تحلیل عناصر داستان در رمان «پستچی» با تأکید بر عناصر ساختاری طرح

جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

دوره 6، شماره 22، اسفند 1401، صفحه 191-224   

نوع مقاله: مروری

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/rpcl.2023.699231

نویسندگان

سیده سونیا فغانی¹؛ ملیحه مهدوی^{* 2}؛ مسعود مهدیان³

¹دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علی آباد کتول، علی آباد کتول، ایران.

²استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران.(نویسندۀ مسئول)

³استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد علی آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران.

چکیده

هر داستان از اجزایی تشکیل شده‌است که پیکرة آن داستان را تشکیل می­دهند و نقد و برّرسی هنر داستان پردازیِ نویسندگان، با بررسی و تحلیل این عناصر نمود می­یابد. پژوهش حاضر به بررسی عناصر داستان در رمان «پستچی» از چیستا یثربی اختصاص یافته‌است. معیار انتخاب، توجّه و استقبال مخاطبان به این رمان­ بوده‌است. هدف این پژوهش، نقد و تحلیل عناصر داستان و کیفیّت کاربرد آن در این رمان عاشقانه است تا به این سؤال پاسخ دهد که بارزترین عناصر داستانی در رمان پستچی کدامند؟ بدین منظور به شیوة کتابخانه­ای- اسنادی و به روش توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از عناصر ساختاری طرح‌ بعد از بیان طرح کلّی پژوهش، پیشینة تحقیق و بعد از تبیین انواع داستان، به برّرسی عناصر مهم این رمان پرداخته‌شد. مهم­ترین یافته‌های حاصل از این تحقیق این‌است که پیرنگ داستان­ها از نظم علّی و معلولی خاصی پیروی می­کند و اغلب دارای گره گشایی و پیرنگی ساده و ابتدایی است. شخصیّت‌ها بیشتر انسانی و ایستا هستند. موضوع عاشقانه و غالباً حقیقت مانندی در داستان­ها برقراراست. زاویة دیدی که برای روایت داستان‌ها پیش گرفته‌شده زاویة دید اوّل شخص است و گفتگوها در روند داستان بسیاراثرگذار است. نویسنده اغلب به ذکر صحنه به شیوة تلخیص و کوتاه‌نمایی پرداخته‌است

کلیدواژه‌ها

رمان؛ عناصر داستانی؛ پیرنگ؛ شخصیّت‌پردازی؛ پستچی

مراجع