بررسی ترکیبات شیمیایی تشکیل دهنده و اثرات فارماکولوژیکی گیاه دارویی بابونه گاوی Tanacetum parthenium

کاربرد شیمی در محیط زیست

دوره 13، شماره 51، آذر 1401، صفحه 23-32   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حجت اقبال^{* 1}؛ مهدی احمدی سابق²

¹گروه فیتوشیمی، مرکز تحقیقات علوم پایه، دانشگاه تبریز، ایران.

²استادیار شیمی آلی، گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، اهر، ایران.

چکیده

گیاهان به‌عنوان موجودات زنده، متابولیت‌های ثانویه را به‌عنوان ابزار سازگاری به شرایط و پدیده‌های مختلف اکولوژیکی پیرامون خود جهت حفظ خود و نسل‌های آینده تولید می‌نماید. بابونه گاوی گیاهی چند ساله و معطر از خانواده compositae می‌باشد که ارتفاع آن حدوداً به 15-60 سانتی‌متر می‌رسد. با برگ‌های سبز مایل به زرد رنگ و گل‌های زرد رنگ که برگ‌های خشک شده یا قسمت-های هوایی آن از قدیم در درمان سردرد، بی نظمی‌های قاعدگی، گزیدگی حشرات، التهابات و زخم‌ها و تب مورد استفاده قرار می-گرفت، نام عمومی این گیاه در واقع از واژه لاتینی تغییر یافته febrifugia مشتق شده و با وجود آن که دوزهای درمانی متفاوت گیاه بابونه گاوی اثرات سودمندی در درمان گروه‌های مجزای بیماران داشته است، سودمندی اثرات بالینی آن مورد اتفاق نظر نمی‌باشد. بابونه گاوی به صورت برگ تازه، برگ های پودر و خشک شده، کپسول‌ها و قرص‌ها، عصاره مایع، عصاره خشک استاندارد شده، کریستال‌ها و قطره‌های خوراکی موجود می‌باشد. تنوع پیش بینی‌های احتیاطی همراه طراحی مطالعه، یا غلظت مناسب ماده یا مدت زمان ارزیابی از مطالعات بالینی قبلی، دستیابی به مجموعه اثرات سودمند این گیاه را دشوار می‌کند. علی رغم گزارش‌های متفاوت از سودمندی این گیاه را در بیمارانی که به دنبال جایگزین مناسب برای پیشگیری از میگرن هستند، مطرح می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

Tanacetum parthenium؛ میگرن؛ پارتنولید؛ زخم دهانی؛ لاکتون های سزکویی‌ترپن

مراجع