کاربست روش ماتریس ارزیابی اثرات سریع ( RIAM) و فیلیپس(Phillips) در ارزش گذاری آثار و پیامدهای آلاینده های زیست محیطی(مطالعه موردی شهر بابک)

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 بهمن 1401

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (کاربردی)

نویسندگان

محمد ابراهیم عفیفی^{* 1}؛ احمد منگلی میدوک²؛ علی وخشوری³

¹عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لارستان

²دانشجوی دکتری دانشجوی جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان ایران،

³استادیار گروه جغرافیا، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان، ایران

چکیده

استخراج و بهره برداری از معادن ، یکی از فعالیت‌های مهم اقتصادی است که می‌تواند در رشد و توسعة اقتصادی نقش داشته باشد؛ با این وجود ، تأثیرات زیست محیطی و اجتماعی معدن بر مناطق مجاور به افزایش نگرانی دولت‌ها، سازمان‌ها، افراد ذینفع و به ویژه عموم مردم منجر شده است. امروزه پیشرفت در پروژه‌های صنعتی علاوه بر تأمین بخشی از نیازهای انسانی، خواسته و ناخواسته به بروز ناپایداری‌ها منجر می‌شود و مشکلات زیست محیطی فراوانی برای محیط زیست ساکنان مجاور این صنایع ایجاد می‌کند که این امر، ضرورت ارزیابی اثرات زیست محیطی این فعالیت‌ها را در آن مناطق نمایان‌تر ساخته است. در حالی که سهم فعالیت‌های معدن کاری در توسعة اقتصادی مطرح است، در نقطه‌ای دیگر، دستاوردهای بخش معدن به اقتصاد، برابر با هزینه‌های قابل توجه زیست محیطی و اجتماعی تعریف می‌شود ؛ به‌گونه‌ای که گفته می‌شود این فعالیت‌ها برای توسعة اقتصادی خطرناک‌تر از یک موهبت است. پژوهش حاضر درصدد آن است که تبیینی درست، علمی و واقعی از این دو دسته نظر ارائه دهد و بر این اساس به ارزیابی اثرات مختلف (مثبت و منفی) شهر بابک پردازد و پایداری یا ناپایداری این فعالیت را مشخص کند. این مهم با مطالعات میدانی بر مبنای پرسشنامه، مصاحبه و استفاده از این داده‌ها در دو روش به ترتیب موسوم به RIAM و Phillips صورت گرفت. نتایج نشان داد که پروژه‌ی معدن کاری در این منطقه به دلیل داشتن اثرات منفی محیطی، ناپایدار محسوب می‌شود. کاهش اثرات منفی محیطی، تعامل و جلب رضایت نظر و رفع دغدغه‌ی ساکنان مناطق مجاور معدن از طریق رعایت اصول و استانداردهایی مانند فیلتر تصفیة هوا و فعالیت کارخانه در زمان‌های فاقد وزش باد بسیار ضروری و مؤثر خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

اثرات مثبت؛ اثرات منفی؛ پایداری؛ پروژه؛ فیلیپس؛ مردم