اثر مهاری پنج عصاره گیاهی بر عامل بیماری سرخشکیدگی درخت توت (Sclorotinia sclerotiorum) در شرایط آزمایشگاهی

گیاهپزشکی کاربردی

دوره 11، شماره 1، شهریور 1401، صفحه 29-34   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/plant.2022.699355

نویسندگان

هادی رهاننده^{* 1}؛ عزت اله صداقت فر²

¹استادیار، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، رشت، ایران

²استادیار، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران

چکیده

قارچ عامل سرخشکیدگی Sclerotinia sclerotiorum می­باشد که اولین بار در سال 1932 میلادی از بلغارستان و در ایران در سال 1364 برای اولین­بار از توتستان ­های دیسام سیاهکل و پسیخان فومن گزارش گردید. بیماری سرخشکیدگی درخت توت با عامل S. sclerotiorum، از بیماری‌های مهم درخت توت در ایران و جهان می‌باشد. هدف از این پژوهش، بررسی آزمایشگاهی تأثیر پنج عصاره گیاهی بر کنترل قارچ عامل بیماری بود. تأثیر عصاره پنج گیاه سیر، آویشن، نعناع فلفلی، چای، و چریش در سه حلال آبی، اتانولی، متانولی با روش اختلاط در محیط کشت طی سال­های 99-1397 مورد مطالعه قرار گرفت. عصاره ­ها در سه غلظت ppm10، ppm100 و ppm1000 به ­صورت تلقیح در محیط کشت مورد بررسی قرار گرفتند. در عصاره آبی بیشترین مهار­کنندگی را عصاره سیر (بیش از 80%) روی قارچ عامل بیماری نشان داد. در گروه اتانولی، چای و نعناع فلفلی به ترتیب با 16/54% و 66/66% بیشترین باز دارندگی را نشان دادند. در عصاره­ های متانولی و اتانولی چای و چریش به ترتیب با (91/%48 و 5/61%) و (32/%56 و 5/51%) بیشترین مهار­کنندگی را نشان دادند. با کاهش میزان غلظت عصاره­های حاصل از گیاهان در حلال­ های مختلف، قدرت بازدارندگی از رشد رویشی قارچ در سطح ظرف پتری کاهش یافت. نتایج این تحقیق نشان داد که میزان مهار­کنندگی قارچ بیماری­زای S. sclerotiorum به ­واسطه عصاره­ های گیاهی به عوامل مختلف همانند حلال، غلظت و نوع قارچ بستگی دارد.

کلیدواژه‌ها

سیر؛ توت؛ چای؛ نعناع فلفلی؛ چریش؛ Sclorotinia sclerotiorum

مراجع