, E.J., (2017). The Circular Economy a new sustainability paradigm? J. Clean. Prod. 143, 757-768.

Ghisetti, C., Marzucchi, A., Montresor, S., (2015). The open eco-innovation mode. An empirical investigation of eleven European countries. Res. Policy 44 (5), 1080-1093.

Guthey, G.T., Whiteman, G., Elmes, M., (2014). Place and sense of place: implications for organizational studies of sustainability. J. Manag. Inq. 23 (3), 254-265.

Hahn, T., Pinkse, J., Preuss, L., Figge, F., (2015). Tensions in corporate sustainability: towards an integrative framework. J. Bus. Ethics 127 (2), 297-316.

He, B., Luo, T., Huang, S., (2019). Product sustainability assessment for product life cycle. J. Clean. Prod. 206, 238-250.

Hellstrom, M., Tsvetkova, A., Gustafsson, M. and Wikström, K., (2015). Collaboration mechanisms for business models in distributed energy ecosystems. Journal of Cleaner Production, 102, pp.226-236.

Inigo, E.A. and Albareda, L., (2016). Understanding sustainable innovation as a complex adaptive system: a systemic approach to the firm. Journal of Cleaner Production, 126, pp.1-20.

Karlsson, N.P.E., Hoveskog, M., Halila, F., Mattsson, M., (2018). Early phases of thebusiness model innovation process for sustainability: addressing the status quo of a Swedish biogas-producing farm cooperative. J. Clean. Prod. 172, 2759-2772.

Kuhlmann, S. and Rip, A., (2014). The challenge of addressing Grand Challenges: a think piece on how innovation can be driven towards the" Grand Challenges" as defined under the prospective European Union Framework Programme Horizon 2020.

Langhelle, O., (1999). Towards sustainable development: on the goals of development-and the conditions of sustainability. Springer.

Lazaretti, K., Giotto, O.T., Sehnem, S., Bencke, F.F., (2019). Building sustainability and innovation in organizations. Benchmark Int.

Makhdum, M., )2009(. Four Notes in assessing the developing impact. J Environ Develop, 2(3), pp.9-12.

Mandelbrot, B.B., (1982). The fractal geometry of nature (Vol. 2). New York: WH freeman.

Matviychuk, A., Novoseletskyy, O., Vashchaiev, S., Velykoivanenko, H. and Zubenko, I., (2019). Fractal analysis of the economic sustainability of enterprise. In SHS Web of Conferences (Vol. 65, p. 06005). EDP Sciences.

Mazzucato, M., (2017). Mission-oriented innovation policy. UCL Institute for Innovation and Public Purpose Working Paper.

McDonough, W., Braungart, M. and Kerry, T.H., (2003). The Hannover principles: Design for sustainability. W. McDonough Architects.

Michelino, F., Cammarano, A., Celone, A., Caputo, M., (2019). The linkage between sustainability and innovation performance in IT hardware sector. Sustainability, 11 (16), 4275.

MIT Sloan Management Review, The Boston consulting group, (2011). First look: the second annual sustainability & innovation survey. MIT Sloan Manag. Rev. 52 (2), 76-84.

Momtaz, H., (2018). Fractal organizations, Second International Conference on Management and Human Sciences. University of Tehran.

Onwuegbuzie, A.J. and Collins, K.M., (2007). A typology of mixed methods sampling designs in social science research. Qualitative Report, 12(2), pp.281-316.

Pastakia, C.M. and Jensen, A., (1998). The rapid impact assessment matrix (RIAM) for EIA. Environmental Impact Assessment Review, 18(5), pp.461-482.

Prahalad, C. K., McCracken, P., & McCracken, R. (2009). The new nature of innovation. Report for OECD. Copenhagen: FORA.

Reficco, E., Roberto Gutierrez, R., Jaen, M.H., Auletta, N., )2018(. Collaboration mechanisms for sustainable innovation. J. Clean. Prod. 203, 1170-1186.

Savaget, P., Geissdoerfer, M., Kharrazi, A., Evans, S., (2019). The theoretical foundations of sociotechnical systems change for sustainability: a systematic literature review. J. Clean. Prod. 206, 878-892.

Slawinski, N., Bansal, P., (2015). Short on time: intertemporal tensions in business sustainability. Organ. Sci. 26 (2), 531-549.

Tamayo-Orbegozo, U., Vicente-Molina, M.-A., Villarreal-Larrinaga, O., (2017). Ecoinnovation strategic model. A multiple-case study from a highly eco-innovative European region. J. Clean. Prod. 142, 1347-1367.

Tiwari, R., Fischer, L., Kalogerakis, K., (2017). Frugal innovation in Germany: a qualitative analysis of potential socio-economic impacts. In: Working Paper, Institute for Technology and Innovation Management, Hamburg University of Technology, No. 96.

Vila, A.I., (2020). International Consumer Protection at the United Nations: Towards Global Governance? Journal of Consumer Policy, 43(1), pp.91-103.

Wohlfart, L., Bünger, M., Lang-Koetz, C., Wagner, F., (2016). Corporate and grassroot frugal innovation: a comparison of top-down and bottom-up strategies. Technol. Innov. Manag. Rev. 6 (4), 5-17.

Xavier, A.F., Naveiro, R.M., Aoussat, A., Reyes, T., (2017). Systematic literature review of eco-innovation models: opportunities and recommendations for future research. J. Clean. Prod. 149, 1278-1302.