بررسی شاخص‌های شهر الکترونیک و جایگاه آن در توسعه بنادر آزاد تجاری (مطالعه موردی: شهر چابهار)

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 بهمن 1401

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (کاربردی)

نویسنده

محمد کریم رئیسی^*

دانشگاه پیام نور- نیکشهر

چکیده

امروزه حرکت و پیشرفت جوامع به سمت دنیای الکترونیک می باشد. لذا با توجه به مناطق آزاد تجاری- صنعتی می توانند به عنوان دروازه کشورها نقش مهمی در افزایش صادرات، توسعه اشتغال، جذب سرمایه گذاری های داخلی و خارجی و توسعه پایدار فضایی در منطقه داشته باشند داشتن زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات می‌تواند نقش به سزایی در توسعه این مکان ها بازی کند. در این راستا هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص‌های شهر الکترونیک و جایگاه آن در توسعه بنادر آزاد تجاری شهر چابهار می‌باشد. رویکرد حاکم بر فضای تحقیق کمی و نوع تحقیق کاربردی است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر تحقیقات میدانی و پرسشنامه‌ای می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل شهروندان چابهار می‌باشد، حجم نمونه از فرمول کوکران، 384 نفر تعیین شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل مسیر و آزمون تی تک نمونه‌ای استفاده شده است. نتایج آزمون تی تک نمونه‌ای نشان داد که میزان استفاده شهروندان از شاخص‌های شهر الکترونیک با میانگین 38/3 بالاتر از وضعیت مطلوب است. همچنین فناوری اطلاعات در توسعه بنادر آزاد چابهار در بعد اجتماعی با میانگین 22/3 ، درتوسعه اقتصادی با میانگین 40/3 و در توسعه کالبدی بندر چابهار با میانگین 33/3 تاثیر چشمگیری داشته است.جهت بررسی مهمترین تاثیرات شاخص‌های شهر الکترونیک در منطقه آزاد تجاری چابهار، از آزمون تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج نشان داد، در بین شاخص‌های مطرح شده، شاخص‌های سرمایه گذاری در بخش خصوصی با ضریب بتای 564/0، شاخص توسعه تجارت در حوزه‌های ملی و بین المللی با ضریب بتای 765/0، شاخص افزایش درآمد حاصله از فعالیت‌های منطقه ازاد با ضریب بتای 123/0، شاخص افزایش اشتغال مولد و دائمی با ضریب بتای 154/0، تسهیل و توسعه صادرات و جذب سرمایه‌های خارجی با ضریب بتای 234/0، اثرات مستقیم را داشته‌اند. ولیکن بیشترین میزان تاثیر در شاخص توسعه تجارت در حوزه‌های ملی و بین المللی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

"شهر الکترونیک"؛ "توسعه"؛ "بنادر آزاد تجاری"؛ "چابهار"