بررسی تطبیقی مؤلفه‌های امنیت پایدار شهری در مناطق مرزنشین (مورد پژوهی: شهرهای مریوان ایران و کلار اقلیم کردستان عراق)

جغرافیا و مطالعات محیطی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 بهمن 1401

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مقداد حسن عبدالقادر شاکلی¹؛ علی پناهی^{* 2}؛ رضا Reza²

¹دانشجوی دکتری جغرافیا وبرنامه‌ریزی شهری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

²استادیارگروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

یکی از دغدغه‌های اصلی حکومت‌ها به‌ویژه در کشورهای درحال توسعه، تأمین امنیت در مناطق مرزنشین می‌باشد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت مؤلفه‌های امنیت پایدار شهری با تأکید بر شهرهای مرزی مریوان ایران و کلار اقلیم کردستان عراق نگارش شده است. روش پژوهش در مطالعه‌ی حاضر کمی-کیفی با ماهیت کاربردی-توسعه‌ای بوده که به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از روش میدانی-پرسشگری (پیمایشی) استفاده شده است. در راستای تجزیه و تحلیل اطلاعات تحقیق نیز با توجه به رویکرد توصیفی-تحلیلی از مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار Amos استفاده گردیده است. همچنین جامعه‌ی آماری تحقیق شامل شهروندان شهرهای مریوان و کلار بوده که بر مبنای فرمول کوکران 383 نفر به‌عنوان حجم نمونه برای هر کدام از شهرها تعیین شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که میزان تحقق‌پذیری ابعاد امنیت پایدار یعنی امنیت فردی و اجتماعی، امنیت کالبدی-زیست‌محیطی، امنیت اقتصادی، امنیت سیاسی و مدیریت حمایت‌کننده بر اساس مدل ساختاری در شهر کلار به ترتیب 72/0، 51/0، 64/0، 47/0 و 39/0 و در شهر مریوان به ترتیب 64/0، 55/0، 27/0، 46/0 و 31/0 بوده است. نتایج نیز حاکی از آن است که ابعاد امنیت اقتصادی، امنیت سیاسی و مدیریت حمایت‌کننده در شهر مریوان و ابعاد امنیت سیاسی و مدیریت حمایت‌کننده در شهر کلار دارای وضعیت نامطلوبی هستند. بنابراین تنها تفاوت این دو شهر در وضعیت نامطلوب مؤلفه‌های امنیت اقتصادی در شهر مریوان و وضعیت مطلوب آنها در شهر کلار بوده است.

کلیدواژه‌ها

امنیت؛ امنیت پایدار؛ مناطق مرزی؛ شهر مریوان؛ شهر کلار