رابطه اخلاق حرفه ای و اعتماد سازمانی با رضایت شغلی معلمان با تاکید بر تفاوت های دموگرافیک معلمان

فصلنامه تعالی تعلیم و تربیت و آموزش

دوره 1، شماره 2، بهمن 1401، صفحه 114-137   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مریم فقیه عبدالهی¹؛ علیرضا محمدی نژاد گنجی^{* 2}؛ مژگان عبدالهی²

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشکده روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی کرج، کرج، ایران.

²استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی کرج، کرج، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه اخلاق حرفه ای و اعتماد سازمانی با رضایت شغلی معلمان با تاکید بر تفاوت های دموگرافیک معلمان انجام شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق، توصیفی – همبستگی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه معلمان مدارس دولتی پسرانه دوره دوم مقطع ابتدایی ناحیه یک شهرستان کرج به تعداد 400 نفر بود که حجم نمونه بر اساس جدول مورگان، 196 نفر تعیین و نمونه گیری با روش خوشه ای انجام شد. ابزار جمع‌آوری داده‌های پژوهش، پرسشنامه‌ی استاندارد اخلاق حرفه ای قاسم زاده(1393)، پرسشنامه‌ی استاندارد اعتماد سازمانی یو و کاناواتاناچی(۲۰۰۲)، پرسشنامه‌ی استاندارد رضایت شغلی مینه سوتا (1977) بود که روایی آن ها براساس روایی صوری و پایایی آلفای کرونباخ (اخلاق حرفه ای 855/0، اعتماد سازمانی 907/0، رضایت شغلی 856/0) تایید شد. در نهایت 200 پرسشنامه کامل جمع‌آوری شد. داده‌ها با استفاده از آزمون همبستگی و نرم افزار Spss24 تجزیه‌ و تحلیل شد. یافته‌ها نشان می‌دهد که اخلاق حرفه‌ای با رضایت شغلی معلمان دارای رابطه معنادار است. همچنین رابطه بین اعتماد سازمانی و رضایت شغلی مورد تایید قرار گرفت. از این رو، مدیران و دست اندرکاران نظام آموزش و پرورش می‌توانند با تاکید بر نتایج این تحقیق به تقویت اخلاق حرفه‌ای و اعتماد سازمانی معلمان همت گمارند تا موجبات افزایش رضایت شغلی آنان فراهم شود.

کلیدواژه‌ها

اخلاق حرفه ای؛ اعتماد سازمانی؛ رضایت شغلی؛ معلمان

مراجع

اسدیان، سیروس؛ قاسم زاده، ابوالفضل؛ قلی زاده، حمزه(1396).  نقش اخلاق و صلاحیت‌های حرفه‌ای بر باورهای خودکارآمدی معلمان. اخلاق در علوم و فناوری; ۱۲ (۳) :۴۴-۳۴

الوانی، سیدمهدی(1399). مدیریت عمومی. تهران: نشر نی

      ایلانلو، حسین؛ دلاور، علی؛ شریعتمدار، آسیه؛ احمدی، صدیقه(1399). اثربخشی آموزش رویکرد وجودی بر کیفیت زندگی و رضایت شغلی معلمان، مجله آموزش پژوهی، شماره ۲۲.

بیان فر، فاطمه؛ مظفریان لایین، الهه (1399). رابطه بین اخلاق حرفه ای و یادگیری سازمانی با رضایت شغلی در بین معلمان مقطع ابتدایی شهرستان کلات نادری، دومین کنفرانس ملی علوم انسانی و توسعه شیراز.

دلاور، علی(1397). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. نشر ویرایش. چاپ چهل و نهم.

رضایی منش، بهروز(1384). اخلاق اداری: مطالعات مدیریت بهبود و تحول، شماره۴۷.

رنجبر، سارا؛ عباس زاده سهرون، یداله (1400). تأثیر اخلاق حرفه ای کارکنان بر رفتار شهروندی سازمانی با توجه به نقش واسطه ای توانمندسازی روانشناختی کارکنان در شرکت صنایع تبدیلی و تکمیلی کوهستان الموت قزوین (ایلیاد). فصلنامه علمی تخصصی رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 5(77)، 31-19.

ستاری، صدرالدین؛ عطارزاده، روشا(1397). ارزیابی مؤلفه های اخلاق حرفه ای و رابطه آن با فرسودگی شغلی معلمان. توسعه حرفه ای معلم، 3(3 )،1-17.

شفیقی، فاطمه؛ کلانتری، مهدی؛ ذوالفقاری زعفرانی، رشید. (1397). تأثیر اخلاق حرفه‌ای بر عملکرد شغلی با توجه به نقش میانجی دین‌داری در کار (مورد مطالعه: معلمان آموزش و پرورش استان همدان). پژوهش در نظام های آموزشی، ویژه‌نامه(12)، 985-1008.

شیرازی، علی؛ خداوردیان، الهام؛ نعیمی، محمد(1391). تاثیر اعتماد سازمانی بر بروز رفتارهای شهروندی سازمانی(مورد مطالعه شرکت گاز استان خراسان شمالی). پژوهشگاه مدیریت تحول، سال چهارم، شماره ۷.

صبحی قراملکی، ناصر(1395). اخلاق حرفه ای. تهران: انتشارات مرکز نشر دانشگاهی.

غلام پور، میثم؛ پورشافعی، هادی؛ فراستخواه، مقصود؛ آیتی، محسن. (1399). مؤلفه های اخلاق حرفه ای معلمان: مرور سیستماتیک براساس مدل رایت. مطالعات برنامه درسی. (58)15، 174-145.

قاسم زاده، ابوالفضل(1393). رابطه اخلاق حرفه ای با مسئولیت اجتماعی و پاسخگویی فردی: نقش میانجی گر فرهنگ خدمتگزاری. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال نهم، شماره۲ .

قاطع زاده، عبدالامیر(1398). اثربخشی آموزش مهارت مثبت اندیشی بر اخلاق حرفه ای و رضایت شغلی کارکنان، مطالعات روانشناسی صنعتی و سازمانی، شماره ۲.

قراملکی، احد فرامرز(1397). اخلاق حرفه ای. تهران: انتشارات مجنون.

کاظم پور، مریم(1397). رابطه متغیرهای سازمانی با اخلاق حرفه ای: نقش میانجی اعتماد سازمانی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال سیزدهم، شماره ۱.

کاظم پور، مریم؛ چوپانی، حیدر؛ رنجبر، مجید؛ هاشمی، سمیه(1397). ابطه متغیرهای سازمانی با اخلاق حرفه ای: نقش میانجی اعتماد سازمانی، اخلاق در علوم و فناوری، شماره ۲، صص ۱۵۹-۱۶۶.

کلهر، منوچهر؛ کرمی پور، محمدرضا؛ اسدی، مسعود(1398). نقش پژوهش گری، خلاقیت، اخلاق حرفه ای، توسعه حرفه ای و استفاده از فناوری در تدریس مؤثر معلمان. اخلاق در علوم و فناوری.(14)5 ۱۲۴-۱۱۶.

گودرزی، صمد؛ عباسی، سلیم؛ صابری، علی؛ حسین پور، اسکندر(1400). تاثیر اخلاق حرفه ای معلمان تربیت بدنی بر بهزیستی روانشناختی آنان با نقش میانجی خودکارآمدی. پژوهش در ورزش تربیتی، (22)9، 139-162.

میرفردی، اصغر؛ صالحی‌نیا، فاطمه؛ یاراحمدی، علی(1401). بررسی رابطه اعتماد بین‌شخصی و رضایت شغلی با گرایش به مهاجرت داخلی: مورد مطالعه، معلمان کلان شهر شیراز، برنامه‌ریزی شهری (مقاله آماده انتشار)

Amin, F. A. B. M. (2021). A Review Of The Job Satisfaction Theory For Special Education Perspective. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 12(11), 5224-5228.

Atjonen, P. (2012). Student teachers' outlooks upon the ethics of their mentors during teaching practice. Scandinavian Journal of Educational Research, 56(1), 39–53. doi:

Ayeni, A. J. (2018). Teachers’ professional ethics and instructional performance as correlates of students’ academic performance in secondary schools in Owo Local Government, Ondo State, Nigeria. Advances in Social Sciences Research Journal, 5(8).

Barrett, D. E., Casey, J. E., Visser, R. D., & Headley, K. N. (2012). How do teachers make judgments about ethical and unethical behaviors? Toward the development of a code of conduct for teachers. Teaching and Teacher Education, 28(6), 890– 898. doi: 10.1016/j.tate.2012.04.003

Bartneck, Ch. & Lütge, Ch. & Wagner, Alan & Welsh, Sean. (2021). What Is Ethics?. 10.1007/978-3-030-51110-4_3.

Brewster, K. N,(2019). "THE EFFECT OF INTERPERSONAL AND INSTITUTIONAL TRUST ON ORGANIZATIONAL COMMITMENT IN VOLUNTARY SETTINGS" . Master's Theses

Cho, Y. J., & Park, H. (2011). Exploring the relationships among trust, employee satisfaction, and organizational commitment. Public Management Review, 13(4), 551-573.

Chung, H., & Kang, J. H. (2013). The effect on professional ethic, organizational trust and job satisfaction among private security guard. Korean Security Journal, (37), 7-28.

Colnerud, G. (2006). Teacher ethics as a research problem: Syntheses achieved and new issues. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 12(3), 365–385. doi:10.1080/13450600500467704.

Colnerud, G., & Granström, K. (2002). Respect for the teacher profession: About the vocational language and professional ethics of teachers. Stockholm: HLS Förlag.

Da’as, R. .  (2021)School principals’ skills and teacher absenteeism during Israeli educational reform: Exploring the mediating role of participation in decision-making, trust and job satisfaction. J Educ Change 22, 53–84.

Decker, D. M., Wolfe, J. L., & Belcher, C. K. (2022). A 30-year systematic review of professional ethics and teacher preparation. The Journal of Special Education, 55(4), 201-212.

Fiedler, C. R. & Van Haren, B. (2008). A comparison of special education administrators' and teachers' knowledge and application of ethics and professional standards. The Journal of Special Education, 43(3), 160–173. doi: 10.1177/0022466908319395.

Isaeva, N. (2018). Trust and distrust in intra-organisational relationhips (Doctoral dissertation, University of Birmingham).

Judge, T. A., Zhang, S. C., & Glerum, D. R. (2020). Job satisfaction. Essentials of job attitudes and other workplace psychological constructs, 207-241.

Kanawattanachai, P., Yoo, Y. (2002). "Dynamic Nature of Trust in Virtual Teams," Case Western Reserve University, USA . Sprouts: Working Papers on Information Systems, 2(10). http://sprouts.aisnet.org/2-10

Khosravi, H., Ghorooneh, D., & Ahanchian, M. R (2021). School principals' perception of professional ethics and the extent of its observance in high schools in Birjand, 9 (3), 31-57

Kim, E.-J. and Park, S. (2019), "The role of transformational leadership in citizenship behavior: Organizational learning and interpersonal trust as mediators", International Journal of Manpower, Vol. 40 No. 7, pp. 1347-1360. https://doi.org/10.1108/IJM-12-2018-0413

Knapp, S. J., VandeCreek, L. D., & Fingerhut, R. (2017). Practical ethics for psychologists: A positive approach (3rd ed.). American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/0000036-000

Kurcharska, W.(2017). Relationships between trustand collaborative culture in the conduct of tacit knowledge sharing, journal of enterpreneuship, management and innovation. 13(4): 61-78.

Lines, R., Selart, M., Esepedal, B., & Johansen, S. T. (2005). The Production of Trust During Organizational Change. Journal of Change Management, 5(2): 221-245.

Loganathan, R., (2013)THE INFLUENCE OF LEADERSHIP STYLES ON JOB SATISFACTION AT A CELLULOSE PULP MILL IN KWAZULU-NATAL: A CASE STUDY, Dissertation for the degree of Masters in Technology:, Durban University of Technology

Lyon, F., Möllering, G., & Saunders, M. N. K. (2015). Introduction. Researching trust: the on-going challenge of matching objectives and methods. In Lyon, F., Möllering, G., & Saunders, M. N. K. (Eds). Handbook of Research Methods on Trust. (2nd edn). Cheltenham: Edward Elgar Publishing, 1-24

Maxwell, B., & Schwimmer, M. (2016). Professional ethics education for future teachers: A narrative review of the scholarly writings. Journal of Moral Education, 45(3), 354–371, doi: 10.1080/03057240.2016.1204271

McCreary, B. (2019).  "Professional Ethics, Decision-Making, and Interdisciplinary Collaboration: An Exploration of Teacher Preparation Programs and Practice". Electronic Theses and Dissertations.

Montague, Enid & Chiou, Erin. (2014). Trust in Complex Work Systems: A Focus on Information and Communication Technologies. 10.1007/978-94-017-8854-0_9.

Motlagh, f. G, Nobahar, M & Raiesdana, N. (2020) The relationship of moral intelligence and social capital with job satisfaction among nurses working in the emergency department. International emergency Nursing 52, 100911.

O’Neill, J., & Bourke, R. (2010). Educating teachers about a code of ethical conduct. Ethics and Education, 5(2), 159–172. doi:10.1080/17449642.2010.516633

Remley, T., & Herlihy, B. (2016). Ethical, legal, and professional issues in counseling (5th ed.). Boston, MA: Pearson

Sarıkaya, Ş., & Kara, B. K. (2020). Organizational trust and organizational support as a predictor of job satisfaction. International Journal of Curriculum and Instruction, 12, 435-466.

Siswanto, S. and Yuliana, I. (2022), "Linking transformational leadership with job satisfaction: the mediating roles of trust and team cohesiveness", Journal of Management Development, Vol. 41 No. 2, pp. 94-117.

Whitener, E. M., Brodt, S. E., Korsgaard, M. A., & Werner, J. M. (1998). Managers as initiators of trust: An exchange relationship framework for understanding managerial trustworthy behavior. Academy of Management Review, 23(3): 513-530.

Yoon, D. (2020). The job satisfaction level analysis for the research environment and the research production. Cogent Business & Management, 7(1), 1818364.