بررسی رستاخیز کلمات در سوره الرحمن

فقه و مبانی حقوق اسلامی

مقاله 7، دوره 15، شماره 2، شهریور 1401، صفحه 117-138   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.3495/jiil.2022.699183

نویسندگان

حسین کاشف بناب¹؛ سید فضل اله رضوی پور^{* 2}؛ حسن محمدی³؛ جعفر نجف پور⁴

¹دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث ،واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی،ارومیه، ایران.

²استادیار گروه ادبیات فارسی ،دانشکده علوم انسانی،واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

³استادیار گروه معارف اسلامی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

⁴استادیار گروه معارف اسلامی ، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

چکیده

از نگاه صورتگرایان روش شعر رستاخیز کلمات است؛ چون که در زبان عادی و روزمره به کارگیری کلمات به صورت عادی و از روی اعتیاد و مرده اند و باعث جلب توجه نمی‌شوند و اگر کلامی از این حالت درآمده و موجب شود که شنونده توجه‌اش جلب شود و سبب زنده شدن کلمات شود دیگر آن کلام و متن مرده نیست بلکه رستاخیز واژگان صورت گرفته است. این اتفاق در متن قرآن کریم هم افتاده است و به سبب برجسته سازی و رستاخیزی که صورت گرفته حشر معانی شده و چشم انداز دیگری را رقم زده است.نگارنده در پژوهش پیش‌رو بر آن است تا با روش توصیفی– تحلیلی به بررسی حشر معانی الفاظ  سوره‌ی الرحمن پرداخته و با اشاره به جنبه ابداع و نوآوری در رستاخیز کلمات به‌کاررفته در این سوره، اهمیت بیان موضوع را بیان نماید.با تحلیل و بررسی روند رستاخیز کلمات در این سوره به دست می‌آید که گونه‌های رستاخیز کلمات به‌صورت صنعت تسجیع، حس‌آمیزی، کنایه، مجاز، آشنایی‌زدایی و ... تجلی‌یافته و با ایجاد آشنایی‌زدایی جلب ‌توجه مخاطب به موضوع بیشتر شده است به طوری که  برجسته‌سازی کلام خداوند با روش آشنایی‌زدایی بر پویایی و تأثیر نفوذ کلامش افزوده است.

کلیدواژه‌ها

قرآن کریم؛ الرحمن؛ رستاخیز کلمات؛ آشنایی‌زدایی

مراجع