مد سریع در جهان مادی و متاورس

فصلنامه مطالعات حقوقی فضای مجازی

دوره 1، شماره 4، اسفند 1401، صفحه 64-76   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی مستقل

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/cyberlaw.2023.699220

نویسندگان

زهرا محمدباقری^{* 1}؛ سیدمجتی سیدباقری²

¹دانشکده حقوق، دانشگاه تهران، تهران، ایران

²دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

حقوق مد به عنوان یکی از رشته­های تخصصی حقوق به بررسی ارتباط حقوق مالکیت فکری با صنعت مد می­پردازد و هدف غایی آن حمایت از طراحان حوزه­ی گسترده­ی مد با به رسمیت شناختن حق انحصاری پدیدآورنده­ برای بهره برداری مادی و معنوی از اثر خود است. این مهم نتایج مثبتی را به همراه دارد که از جمله آن­ها می­توان به کنترل هرچه بیشتر پدیده­ی مد سریع و آثار زیانبار آن اشاره کرد. صنعت مد سریع ماحصل فعالیت غیرقانونی برندهایی­است که با نقض حقوق مالکیت فکری و کپی برداری از طراحی­های اصلی ، در کوتاه­ترین زمان ممکن به تولید در حجم انبوه پرداخته و با کاهش هرچه بیشتر هزینه­ها از طریق استعمار نیروی کار و بهره­گیری از ارزان­ترین و بی کیفیت­ترین مواد علاوه بر آلودگی محیط زیستی، عرصه را بر طراحان و برندهای نوظهور به تنگ می­آورند. حقوق مد در صدد مقابله با این صنعت دست به نوآوری­هایی زده­است اما این اقدامات به تنهایی یارای مقابله با این پدیده را نخواهد داشت. این در حالی­است که امروزه در ابعاد گسترده شاهد ورود صنعت مد به فضایی به نام متاورس می­باشیم. متاورس، شبکه­ای از دنیاهای سه بعدی مجازی­است که از طریق ابزارآلات مربوطه می­توان در آن حضور یافت. ظهور مد در متاورس نیز طبیعتا واجد آثاری است که تنها با ابزار قانونی کارآمد قابلیت کنترل خواهند داشت. این پژوهش، با روش توصیفی تحلیل به بررسی چالش­های پیش روی حقوق مد و همچنین ارزیابی ظرفیت متاورس برای پذیرش پدیده­ی مد سریع به منظور به حداقل رساندن آثار زیبانبار آن پرداخته است.

کلیدواژه‌ها

حقوق مالکیت فکری؛ حقوق مد؛ متاورس؛ مد سریع

مراجع